Πάολο Βενετσάνο

Ιταλός ζωγράφος

Ο Πάολο Βενετσάνο (ιταλ.: Paolo Veneziano, επίσης Veneziano Paolo ή Paolo da Venezia, ενεργός το 1333, πέθανε μετά το 1358) ήταν ζωγράφος του 14ου αιώνα από τη Βενετία, ο «ιδρυτής της Ενετικής σχολής ζωγραφικής», πιθανότατα ενεργός μεταξύ περίπου 1321 και 1362.[1][2] Έχει χαρακτηριστεί «ο σημαντικότερος Ενετός ζωγράφος του 14ου αιώνα».[3] Τα πολλά υπογεγραμμένα και χρονολογημένα έργα του, μερικά σε συνεργασία με τους γιους του, κυμαίνονται χρονολογικά μεταξύ 1333 και 1358.[1] Θεωρήθηκε ως ο επίσημος ζωγράφος της Ενετικής Δημοκρατίας.[4]

Πάολο Βενετσάνο
Γέννηση1300
Βενετία
Θάνατος1365
Βενετία
Χώρα πολιτογράφησηςΒενετική Δημοκρατία
Ιδιότηταζωγράφος
Σημαντικά έργαΠαναγία και Βρέφος, Due storie di san Nicola di Bari και d:Q3907482
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Διασωθέντα πάνελ από το Pala Feriale ή το «ρετάμπλ της εβδομάδας», για το περίφημο μεταλλικό έργο και το σμάλτο Pala d'Oro της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου, 1345
Παναγία και Βρέφος, κεντρικό πάνελ πολυπτύχου, Μουσείο του Λούβρου, 1354.

Ηγήθηκε της ανάπτυξης στη Βενετία των περίτεχνων πολυπτύχων ή «σύνθετων ρετάμπλ», τα οποία έγιναν δημοφιλή σε όλη την Ιταλία κατά τον 13ο αιώνα, εν μέρει ως απάντηση σε λειτουργικές αλλαγές (που αντιστράφηκαν μόνο τον 20ό αιώνα) που τοποθέτησαν τον ιερέα να επιτελεί τη λειτουργία στην ίδια πλευρά του βωμού με το εκκλησίασμα, έτσι με την πλάτη του σε αυτούς για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό ενθάρρυνε τη δημιουργία ρετάμπλ πίσω και πάνω από τον βωμό, ως οπτική λατρευτική εστίαση.[5] Είναι ο παλαιότερος Ενετός ζωγράφος του οποίου το όνομα είναι γνωστό και ο πρώτος που ζωγράφισε το νέο θέμα της στέψης της Παναγίας .[6]

Το ύφος του είναι «ακόμα βυζαντινό», δηλαδή ιταλο-βυζαντινό, αλλά επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τη γοτθική τέχνη που αναπτύσσεται βόρεια των Άλπεων και προσωπικά στοιχεία. Ωστόσο, η επιρροή από τον Τζόττο είναι "σχεδόν εντελώς απούσα".[7]

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε σε οικογένεια καλλιτεχνών. Διαχειρίστηκε ένα μεγάλο εργαστήριο στο οποίο συνεργάστηκε με τους γιους του Μάρκο, Λούκα και Τζοβάννι. Ήταν ο επίσημος ζωγράφος της Αντρέα Ντάντολο, για τον οποίο αυτός και οι γιοι του Λούκα και Τζοβάννι ζωγράφισαν το Pala Feriale ή «ρεταμπλ της εβδομάδας», για το διάσημο έργο από μέταλλο και σμάλτο "Pala d'Oro" της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου στη Βενετία, το οποίο άνοιξ\γε μόνο τις Κυριακές και τις γιορτές. Δυστυχώς, οι περισσότερες από τις πολλές σκηνές αυτών των ζωγραφισμένων καλυμμάτων, ίσως η πιο διάσημη παραγγελία του, έχουν πλέον χαθεί.[8]

Ο Πάολο ταυτοποιήθηκε στο παρελθόν με τον καλλιτέχνη υπεύθυνο για τα έργα που αποδόθηκαν στον "Δάσκαλο της Στέψης της Ουάσιγκτον" . Δεν υπάρχει πλέον ομοφωνία μεταξύ ιστορικών τέχνης σχετικά με αυτήν την ταυτοποίηση.[9]

Το ύφος του Πάολο αποδίδεται σε βυζαντινές επιρροές αλλά προδίδει επίσης γνώση της σύγχρονης ζωγραφικής στο Ρίμινι. Τα πιο προηγμένα έργα του δείχνουν την επιρροή της γοτθικής τέχνης. Μέσω της τέχνης του ήταν ο ιδρυτής της ενετικής Σχολής που θα ασκούσε επιρροή κατά τον 14ο αιώνα και συγκεκριμένα στον Λορέντσο Βενετσάνο,[2] ο οποίος προφανώς δεν είναι συγγενής του, αλλά πιθανώς μαθητής.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Steer, 15
  2. 2,0 2,1 Paolo Veneziano in: Federico Zeri, with the assistance of Elizabeth E. Gardner, Italian paintings : a catalogue of the collection of the Metropolitan Museum of Art : Venetian school, p. 47-48
  3. The Random House Library of Painting and Sculpture: Dictionary of artists and art terms David Piper, Random House, 1981 (ISBN 0-394-52131-5)
  4. Robert Gibbs. "Paolo Veneziano." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 23 Mar. 2016
  5. Steer, 15-18
  6. Venice: Mundus Alter
  7. Steer, 18-22
  8. Steer, 22; Venice: Mundus Alter; Rona Goffen, 'Excerpt from the 1995 Save Venice Journal'
  9. Hans M. Schmidt, et al. "Masters, anonymous, and monogrammists." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 23 Mar. 2016

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  • Steer, John, Venetian painting: A concise history, 1970, London: Thames and Hudson (World of Art), (ISBN 0500201013)
  • "Venice: Mundus Alter" in "Virgin and Child", Italian Renaissance Learning Resources, Oxford Art Online In collaboration with the National Gallery of Art, online

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία