Ορθόλιθοι του Στέννες
Συντεταγμένες: 58°59′38″N 3°12′28″W / 58.99398°N 3.20775°W
Οι Ορθόλιθοι του Στέννες αποτελούν τμήμα του Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς Καρδιά των Νεολιθικών Ορκάδων.
| Λίθοι του Στέννες | |
|---|---|
| Stones of Stenness | |
 | |
 | |
| Είδος | αρχαιολογική θέση και henge |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 58°59′38″N 3°12′29″W |
| Διοικητική υπαγωγή | Ορκάδες |
| Χώρα | Ηνωμένο Βασίλειο |
| Προστασία | scheduled monument (από 1882) και τμήμα μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς (από 1999) |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Περιγραφή
ΕπεξεργασίαΟι Ορθόλιθοι του Στέννες δημιουργούν ένα εντυπωσιακό νεολιθικό μνημείο που βρίσκεται στο νησί Μέινλαντ του συμπλέγματος νησιών Ορκάδες της Σκωτίας. Βρίσκεται σε ένα ακρωτήριο στη νότια όχθη του ρέματος που καταλήγει στο νοτιότερο άκρο του θαλάσσιου κόλπου του Στέννες και την λίμνη του Χάρρεϊ. Το όνομα προέρχεται από την αρχαία Νορβηγικά και σημαίνει πέτρινο ακρωτήριο. Το ρέμα, το οποίο σήμερα έχει γεφυρωθεί, διασχιζόταν παλαιότερα από ένα στενό πέτρινο πέρασμα, με τον Κύκλο του Μπρόντγκαρ να βρίσκεται περίπου 1,2 χλμ βορειοδυτικά, κατά μήκος του ρέματος και κοντά στον ισθμό που δημιουργείται ανάμεσα στον κόλπο και την λίμνη. Ο τύμβος Μέισοου είναι περίπου 1,2 χλμ ανατολικά από τους λίθους του Στέννες, ενώ πολλά άλλα νεολιθικά μνημεία που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μαρτυρούν την σημασία της περιοχής.
Οι πέτρες είναι λεπτές πλάκες, πάχους περίπου 30 εκατοστών. Τέσσερις από αυτές, ύψους έως 5 μέτρα, ήταν τα αρχικά στοιχεία ενός ελλειπτικά διαμορφωμένου κύκλου 12 λίθων, διαμέτρου 32 περίπου μέτρων, πάνω σε μία υπερυψωμένη βάση διαμέτρου 44 μέτρων που περιβάλλονταν από μια τάφρο. Η τάφρος είναι κομμένη στο βράχο σε βάθος μέχρι 2 μέτρα και έχει πλάτος 7 μέτρα, κυκλωμένο από μία χωμάτινη όχθη, με μία μοναδική είσοδο στην βόρεια πλευρά. Η είσοδος κοιτάζει προς το νεολιθικό οικισμό αγροικιών που ανακαλύφθηκε στον κόλπο Χάρρεϊ. Η Πέτρα - Φύλακας, ύψους 5,6 μέτρων, βρίσκεται εκτός του κύκλου προς τα βορειοδυτικά, δίπλα στην σύγχρονη γέφυρα που οδηγεί στον κύκλο του Μπρόντγκαρ. Άλλες μικρότερες πέτρες περιβάλουν μία τετράγωνη πέτρα τοποθετημένη στο κέντρο μίας κυκλικής πλατφόρμας όπου βρέθηκαν αποτεφρωμένα οστά, ξυλάνθρακας και πήλινα αγγεία, ενώ στο χαντάκι ανακαλύφθηκαν οστά ζώων. Τα πήλινα αγγεία συνδέουν το μνημείο με τον οικισμό Σκάρα Μπρε και τον τυμβο Μέισοου και το μνημείο χρονολογείται από το 3000 π.Χ. τουλάχιστον.
Μέχρι και τον 18ο αιώνα το μνημείο συσχετιζόταν με παραδόσεις και τελετουργίες, σχετικές τότε με τους Νορβηγικούς θεούς. Το 1814 το επισκέφθηκε ο Ουόλτερ Σκόττ, όμως ένας αγρότης αποφάσισε να αφαιρέσει τις πέτρες ξεκινώντας το Νοέμβριο του 1814 με την καταστροφή της κοντινής Λίθου Οντίν[1]. Η κίνηση αυτή προκάλεσε κατακραυγή και ο αγρότης σταμάτησε, αφού όμως κατάστρεψε μία πέτρα και ρίχνοντας μία άλλη, η οποία επανατοποθετήθηκε το 1906, κατά τη διάρκεια μίας μερικής, ανακριβούς, επανακατασκευής του κύκλου. Παρόλα αυτά, ακόμα και οι λιγοστοί λίθοι που επέζησαν αρκούν να δημιουργήσουν μία ατμόσφαιρα που προϊδεάζει για το μακρινό παρελθόν[2].
Μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς
Επεξεργασία
Η Καρδιά του Νεολιθικού Όρκνεϊ (Heart of Neolithic Orkney) χαρακτηρίστηκε Μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς τον Δεκέμβριο του 1999. Εκτός από τους Ορθόλιθους του Στέννες το μνημείο περιλαμβάνει το τύμβο Μέισοου, τον Κύκλο του Μπρόντγκαρ και το νεολιθικό οικισμό Σκάρα Μπρε
Δείτε επίσης
Επεξεργασία- ο τύμβος Μέισοου (Maeshowe)
- Πέτρα Λουντ (The Stone Lud)
- Κύκλος του Μπρόντγκαρ (Ring of Brodgar)
- Σκάρα Μπρε (Skara Brae)
- Ο κατάλογος με τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Orkneyjar – The Odin Stone». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2007.
- ↑ «Orkneyjar - The Standing Stones of Stenness». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2004.
Πηγές
Επεξεργασία- Scotland Before History - Stuart Piggott, Edinburgh University Press 1982, ISBN 0-85224-348-0
- Scotland's Hidden History - Ian Armit, Tempus (in association with Historic Scotland) 1998, ISBN 0-7486-6067-4
- Guide to Prehistoric Scotland - Richard Feachem, B.T.Batsford Ltd. 1977, ISBN 0-7134-3264-0
- Scotland, Archaeology and Early History - Graham and Anna Ritchie, Edinburgh University Press 1997, ISBN 0-7486-0291-7
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Η επίσημη ιστοσελίδα των Λίθων του Στέννες Αρχειοθετήθηκε 2021-02-13 στο Wayback Machine.
- Stones of Stenness, Standing Stones - Megalithic Mysteries
- Standing Stones of Stenness, Orkney - Neolithic stone circle Αρχειοθετήθηκε 2004-08-11 στο Wayback Machine.
- Stones Of Stenness - Stone Circle and Henge - Ancient Sites Directory