Για τον ασκητή και άγιο, δείτε: Παχώμιος.

Ο Παχώμιος Α΄ διετέλεσε Οικουμενικός Πατριάρχης την περίοδο 1503-1504 και 1504-1513.

Παχώμιος Α΄
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Παχώμιος Α΄ (Ελληνικά)
Γέννηση15ος αιώνας
Θάνατος1513
Σηλυβρία
Αιτία θανάτουδηλητήριο
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πριν εκλεγεί, διετέλεσε Μητροπολίτης Ζιχνών[1]. Όταν ο Πατριάρχης Ιωακείμ Α' καθαιρέθηκε το 1502, οι ηγεμόνες της Βλαχίας, που είχαν μεγάλη επιρροή στις υποθέσεις του Πατριαρχείου, υποστήριξαν την επανεκλογή του πρώην Πατριάρχη Νήφωνα Β', ο οποίος όμως αρνήθηκε. Έτσι υποστήριξαν τον Παχώμιο, ο οποίος εξελέγη στις αρχές του 1503[2].

Μετά την εκλογή του στον Οικουμενικό Θρόνο, πολεμήθηκε σφοδρά από υποστηρικτές του Πατριάρχη Ιωακείμ Α΄[3] και το 1504 εκθρονίστηκε, καθώς δεν κατάφερε να καλύψει τις οικονομικές υποχρεώσεις του Πατριαρχείου. Πατριάρχης ξαναέγινε ο Ιωακείμ καταβάλλοντας 3500 φλουριά[4], πέθανε όμως το ίδιο έτος, και έτσι ο Παχώμιος επανήλθε στο Θρόνο.

Κατά τη δεύτερη Πατριαρχία του απασχολήθηκε με την επίλυση του θέματος του Αρσένιου Αποστόλη. Το 1506, η Ρωμαϊκή Κουρία τον διόρισε Μητροπολίτη Μονεμβασίας. Ο Αρσένιος μετέβη στην Ενετοκρατούμενη τότε Μονεμβασία και, διώχνοντας μετά βίας τον νόμιμο ορθόδοξο ποιμένα, αυτοχειροτονήθηκε Μητροπολίτης Μονεμβασίας, δηλώνοντας ότι είναι σε κοινωνία παράλληλα, τόσο με τον Πάπα της Ρώμης, όσο και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο[5]. Ο Πατριάρχης Παχώμιος τον κάλεσε να παραιτηθεί, αλλά ο Αρσένιος συνέχισε χειροτονώντας αναγνώστες, υποδιακόνους, διακόνους και ιερείς, και έκανε όλα τα αρχιερατικά. Το ζήτημα συνεχίστηκε για περισσότερα από δύο χρόνια μέχρι τον Ιούνιο του 1509, οπότε ο Παχώμιος αφόρισε τον Αρσένιο.

 
Ο ναός της Παμμακαρίστου στην Κωνσταντινούπολη.

Παράλληλα, ο Παχώμιος προσπάθησε να επιλύσει το οικονομικό πρόβλημα του Πατριαρχείου με περιοδείες στις παραδουνάβιες ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας. Επιστρέφοντας από μια τέτοια περιοδεία, λέγεται ότι δηλητηριάστηκε από τον υπηρέτη του Θεόδουλο[6] και πέθανε στην Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 1513. Ετάφη έξω από το ναό της Παμμακαρίστου.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Philippides 1990, σελ. 120.
  2. Runciman 1985, σελ. 198.
  3. Γεδεών 1885, σελ. 496-497.
  4. Janin 1956, σελ. 676.
  5. R. Janin (1956). «Costantinople, Patriarcat grec». Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques. 13. Paris: Letouzey et Ané, 676. 
  6. Γεδεών 1885, σελ. 498.
  • Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil. 
  • Προκόπιος Τσιμάνης (1981). Από υψηλή σκοπιά οι Πατριάρχαι Κωνσταντινουπόλεως, τόμ. Α΄. σελίδες 115–116. 
  • Janin, R. (1956). «Costantinople, Patriarcat grec». Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclésiastiques. 13. Paris: Letouzey et Ané. 
  • Philippides, Marios (1990). Emperors, patriarchs and sultans of Constantinople: 1373 - 1513; an anonymous Greek chronicle of the sixteenth century (PDF). Brookline, Massachusetts: Hellenic College Press. ISBN 0917653157. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2023. 
  • Runciman, Steven (1985). The Great Church in captivity. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-31310-0. 


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Νήφων Β΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1503-1504 (1η θητεία)
Διάδοχος
Ιωακείμ Α΄
Προκάτοχος
Ιωακείμ Α΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1504-1513 (2η θητεία)
Διάδοχος
Θεόληπτος Α΄