Μυρσίνη Ζορμπά
Η Μυρσίνη Ζορμπά (Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 1949 – Αθήνα, 20 Απριλίου 2023) ήταν Ελληνίδα συγγραφέας, μεταφράστρια, εκδότρια, ερευνήτρια πολιτισμικής πολιτικής και πολιτικός.
| Μυρσίνη Ζορμπά | |
|---|---|
| Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελλάδας | |
| Περίοδος 29 Αυγούστου 2018 – 9 Ιουλίου 2019 | |
| Πρωθυπουργός | Αλέξης Τσίπρας |
| Προκάτοχος | Λυδία Κονιόρδου |
| Διάδοχος | Λίνα Μενδώνη |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 7 Φεβρουαρίου 1949, Αθήνα |
| Θάνατος | 20 Απριλίου 2023 (74 ετών) Αθήνα |
| Εθνότητα | Ελληνική |
| Υπηκοότητα | Ελληνική |
| Πολιτικό κόμμα | ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - Π.Σ. (2013–2023) ΠΑ.ΣΟ.Κ. (1993–2012) Ελληνική Αριστερά Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού |
| Σύζυγος | Αντώνης Λιάκος |
| Επάγγελμα | Εκδότρια-Πολιτικός |
Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού (2018–2019), μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2000–2004), εκδότρια (εκδόσεις Οδυσσέας, 1973–1992),[1][2] πρώτη διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (1995–1999),[3][2] και πρόεδρος της εθελοντικής οργάνωσης Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού (2004–2016)[4][5]. Διετέλεσε επίσης μέλος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.[6]
Σπουδές και διδασκαλία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στην Αθήνα το 1949.[7] Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1968–1972) και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφία του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Ρώμης La Sapienza ως υπότροφος της Ιταλικής Κυβέρνησης.[7] Το 1992 ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με θέμα την κρατική πολιτική του βιβλίου στην Ελλάδα κατά τη Μεταπολίτευση.[8]
Δίδαξε θεωρία και πολιτική του πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1992–1995 και 2005–2007) και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (2006–2012), ενώ διετέλεσε διευθύντρια του Βιομηχανικού Μουσείου Σύρου (2008–2009).[9]
Πολιτική σταδιοδρομία
ΕπεξεργασίαΚατά τη διάρκεια της Δικτατορίας, υπήρξε μέλος του ΠΑΜ και της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων (1970–1973).[7][10] Με την Μεταπολίτευση, έγινε μέλος του ΚΚΕ Εσωτερικού. Αργότερα έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Ελληνικής Αριστεράς (1987) και της κίνησης πολιτών «Πολιτεία».
Το 2000 εξελέγη μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ και συμμετείχε στην Ευρωπαϊκή Σοσιαλιστική Ομάδα έως το 2004.[7][11] Το χρονικό διάστημα 2009–2015 διετέλεσε διευθύντρια του πολιτικού γραφείου του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη.[7]
Τον Αύγουστο του 2018, ανέλαβε το Υπουργείο Πολιτισμού στην κυβέρνηση Αλέξη Τσίπρα, διαδεχόμενη την Λυδία Κονιόρδου.[12][7][2] Στις γενικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 ήταν υποψήφια με το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ στην Α΄ εκλογική περιφέρεια Αθηνών, αλλά δεν εκλέχθηκε.
Εκδοτικό, μεταφραστικό και συγγραφικό έργο
ΕπεξεργασίαΥπήρξε συνεκδότρια του εκδοτικού οίκου Οδυσσέας (1973).[1][2] Η ίδια διηύθυνε τη μαρξιστική και πανεπιστημιακή σειρά βιβλίων και, στη συνέχεια, τη λογοτεχνική και τη σειρά βιβλίων για παιδιά.[13] Στη δεκαετία 1970–1980, μετέφρασε μεγάλο αριθμό έργων των θεωρητικών του δυτικού μαρξισμού στα Ελληνικά (Μαρξ, Γκράμσι, κ.ά.) καθώς και την πολύ γνωστή Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Μάριο Βίττι.[14]
Η Μυρσίνη Ζορμπά έγραψε επίσης τα παρακάτω βιβλία:
- Κρατική πολιτική για το βιβλίο. Αθήνα: Οδυσσέας. 1995. ISBN 978-960-210-222-0.
- Από τα Εξάρχεια στις Βρυξέλλες. Αθήνα: Οδυσσέας. 2004. ISBN 978-960-210-465-1.
- Πολιτική του Πολιτισμού: Ευρώπη και Ελλάδα στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Αθήνα: Πατάκης. 2014. ISBN 978-960-16-5118-7.
- Ανδρέας Παπανδρέου: Πολιτισμικό πορτρέτο. Αθήνα: Πεδίο. 2019. ISBN 978-960-635-027-6.
Η ίδια δημοσίευσε επίσης πολλά πολιτικά και πολιτιστικά κείμενα σε συλλογικές εκδόσεις, σε εφημερίδες και σε περιοδικά. Έξι μήνες μετά τον θάνατό της κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία της, με επιμέλεια και εισαγωγή του συζύγου της Αντώνη Λιάκου:
- Σημειώσεις από την εποχή των προσδοκιών. Αθήνα: Πόλις. 2023. ISBN 978-960-435-857-1.
Προσωπική ζωή
ΕπεξεργασίαΣύντροφός της ήταν ο καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνης Λιάκος.[7]
Το 2022, το Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza τίμησε την Μυρσίνη Ζορμπά δίνοντας το όνομά της στο Εργαστήριο Νεοελληνικών Σπουδών του Τμήματος Ευρωπαϊκών, Αμερικανικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών.[15] Απεβίωσε στην Αθήνα στις 20 Απριλίου 2023, χτυπημένη από καρκίνο.[16][2] Λίγο καιρό πριν πεθάνει, η ίδια δώρισε το εκδοτικό της αρχείο στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza.[17]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 «Πέθανε ο εκδότης Τίτος Μυλωνόπουλος». Το Βήμα. 24 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ιωαννίδης, Σάκης (23 Απριλίου 2023). «Μυρσίνη Ζορμπά: αγάπη για το βιβλίο και τους νέους». Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023.
- ↑ Μπαστέα, Νατάσα (20 Ιουνίου 1998). «Μυρσίνη Ζορμπά: Είμαι ένα ανοιχτό βιβλίο». Τα Νέα. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού: «Δίνουμε στη βιβλιοθήκη της Μυρσίνης Ζορμπά το όνομά της»». Η Αυγή. 28 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023.
- ↑ «Έφυγε από τη ζωή η Μυρσίνη Ζορμπά». Αθηνόραμα. 21 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023.
- ↑ «Μυρσίνη Ζορμπά: «Έφυγε» η γυναίκα που αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των παιδιών». www.amnesty.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2024.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 «Μυρσίνη Ζορμπά: Στο πάρκο Ελευθερίας η πολιτική κηδεία». Η Καθημερινή. 24 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023.
- ↑ Ζορμπά, Μυρσίνη (1992). Η κρατική πολιτική βιβλίου με ιδιαίτερη έμφαση στην περίπτωση της Ελλάδας από το 1975 έως σήμερα (PDF) (διδακτορική διατριβή). Αθήνα: Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023.
- ↑ «Οι δεσμοί της νέας υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά με τη Σύρο». Syros Agenda (syros-agenda.gr). 29 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ Βερνίκος, Γιώργος Α. (2003). Όταν θέλαμε να αλλάξουμε την Ελλάδα: Το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα, η ΕΚΙΝ και οι καταλήψεις της Νομικής. Αθήνα: Καστανιώτης. ISBN 9789600335026.
- ↑ «5th Parliamentary Term | Myrsini Zorba | MEPs | European Parliament». www.europarl.europa.eu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «Μυρσίνη Ζορμπά: Ποια είναι η νέα υπουργός Πολιτισμού». Τα Νέα. 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023.
- ↑ «Μυρσίνη Ζορμπά». Βιβλιονέτ (biblionet.gr). 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023.
- ↑ Vitti, Mario (1987). Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μτφρ. Ζορμπά, Μυρσίνη. Αθήνα: Οδυσσέας.
- ↑ Κουζέλη, Λαμπρινή (23 Απριλίου 2023). «Μυρσίνη Ζορμπά: Το στίγμα της στον Πολιτισμό». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023.
- ↑ «Πέθανε η πρώην υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά». LiFO. 21 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2023.
- ↑ «Το ιδιαίτερο δώρο της Μυρσίνης Ζορμπά στην επιστημονική κοινότητα στα τελευταία της γενέθλια: Ενα σημείωμα του Χρήστου Μπιντούδη». Τα Νέα (Αθήνα). 21 Απριλίου 2023. https://www.tanea.gr/2023/04/21/lifearts/to-idiaitero-doro-tis-myrsinis-zormpa-stin-epistimoniki-koinotita-sta-teleytaia-tis-genethlia/. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023.