Προσωπογραφία

Η προσωπογραφία ως αυτοσκοπός, σε αντίθεση με τη γενικότητα της ζωγραφικής, είναι κατά κύριο λόγο η εύστοχη απεικόνιση ενός προσώπου σε ζωγραφικό πίνακα, σε φωτογραφία, ή με τη γλυπτική, ή άλλη μορφή τέχνης, αλλά παράλληλα και η απεικόνιση της προσωπικότητας, των συναισθημάτων και του ψυχικού κόσμου του προσώπου που απεικονίζεται όπως το αντιλαμβάνεται ο δημιουργός.^[1]^[2]

Στην Ιστορία

Η προσωπογραφία ήταν ευρύτατα διαδομένη στους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους. ^[3]Ονομαστές στην αρχαιότητα, για τον ρεαλισμό και την τεχνική τους αρτιότητα ήταν οι προσωπογραφίες του Αρχέλαου, του Αντίγονου του Μονόφθαλμου, όπως και η απεικόνιση του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον ζωγράφο Απελλή (380/370 π.Χ). Σύμφωνα με τον Πλίνιο, ο Μέγας Αλέξανδρος ζήτησε από τον Απελλή να φιλοτεχνήσει μία προσωπογραφία της παλλακίδας Καμπάσπης και εκείνος την ερωτεύτηκε. Ο πίνακας εντυπωσίασε τόσο τον Αλέξανδρο ώστε αργότερα την παραχώρησε ως δώρο στο ζωγράφο. Κατά τον Πλίνιο μία προσωπογραφία του Μέγα Αλεξάνδρου, που φιλοτέχνησε ο Απελλής δεν άρεσε στον βασιλέα. Το άλογο του Αλέξανδρου, βλέποντας την προσωπογραφία του Αλεξάνδρου χλιμίντρισε, και ο Απελλής με θάρρος είπε "Βασιλιά, το άλογο από τέχνη ξέρει καλύτερα από εσένα".

Στα χριστιανικά χρόνια η τέχνη της προσωπογραφίας παραμελήθηκε, για να ξαναεμφανιστεί το 13ο αιώνα στην Ιταλία, με πρωτοπόρο το Φλωρεντινό ζωγράφο Τζιότο. Γρήγορα διαδόθηκε στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και χαρακτήρισε όλους τους επόμενους αιώνες.

Η εξέλιξη της προσωπογραφίας το 15ο αιώνα ήταν σημαντική, ζωγράφοι όπως οι Φλαμανδοί Βαν Άικ και Μέμλιγκ, ο Γάλλος Φουκέ, οι Ιταλοί Μπελίνι, Μποτιτσέλι, Πιέρο ντέλλα Φραντσέσκα και ο Πορτογάλος Γκονσάλβες έδωσαν αριστουργήματα του είδους.^[4]

Ο 16ος αιώνας σφραγίστηκε από τα έργα σπουδαίων καλλιτεχνών όπως του Ραφαήλ, του Τιτσιάνο, του Λεονάρντο ντα Βίντσι, του Βερονέζε, του Τιντορέττο στην Ιταλία, του Κράναχ και του Ντύρερ στη Γερμανία και του Ελ Γκρέκο στην Ισπανία. Παράλληλα διάφοροι Ευρωπαίοι ηγεμόνες, όπως ο Φραγκίσκος Α’ της Γαλλίας, η Αικατερίνη των Μεδίκων και διάφοροι Ιταλοί μεγιστάνες, υποστήριζαν αυτή την τάση και απέκτησαν αξιόλογες συλλογές προσωπογραφιών.^[5]

Τον 17ο αιώνα η τέχνη της προσωπογραφίας απέκτησε καθαρά πνευματικό χαρακτήρα. Οι καλλιτέχνες έστρεψαν την προσοχή τους στην απόδοση των εσωτερικών στοιχείων του ατόμου, αγνοώντας τα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Σημαντικοί εκπρόσωποι του αιώνα αυτού ήταν ο Βαν Ντάικ, ο Ρούμπενς, ο Ρέμπραντ, ο Βελάσκεθ και ο Μουρίλο.^[6]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:
προσωπογραφία

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Προσωπογραφία

Παραπομπές

↑ . «nationalgallery.ie/art-and-artists/What is a Portrait?».
↑ . «npg.si.edu/portraits».
↑ . «bmcr.brynmawr.edu/Ancient Greek Portrait Sculpture. Context, Subjects, and Styles».
↑ . «metmuseum.org/Portraiture in Renaissance and Baroque Europe».
↑ . «arthistorynewsreport.blogspot.com/2015/11/16th-century-florentine-portrait».
↑ . «howtotalkaboutarthistory.com/reader-questions/portraits-important-art-history/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2021.

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη Ζωγραφική χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.

[1] . «nationalgallery.ie/art-and-artists/What is a Portrait?».

[2] . «npg.si.edu/portraits».

[3] . «bmcr.brynmawr.edu/Ancient Greek Portrait Sculpture. Context, Subjects, and Styles».

[4] . «metmuseum.org/Portraiture in Renaissance and Baroque Europe».

[5] . «arthistorynewsreport.blogspot.com/2015/11/16th-century-florentine-portrait».

[6] . «howtotalkaboutarthistory.com/reader-questions/portraits-important-art-history/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]