Ποντίκι (υπολογιστές)

Το ποντίκι (mouse) είναι συσκευή εισόδου που χρησιμοποιείται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (Η/Υ), καθώς και σε ταμπλέτες. Το όνομα «ποντίκι» επικράτησε εξαιτίας της ομοιότητάς του με το ζώο ποντίκι, λόγω του χαρακτηριστικού σχήματος που έχουν οι περισσότερες μορφές του σε συνδυασμό με το λεπτό καλώδιο που το συνέδεε στις αρχικές του (πάντα ενσύρματες) μορφές με τον υπολογιστή. Σε γραφικές διεπαφές χρήστη (GUI), η κίνηση του ποντικιού αντιστοιχεί σε παρόμοια κίνηση ενός ίχνους ή δείκτη στην οθόνη του υπολογιστή.

Ασύρματο οπτικό ποντίκι της Microsoft.

Ενσύρματο ποντίκι (δηλαδή με καλώδιο).

Ενσύρματο ποντίκι της Lenovo.

Η πρώτη δημόσια επίδειξη ενός ποντικιού που ελέγχει ένα σύστημα υπολογιστή ήταν το 1968. Τα ποντίκια αρχικά χρησιμοποιούσαν δύο ξεχωριστούς τροχούς για να παρακολουθούν την κίνηση σε μια επιφάνεια: έναν στη διάσταση Χ και έναν στην Υ. Αργότερα, ο τυπικός σχεδιασμός άλλαξε για να χρησιμοποιήσει μια μπάλα κύλιση σε μια επιφάνεια για ανίχνευση κίνησης. Τα περισσότερα σύγχρονα ποντίκια χρησιμοποιούν οπτικούς αισθητήρες που δεν έχουν κινούμενα μέρη. Αν και αρχικά όλα τα ποντίκια ήταν συνδεδεμένα με έναν υπολογιστή μέσω καλωδίου, πολλά σύγχρονα ποντίκια είναι ασύρματα, βασιζόμενα σε ραδιοεπικοινωνία μικρής εμβέλειας με το συνδεδεμένο σύστημα.

Περιγραφή και λειτουργία

Εσωτερικά μέρη ενός τυπικού μηχανικού ποντικιού:
1. Μπίλια
2. Πλαστικοί ράβδοι & γρανάζια
3. LED
4. Το αριστερό και το δεξί κλικ
5. Φωτοδίοδος

Το ποντίκι στην αρχική του (και συνηθέστερη) μορφή είναι χειροκίνητη συσκευή κατάδειξης τα κύρια μέρη της οποίας είναι το καλώδιο επικοινωνίας με τον Η/Υ και το κυρίως σώμα της συσκευής. Το κυρίως σώμα αποτελείται συνήθως από ένα σταθερό στέλεχος από πλαστικό, στο πάνω μέρος του οποίου είναι προσαρμοσμένα συνήθως ένα, δύο ή τρία κουμπιά ή δύο κουμπιά με μία ροδέλα κύλισης ανάμεσά τους.

Μηχανικό ποντίκι

Στο κάτω μέρος του στελέχους και εντός της συσκευής είναι τοποθετημένη μια μικρή σφαίρα (λεπτομέρεια 1 στην εικόνα) από κάποιο βαρύτερο υλικό. Η σφαίρα είναι έτσι τοποθετημένη ώστε ένα τμήμα της να προβάλλει από μία κυκλική οπή στην κάτω επιφάνεια του στελέχους η οποία της επιτρέπει να έρθει σε επαφή και να κυλάει ελεύθερα πάνω στην επιφάνεια που βρίσκεται το ποντίκι. Κινώντας το ποντίκι πάνω σε μια σχετικά λεία επιφάνεια, η σφαίρα μεταφέρει την κίνηση αυτή σε δύο κάθετους μεταξύ τους πλαστικούς κυλίνδρους στο εσωτερικό του κυρίου σώματος, οι οποίοι καταλήγουν στο ένα άκρο τους σε ένα οδοντωτό τροχό ή διάτρητο πλαστικό δίσκο (λεπτομέρεια 2). Η περιστροφή του κάθε δίσκου μέσω των δοντιών του (ή αντίστοιχα οπών) διακόπτει επανειλημμένα (ή αντίστοιχα επιτρέπει) τη διέλευση μίας δέσμης φωτός που εκπέμπεται από μία πηγή φωτός (συνήθως μία δίοδο εκπομπής φωτός) (λεπτομέρεια 3) προς μία φωτοδίοδο υποδοχής (λεπτομέρεια 5) δημιουργώντας έτσι μία ακολουθία από παλμούς φωτός. Ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα μετατρέπει τους ηλεκτρικούς παλμούς που παράγονται από την καθεμία φωτοδίοδο υποδοχής σε ένα ψηφιακό σήμα, που αντιστοιχεί στην διανυσματική ταχύτητα (κατεύθυνση και τιμή) του ποντικιού. Το ψηφιακό σήμα μεταφέρεται στον Η/Υ για επεξεργασία μέσω του καλωδίου επικοινωνίας. Ο Η/Υ τότε προκαλεί την μετατόπιση του ίχνους στην οθόνη σε μία νέα θέση, υπολογίζοντας τη νέα θέση του ίχνους με βάση την προηγούμενή του θέση και το ψηφιακό σήμα. Αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται πολλές φορές το δευτερόλεπτο, δημιουργώντας στο χρήστη την ψευδαίσθηση της μετακίνησης του ίχνους πάνω στην οθόνη ταυτόχρονα με την μετακίνηση του ποντικιού.

Οπτικό ποντίκι

Στο οπτικό ποντίκι χρησιμοποιείται ο συνδυασμός μίας διόδου εκπομπής φωτός και μίας φωτοδιόδου για την ανίχνευση της κίνησης του στελέχους σε σχέση με την υποκείμενη προς αυτό επιφάνεια.

Ποντίκι λέιζερ

Το ποντίκι λέιζερ λειτουργεί όπως και το οπτικό ποντίκι με τη διαφορά ότι χρησιμοποιείται μία υπέρυθρη δίοδος λέιζερ αντί για τη συνηθισμένη δίοδο εκπομπής φωτός για να φωτίζεται η επιφάνεια κάτω από το στέλεχος. Ήδη από το 1998, η Sun Microsystems παρείχε ένα ποντίκι λέιζερ με τους διακομιστές Sun SPARCstation και τους σταθμούς εργασίας. Ωστόσο, τα ποντίκια λέιζερ εμφανίστηκαν στον κύριο κορμό της αγοράς για πρώτη φορά το 2004, όταν η Logitech, σε συνεργασία με την Agilent Technologies, παρουσίασαν το ποντίκι λέιζερ MX 1000. Αυτό το ποντίκι χρησιμοποιεί μια μικρή υπέρυθρη ακτίνα λέιζερ αντί της ΑΤΑ και αύξησε σημαντικά την ανάλυση της εικόνας που λαμβάνεται από το ποντίκι.

Ιστορία

Το πρώτο ποντίκι

Το πρώτο στην ιστορία ποντίκι, το RKS 100-86 του 1968, από την Telefunken.

Το ποντίκι HP-HIL Mouse του 1984.

Ο Douglas Engelbart, πρώην τεχνικός πολεμικών ραντάρ, διεύθυνε την εφεύρεση του πρώτου ηλεκτρονικού υπολογιστικού ποντικιού στα μέσα της δεκαετίας του 1960 στο Stanford Research International (SRI). Ο Engelbart και ο Bill English συνεργάστηκαν συγκρίνοντας διάφορα ποντίκια για την ταχύτητα και την ακρίβειά τους. Ο Bill English κατασκεύασε το πρωτότυπο ποντίκι σύμφωνα με τις αντιλήψεις του Engelbart. Ο Bill English πιστώνεται με την πρώτη χρήση του όρου ποντίκι στην έκδοση του 1965 του «Computer-Aided Display Control».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• The Earliest Computer Mouses Αρχειοθετήθηκε 2008-07-24 στο Wayback Machine. (Αγγλικά)
• Διαφορές οπτικών και laser ποντικιών
• Τα ποντίκια της Apple Αρχειοθετήθηκε 2011-08-19 στο Wayback Machine.