Πάπας Θεόδωρος Α΄
Ο Πάπας Θεόδωρος Α΄ ή Άγιος Θεόδωρος ο Έλληνας (πέθανε στις 14 Μαΐου 649) ήταν Πάπας και επίσκοπος της Ρώμης από τις 24 Νοεμβρίου 642 ως τις 14 Μαΐου 649. Την περίοδο της Παποσύνης του κυριάρχησε η διαμάχη του με τον Μονοθελητισμό. Σύμφωνα με το Liber Pontificalis ο Θεόδωρος ήταν Έλληνας στην καταγωγή, γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ όπου ο πατέρας του ήταν επίσκοπος της πόλης. Ο Θεόδωρος Α΄ ήταν ο μοναδικός Πάπας που γεννήθηκε στα Ιεροσόλυμα.[2] Μετά την Αραβική κατάκτηση της Συρίας και Παλαιστίνης οι περισσότεροι Σύριοι κληρικοί, ανάμεσα τους και ο πατέρας του, δραπέτευσαν στην Ρώμη.[3]
Πάπας και Άγιος Θεόδωρος Α΄ | |
---|---|
Από | 24 Νοεμβρίου 642 |
Έως | 14 Μαΐου 649 |
Προκάτοχος | Ιωάννης Δ΄ |
Διάδοχος | Μαρτίνος Α΄ |
Αγιοποίηση | |
Εορτασμός | 18 Μαΐου[1] |
Τιμάται από | Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία[1] |
Ο Θεόδωρος Α΄ διετέλεσε αρχικά Καρδινάλιος-Διάκονος (640) και κατόπιν ο Πάπας Ιωάννης Δ΄ τον διόρισε επίσημα Καρδινάλιο. Την εκλογή του Πάπα Θεοδώρου Α΄ μετά τον θάνατο του Ιωάννη Δ΄ (24 Νοεμβρίου 642) επικύρωσε ο Βυζαντινός παπισμός, που εκπροσωπούσε το Εξαρχάτο της Ραβέννας και κυβερνούσε την Ιταλία για λογαριασμό της Κωνσταντινούπολη.[4]
Ο βασικός στόχος της Παποσύνης του ήταν ο πόλεμος με τους Μονοθελητιστές. Δεν αναγνώρισε τον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης, Παύλο Β΄, επειδή ο προκάτοχος του Πατριάρχης Πύρρος δεν είχε αντικατασταθεί νόμιμα. Ο Θεόδωρος Α΄ πίεσε επίσης τον αυτοκράτορα, Κώνστα Β΄, να αποκηρύξει την "Έκθεσις" που είχε συνθέσει ο παππούς του Ηράκλειος. Οι προσπάθειες του δεν είχαν ανταπόκριση στην Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η διάσταση ανάμεσα στην Ανατολή και την Δύση, κάτι που θεωρείται ως η ρίζα του μικρού Σχίσματος (867) και του Μεγάλου Σχίσματος (1054).
Ο Πύρρος αποκήρυξε κάποια στιγμή τον Μονοθελητισμό (645) αλλά αφορίστηκε (648), κατόπιν αφορίστηκε και ο Παύλος (649). Ο Παύλος κατέστρεψε σε απάντηση το Ρωμαϊκό ιερό στα ανάκτορα της Πλακιδίας και έστειλε εξορία ή φυλάκισε τον παπικό απεσταλμένο. Στην συνέχεια, στράφηκε στον ίδιο τον αυτοκράτορα Κώνστα Β΄ και του ζήτησε να αποσυρθεί η "Έκθεσις"΄του παππού του και να τερματίσουν όλες οι συζητήσεις για το δόγμα.[5]
Ο Θεόδωρος Α΄ προανήγγειλε την Σύνοδο του Λατερανού (649) με στόχο να καταδικάσει την "Έκθεσις", αλλά πέθανε πριν συγκληθεί και την πραγματοποίησε ο διάδοχος του, Πάπας Μαρτίνος Α΄. Η ταφή του έγινε στην παλαιά Βασιλική του Αγίου Πέτρου.
Έχει ανακηρυχθεί Άγιος από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και η μνήμη του εορτάζεται στις 18 Μαΐου.[5][1]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://www.synaxarion.gr/gr/sid/3247/sxsaintinfo.aspx
- ↑ Anastasius (bibliothecarius) (1602). Bibliothecarii Historia, de vitis romanorvm pontificvm. in typographeio I. Albini. σ. 67
- ↑ Paul F. Bradshaw (2013). New SCM Dictionary of Liturgy and Worship. Hymns Ancient and Modern Ltd, σ. 5.
- ↑ Chisholm 1911
- ↑ 5,0 5,1 Mann 1913
Πηγές
Επεξεργασία- Εγκυκλοπαίδεια Δομή, έκδοση 2004, τόμος 12ος: σελ. 235-236: λήμμα «Θεόδωρος. Όνομα αγίων της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας»