Ναρβάλ

Το ναρβάλ ή φάλαινα μονόκερος ή μονόδοντας μονόκερος (και μονόδων μονόκερως) (λατ.: Monodon monoceros), είναι θαλάσσιο θηλαστικό που ανήκει στην οικογένεια Μονοδοντίδες και στην τάξη των κητωδών.

Ναρβάλ
Σχεδιαστική απεικόνιση Σύγκριση μεγέθους με άνθρωπο
Κατάσταση διατήρησης
Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα Συνομοταξία: Χορδωτά Ομοταξία: Θηλαστικά Τάξη: Κητώδη Οικογένεια: Μονοδοντίδες Γένος: Μονόδων (Monodon) Είδος: M. monoceros
Διώνυμο
Monodon monoceros Λινναίος, 1758
Κατανομή

Το ναρβάλ είναι μεσαίου μεγέθους κερασφόρος φάλαινα που ζει στις θάλασσες της αρκτικής ζώνης. Το επιστημονικό του όνομα προέρχεται από τον χαρακτηριστικό μακρύ και μυτερό χαυλιόδοντα του αρσενικού, που εκτείνεται από την άνω γνάθο και προς τα εμπρός, κατά τον άξονα του σώματός του, σαν κέρατο. Το μήκος του χαυλιόδοντα φτάνει μέχρι και 2,5 μέτρα και είναι φτιαγμένος από τρίχες. Για πολλά χρόνια δεν είχε διευκρινιστεί η λειτουργία αυτού του δοντιού και θεωρούνταν όργανο άμυνας. Σύμφωνα με νεότερες μελέτες, είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο αισθητήριο όργανο, που βοηθά το ζώο να αντιληφθεί τις διαφορές στην πίεση, την αλατότητα ή τη θερμοκρασία των νερών. Τα νεαρά άτομα και των δύο φύλων έχουν δύο μόνο δόντια στην άνω γνάθο τους.

Το μήκος του σώματος του ναρβάλ κυμαίνεται από 3,5 μέχρι 5 μέτρα και έχει ανοιχτό γκρίζο χρώμα. Δεν έχουν ραχιαίο πτερύγιο, ενώ το πτερύγιο της ουράς τους έχει πλάτος ενός μέτρου περίπου, είναι οριζόντιο και αποτελείται από δύο λοβούς. Το ναρβάλ ζει σε ομάδες των 5 με 20 ατόμων, τρέφεται με διάφορα καρκινοειδή, ψάρια και μαλάκια. Ζευγαρώνουν την άνοιξη και το θηλυκό γεννά ένα μικρό έπειτα από περίοδο κύησης 15 μηνών. Αρκετές φορές μεταναστεύουν από την αρκτική ζώνη προς τις βόρειες ακτές της Ευρώπης σε αναζήτηση τροφής.

Παλαιότερα, οι αυτόχθονες ιθαγενείς των αρκτικών περιοχών κυνηγούσαν το ναρβάλ. Χρησιμοποιούσαν το δέρμα και τα δόντια του για την κατασκευή αντικειμένων, και το κρέας και το λίπος του για διατροφή. Σήμερα οι πληθυσμοί του απειλούνται, γιατί το ναρβάλ είναι πολύ ευαίσθητο στις κλιματικές αλλαγές. Στα χρόνια του Μεσαίωνα απέδιδαν μαγικές ιδιότητες στο κέρατό του, το οποίο είχε πολύ μεγάλη αξία. Αναφορές για τον θαλάσσιο μονόκερο υπάρχουν στους μύθους των Ινουίτ, αλλά και σε λογοτεχνικά έργα.

Συλλογή

• 
• 
  Κοπάδι από ναρβάλ στα ανοικτά της Γροιλανδίας