Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου

Ο τίτλος της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου είναι ένας τίτλος που απονέμεται από την UNESCO σε αναγνώριση των προγραμμάτων προώθησης του βιβλίου και του διαβάσματος και της αφοσίωσης στην βιομηχανία του βιβλίου.

Ο τίτλος απονέμεται στις 23 Απριλίου κάθε χρόνου (Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και Πνευματικών Δικαιωμάτων από την UNESCO) και ισχύει ως τις 22 Απριλίου του επόμενου έτους.

Σχετικά με τον τίτλο

Η επιτυχία της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου και Πνευματικών Δικαιωμάτων που καθιερώθηκε το 1996, παρότρυνε την UNESCO να αναπτύξει ένα σχέδιο ανάδειξης της Πρωτεύουσας Παγκόσμιου Βιβλίου, επιλέγοντας την Μαδρίτη σαν πρώτη πρωτεύουσα το 2001. Και αυτός ο θεσμός στέφθηκε από επιτυχία και έτσι η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού αποφάσισε την επανάληψη της επιλογής σε ετήσια βάση.

Η UNESCO προσκάλεσε τον Παγκόσμιο Σύνδεσμο Εκδοτών, την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Βιβλιοθηκών και την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Βιβλιοπωλών να συμμετάσχουν στη διαδικασία επιλογής, ως οι τρεις σημαντικότεροι φορείς στη βιομηχανία του βιβλίου.

Η επιλογή δεν συμπεριλαμβάνει κάποιο χρηματικό έπαθλο, αλλά μόνο επιβραβεύονται τα καλύτερα προγράμματα προώθησης του βιβλίου.

Κριτήρια επιλογής

Η επιτροπή επιλογής ελέγχει προγράμματα που διοργανώνονται ή υποστηρίζονται από τις πόλεις και αφορούν το βιβλίο και που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν κατά τη διάρκεια μιας Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου ως την επόμενη χρονιά. Τα κριτήρια επιλογής είναι:

ο βαθμός συμμετοχής τόσο σε δημοτικό όσο και σε διεθνές επίπεδο
η πιθανή επίδραση των προγραμμάτων
ο σκοπός και η ποιότητα των δραστηριοτήτων που υποστηρίζονται από τις υποψήφιες πόλεις και ο βαθμός που επηρεάζουν τους συγγραφείς, τους εκδότες, τους βιβλιοπώλες και τις βιβλιοθήκες
κάθε πιθανό πρόγραμμα ή δραστηριότητα που αφορά το βιβλίο
ο βαθμός που τα προγράμματα ανταποκρίνονται στις αρχές της ελευθερίας της έκφρασης, όπως αναφέρεται στο καταστατικό της UNESCO, στα Άρθρα 19 και 27 της Οικουμενικής Διακήρυξης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Συμφωνίας για την Εισαγωγή Εκπαιδευτικών, Επιστημονικών και Πολιτιστικών Υλών.

Παγκόσμιες Πρωτεύουσες Βιβλίου

Οι παρακάτω πόλεις έχουν επιλεγεί ως Παγκόσμιες Πρωτεύουσες Βιβλίου:

Έτος	Πόλη	Κράτος
2001	Μαδρίτη	Ισπανία
2002	Αλεξάνδρεια	Αίγυπτος
2003	Νέο Δελχί	Ινδία
2004	Αμβέρσα^[1]	Βέλγιο
2005	Μόντρεαλ^[2]	Καναδάς
2006	Τορίνο^[3]	Ιταλία
2007	Μπογκοτά^[4]	Κολομβία
2008	Άμστερνταμ^[5]	Ολλανδία
2009	Βηρυτός^[6]	Λίβανος
2010	Λιουμπλιάνα^[7]	Σλοβενία
2011	Μπουένος Άιρες ^[8]	Αργεντινή
2012	Γερεβάν^[9]	Αρμενία
2013	Μπανγκόκ^[10]	Ταϊλάνδη
2014	Πορτ Χάρκουρτ^[11]	Νιγηρία
2015	Ιντσόν^[12]	Νότια Κορέα
2016	Βρότσουαφ^[13]	Πολωνία
2017	Κονακρί^[14]	Γουινέα
2018	Αθήνα^[15]	Ελλάδα
2019	Σάρτζα^[16]	Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα