Πίρι πίρι
Η πιπεριά πίρι πίρι (piri piri) ή πίλι πίλι,[Σημ. 1][Παρ. Σημ. 1] πέρι πέρι,[1] ονομάζεται και African bird's eye chili, είναι μια ποικιλία του είδους Καψικόν το θαμνώδες (Capsicum frutescens), μία από τις πηγές της πιπεριάς τσίλι η οποία αναπτύσσεται τόσο άγρια όσο και εξημερωμένη.
| Πίρι πίρι (Piri piri) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Πιπεριές πίρι πίρι (κόκκινες ώριμες και πράσινες άγουρες).
| ||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||
| ||||||
| Διώνυμο | ||||||
| Καψικόν το θαμνώδες (Capsicum frutescens) |
Είναι ένα μικρό μέλος του γένους Καψικόν (Capsicum). Φύεται στην Ανγκόλα, Ουγκάντα, Μαλάουι, Νότια Αφρική, Γκάνα, Νιγηρία, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, τα τροπικά δάση του Νοτίου Σουδάν και τα υψίπεδα της Αιθιοπίας. Την είχαν φέρει οι Πορτογάλοι, από την Γκόα, στην Ινδία.
Ετυμολογία
ΕπεξεργασίαΗ πίρι πίρι (piri piri) είναι η λέξη των Σουαχίλι για το "πιπέρι πιπέρι".[2] Άλλες διαφορετικές ορθογραφίες, περιλαμβάνουν την pili pili στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ή peri peri στο Μαλάουι, που απορρέουν από τις διαφορές προφοράς της λέξης, στις τοποθεσίες των Μπαντού-ομιλουμένων γλωσσών της Αφρικής. Πίρι πίρι (piri piri) είναι η ορθογραφία της ονομασίας, όπως χρησιμοποιείται στην Πορτογαλική γλώσσα και συγκεκριμένα στην Πορτογαλόφωνη κοινότητα της Μοζαμβίκης.[2]
Το Oxford English Dictionary σημειώνει την πίρι πίρι (piri piri) ως ξένη λέξη, η οποία σημαίνει "μια πολύ καυτή σάλτσα που γίνεται με κόκκινες πιπεριές τσίλι" και δίνοντας την προέλευσή της, από τη λέξη για το "πιπέρι", στη γλώσσα Ronga της νοτίου Μοζαμβίκης.[3]
Φυτικά χαρακτηριστικά
Επεξεργασία
Τα φυτά είναι συνήθως πολύ θαμνώδη και αναπτύσσονται σε ύψος από 45-120 cm (18-47 in) με φύλλα μήκους 4-7 cm (1,6–2,8 in) και πλάτους 1,3–1,5 cm (0,51–0,59 in). Οι καρποί γενικά είναι κωνικοί σε ένα αμβλύ σημείο και έχουν μήκος έως και 8-10 cm (3-4 in). Το ανώριμο περικάρπιο (pod) έχει χρώμα πράσινο, το χρώμα του ώριμου είναι φωτεινό κόκκινο ή μοβ. Ορισμένες ποικιλίες μετρούν έως 175.000 Scoville heat units (SHU).[Σημ. 2]
Καλλιέργεια
ΕπεξεργασίαΌπως και όλες οι πιπεριές τσίλι, οι πίρι πίρι (piri piri) προέρχονται από ποικιλίες της Νότιας Αμερικής, αλλά οι πίρι πίρι (piri piri) έχουν αναπτυχθεί εδώ και αιώνες σε άγρια κατάσταση στην Αφρική και σήμερα καλλιεργούνται εμπορικά στη Ζάμπια, Ουγκάντα, Μαλάουι και Ζιμπάμπουε.[4] Φύεται κυρίως στο Μαλάουι, Ζάμπια, Νότια Αφρική, Γκάνα, Νιγηρία, Ζιμπάμπουε και Μοζαμβίκη.[1] Καλλιεργείται τόσο για την εμπορική επεξεργασία των τροφίμων όσο και τη φαρμακευτική βιομηχανία. Η καλλιέργεια της πίρι πίρι (piri piri) είναι εντατικής εργασίας.[4]
Σάλτσα πίρι πίρι
Επεξεργασία
Η σάλτσα πίρι πίρι (piri piri) (που χρησιμοποιείται ως καρύκευμα ή μαρινάδα) είναι Πορτογαλικής προέλευσης και "ιδιαιτέρως διαδεδομένη στην Ανγκόλα, Ναμίμπια, Μοζαμβίκη και Νότια Αφρική".[5] Κατασκευάζεται από θρυμματισμένες πιπεριές τσίλι, φλούδα εσπεριδοειδών, κρεμμύδι, πιπέρι, αλάτι, χυμό λεμονιού, δάφνη, πάπρικα, pimiento,[Σημ. 3] βασιλικό, ρίγανη και εστραγκόν.[6]
Οι συνταγές διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, αλλά τα κοινά συστατικά θα είναι το τσίλι, λεμόνι, λάδι και κόκκινες πιπεριές φούσκες. Σήμερα αυτό μπορεί να γίνει εύκολα σε ένα μπλέντερ[7] ή ανακινώντας τα συστατικά σε μια γυάλα.[8]
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΣημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Στα Σουαχίλι, η εναλλαγή μεταξύ των γραμμάτων «λ» και «ρ» είναι εντελώς φυσιολογική, καθότι το γράμμα «ρ» εισήχθη στα Σουαχίλι από τα Αραβικά. Στην καθομιλουμένη της ηπειρωτικής χώρας, υπάρχει μόνο το «λ» το οποίο ποικίλει σε ήχο μεταξύ του «λ» και του «ρ». Συνεπώς, οι Σουαχίλι της ενδοχώρας, τείνουν να χρησιμοποιούν το «λ» αντί του «ρ», ενώ πολλοί κάτοικοι των ακτών, μιμούμενοι τους Άραβες, χρησιμοποιούν το «ρ» εκεί που θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν το «λ».
- ↑ Η «κάψα» των πιπεριών, ιστορικά μετριέται σε Scoville heat units (SHU), όλες τους έχουν διαφορετικό βαθμό καψίματος. Το πόσο καυτή είναι, καθορίζεται κατά μεγάλο βαθμό από την περιεκτικότητα της χημικής ουσίας που ονομάζεται καψαϊκίνη, την οποία περιέχουν και το κάψιμό τους μετριέται χρησιμοποιώντας ένα σύστημα που ονομάζεται η Κλίμαξ Scoville. Η Κλίμαξ Scoville, χωρίζεται σε μονάδες οι οποίες ονομάζονται Scoville Heat Units (SHU) και που είναι ένας τρόπος περιγραφής για το πόσες σταγόνες ζαχαρόνερου (sugar water) θα χρειάζονταν, προκειμένου να αραιωθεί το κάψιμο μιας δεδομένης πιπεριάς. Αυτοί οι αριθμοί εκφράζονται σε χιλιάδες για τις ήπιες πιπεριές, προχωρώντας όλη τη διαδρομή έως και σε εκατοντάδες χιλιάδες ή ακόμα και σε εκατομμύρια, για τις πιο καυτερές πιπεριές.[Παρ. Σημ. 2]
- ↑ Το γλυκοπίπερο (pimiento) (Ισπανική προφορά: [pimjento]), pimento ή πιπεριά κεράσι είναι μια ποικιλία από τη μεγάλη, κόκκινη, σχήματος καρδίας πιπεριάς τσίλι (Capsicum annuum) που έχει μήκος 7 έως 10 εκατοστά (3 έως 4 in) και πλάτος 5 έως 7 cm (2 έως 3 in) (μεσαία, επιμήκης).
- Παραπομπές σημειώσεων
- ↑ D. V. Perrott (1972). «Introduction». Teach Yourself Books, Swahili. New York: David McKay Company Inc. σελ. 3. ISBN 0-340-05823-4.
- ↑ http://culinaryarts.about.com/od/culinaryreference/a/Scoville-Scale.htm
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 2,0 2,1 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016.
- ↑ Stevenson, Angus, επιμ. (2010). «piri-piri, noun». piri-piri, noun. Oxford University Press, Oxford Reference Online.
- ↑ 4,0 4,1 «Fiery Foods and Barbecue SuperSite - Pepper Profile: African Birdseye». Fiery-foods.com. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ Rowley Leigh, "A Fiery Challenge for Delicate Palates", The Financial Times (London, England), 25 September 2004, p. 6.
- ↑ David A. Bender, επιμ. (2009). «piri-piri». A Dictionary of Food and Nutrition. Oxford University Press. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ «Piri Piri Sauce Video».
- ↑ «Homemade Piri-Piri Sauce | DJ BBQ» (video). youtube.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- (Αγγλικά) Pepper Profile: African Birdseye at www.fiery-foods.com
| Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Piri piri (έκδοση 728528010) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |