Μπόμπι Τσάρλτον

Άγγλος ποδοσφαιριστής και προπονητής ποδοσφαίρου

Ο Σερ Ρόμπερτ «Μπόμπι» Τσάρλτον (Sir Robert "Bobby" Charlton, 11 Οκτωβρίου 1937 – 21 Οκτωβρίου 2023) ήταν Άγγλος διεθνής ποδοσφαιριστής, που θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους όλων των εποχών στο άθλημα.[1][2][3] Στις εκλογές της IFFHS για την ανάδειξη των κορυφαίων του 20ού αιώνα κατέλαβε τη 10η θέση.[4] Ήταν πρωταγωνιστής της κατάκτησης του μοναδικού τίτλου στην ιστορία της Εθνικής Αγγλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966, ενώ ο ίδιος ήταν ο καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης.

Μπόμπι Τσάρλτον

1966
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης11 Οκτωβρίου 1937
Τόπος γέννησηςΆσιγκτον, Μεγάλη Βρετανία
Ημερ. θανάτου21 Οκτωβρίου 2023 (86 ετών)
Ύψος1,73 μ.
ΘέσηΜέσος
Ομάδες νέων
1953–1956Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1956–1973Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ606(199)
1974–1975Πρέστον Νορθ Εντ38(8)
1976Γουότερφορντ Γιουνάιτεντ3(1)
1978Νιούκασλ ΚΒ Γιουνάιτεντ1(0)
1980Περθ Ατζούρι3(2)
1980Μπλάκταουν Σίτι1(1)
Σύνολο652(211)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1954Αγγλία U171(1)
1958–1960Αγγλία U236(5)
1958–1970Αγγλία106(49)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1973–1975Πρέστον Νορθ Εντ
1983Γουίγκαν Αθλέτικ
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Αγωνιζόμενος συνήθως ως επιθετικός μέσος, έκανε το ντεμπούτο του με την πρώτη ομάδα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 1956, σε ηλικία 18 ετών, και σύντομα καθιερώθηκε στην ομάδα, με την οποία έγινε πρωταθλητής το 1957 και επέζησε της τραγωδίας του Μονάχου ως ο τελευταίος επιζών της συντριβής. Βοήθησε τη Γιουνάιτεντ να καταφέρει την αναγέννηση της μετά το ατύχημα και να να κατακτήσει το Κύπελλο Αγγλίας το 1963 και δύο ακόμη πρωταθλήματα. Ήταν αρχηγός της ομάδας που κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών το 1968, σκοράροντας δύο γκολ στον τελικό.

Αγωνίστηκε σε τρεις διοργανώσεις Παγκοσμίων Κύπελλων και κλείνοντας τη διεθνή σταδιοδρομία του ήταν κάτοχος του ρεκόρ διεθνών συμμετοχών και τερμάτων. Προς τιμήν της μεγάλης καριέρας που έχει πραγματοποιήσει στην εθνική Αγγλίας, ανακηρύχθηκε ιππότης το 1994 (ο τίτλος του Σερ, που περιέχεται και στο όνομά του). Το 2011 ήταν ένα από τα 15 πρώτα μέλη που εισήχθησαν στην Αίθουσα Φήμης του Ποδοσφαίρου (Salón de la Fama del Fútbol) στην Πατσούκα, της πολιτείας Ιδάλγο του Μεξικού.[5][6]

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1937 στην κομητεία Νορθάμπερλαντ στο Άσινγκτον. Στην οικογένεια της μητέρας του υπήρχαν αρκετοί συγγενείς που ήταν ποδοσφαιριστές, όπως ο ξάδερφός της διεθνής Τζάκι Μίλμπερν. Αγωνιζόμενος με σχολικές ομάδες, εντοπίστηκε από ανιχνευτή ταλέντων της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και το Φεβρουάριο του 1953, παρά την απροθυμία της μητέρας του για το αβέβαιο μονοπάτι της ζωής του, εντάχθηκε στην ομάδα. Έγινε μέλος της ομάδας νέων και οι εξαιρετικές του εμφανίσεις, οι τίτλοι που κατακτά (τρία FA Κύπελλα νέων) και η υπευθυνότητα σε όλους τους τομείς (και εκτός αγωνιστικών χώρων - μάθαινε την τέχνη του ηλεκτρολόγου) αφήνουν τους ιθύνοντες του συλλόγου εντυπωσιασμένους. Τον Οκτώβριο του 1954 προβιβάζεται στη πρώτη ομάδα, προπονητής της οποίας ήταν ο Ματ Μπάσμπι, πρώην ποδοσφαιριστής των Λίβερπουλ και Μάντσεστερ Σίτι.[7][8]

Καριέρα σε συλλόγους

Επεξεργασία

Η καθιέρωσή του στην ομάδα θα περιμένει δύο χρόνια, καθώς ακολούθησε τη συμβουλή του Μπάσμπι, ο οποίος τον προέτρεψε να υπηρετήσει στο στρατό. Όταν τελείωσε με το συγκεκριμένο κομμάτι υποχρέωσης ήταν πλέον έτοιμος να αφοσιωθεί στη καριέρα που είχε ανοιχτεί μπροστά του. Το επίσημο ντεμπούτο του πραγματοποιήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1956 σε ηλικία 19 ετών: με απόντες λόγω υποχρεώσεων με την Εθνική Αγγλίας ήταν τρεις παίκτες και ο Μπάσμπι αναζήτησε λύση σε θέση της επίθεσης. Ο Τσάρλτον δεν είχε αποθεραπευτεί από πρόσφατο τραυματισμό του αλλά δεν έχασε την ευκαιρία. Ονειρικό ντεμπούτο μπροστά σε 41.475 φιλάθλους στο παλιό Ολντ Τράφορντ, σκόραρε δύο φορές (32ο λεπτό, 37ο) στην εύκολη επικράτηση της Γιουνάιτεντ στην Τσάρλτον (τελικό αποτέλεσμα 4–2). Ο νεαρός Μπόμπι είχε γίνει με κάθε επισημότητα ένα από τα «μωρά του Μπάσμπι», που ήταν ήδη πρωταθλητές τις δύο προηγούμενες χρονιές.[9][10][11] Ξεκίνησε αγωνιζόμενος από την αριστερή πλευρά της επίθεσης, μετακόμισε σε θέση του μέσα αριστερά και στη συνέχεια πέρασε τα καλύτερα του χρόνια στο κέντρο της μεσαίας γραμμής.[12] Στο τέλος της πρώτης του χρονιάς αγωνιζόμενος ως επιθετικός μέσος όχι μόνο είχε σημειώσει 12 γκολ σε 14 εμφανίσεις σε όλες τις διοργανώσεις, αλλά κατέκτησε και το πρωτάθλημα Αγγλίας, γεγονός που πολλοί ποδοσφαιριστές στην ηλικία του θα ονειρεύονταν να πετύχουν. Επιπλέον, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έγινε η πρώτη αγγλική που αγωνίστηκε στο νεοσύστατο τότε Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης. Στα προημιτελικά η Γιουνάιτεντ αντιμετώπισε τον Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου και μετά τη νίκη στην Αγγλία με 2–1, δύο συνεχόμενα γκολ του Τσάρλτον (το δεύτερο με εντυπωσιακό μακρινό σουτ) οδήγησαν σε ισοπαλία τη ρεβάνς του Βελιγραδίου με 3–3 και σε πρόκριση των Βρετανών.[8][13][14]

Η επιστροφή όμως από την πρόκριση είχε τη δυσάρεστη έκπληξη της τραγωδίας του Μονάχου, ο ίδιος όμως επιβίωσε αφού σώθηκε από τον συμπαίκτη του Χάρι Γκρεγκ. Υπέστη ήπιες κακώσεις στο κεφάλι και νοσηλεύτηκε για μία εβδομάδα.[9][10] Η χρονιά μετά το δυστύχημα έριξε μεγάλες ευθύνες στην πλάτη του και τα κατάφερε περίφημα σημειώνοντας 29 γκολ.[15] Το 1962 κατέκτησε με την αναγεννημένη Γιουνάιτεντ το Κύπελλο Αγγλίας με νίκη επί της Λέστερ Σίτι και με 3–1.[8] Έπαιξε σχεδόν σε όλη του την καριέρα, στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και διακρίθηκε για το επιθετικό του ένστικτο, την εξαιρετική ικανότητά του στις μεταβιβάσεις μοιράζοντας και δημιουργώντας το παιχνίδι με ιδανικό τρόπο και το μακρινό σουτ του με το ισχυρό αριστερό πόδι, αν και διέθετε ικανότητα χρήσης και των δύο.[16][17][18] Παρά όμως τις εντυπωσιακές του (μερικές φορές) πάσες, συχνά δεν κατάφερνε να βοηθήσει επαρκώς στην ανάπτυξη του παιχνιδιού.[19] Ήταν επίσης γνωστός για τη φυσική του κατάσταση και την αντοχή του, που του έδινε τη δυνατότητα να πρωταγωνιστεί μέσα στο γήπεδο παίρνοντας πρωτοβουλίες σε κρίσιμες στιγμές.[7][20] Ο μεγαλύτερος αδερφός του Τζακ, που ήταν επίσης στην εθνική ομάδα που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο, ήταν πρώην αμυντικός της Λιντς Γιουνάιτεντ και προπονητής. Ο Μπόμπι Τσάρλτον δημιούργησε στην ομάδα ένα ισχυρότατο επιθετικό τρίο μαζί με τους Τζορτζ Μπεστ και το Ντένις Λόου που οδήγησαν τη Γιουνάιτεντ στην καλύτερη περίοδο της ιστορίας της.[21][22][23] Αφότου βοήθησε τη Γιουνάιτεντ να κατακτήσει την πρώτη θέση στο Πρωτάθλημα Αγγλίας το 1965, κατέκτησε και το Παγκόσμιο Κύπελλο το 1966 με την εθνική ομάδα. Την ίδια χρονιά κατέκτησε ο ίδιος την ατομική διάκριση της Χρυσής Μπάλας ως καλύτερος Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής.[24]

Το 1966–67 κέρδισε το τρίτο πρωτάθλημα και το Charity Shield που ήταν ο όγδοος τίτλος συνολικά με το σύλλογο. [25][26] Το 1968 ήταν ο αρχηγός της Γιουνάιτεντ, όταν κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης, σημειώνοντας δύο γκολ στον τελικό με αντίπαλο τη Μπενφίκα, που κρίθηκε στην παράταση με 4–1. Στον αγώνα που διεξήχθη στο Γουέμπλεϊ μπροστά σε 100.000 θεατές ο σύλλογος του Μάντσεστερ έγινε η πρώτη αγγλική ομάδα που κατέκτησε το τρόπαιο. Ο Τσάρλτον ήταν αυτός που άνοιξε το σκορ, όμως η Μπενφίκα ισοφάρισε στέλνοντας τον αγώνα στην παράταση. Το δεύτερο γκολ του αρχηγού και δύο ακόμη έκριναν άνετα το τρόπαιο για το σύλλογο του Μάντσεστερ.[11][27][28] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του στη Μάντσεστερ σημείωσε συνολικά 249 τέρματα σε επίσημους αγώνες, επίδοση ρεκόρ που καταρρίφθηκε το 2017.[29]

Μετά το τέλος της καριέρας του στη Γιουνάιτεντ, αγωνίστηκε στην Πρέστον, όπου είχε ρόλο παίκτη-προπονητή συμμετέχοντας σε 38 αγώνες πρωταθλήματος και έκλεισε τη σταδιοδρομία του σε ηλικία 43 ετών με περιστασιακές εμφανίσεις σε ομάδες της Αυστραλίας.[30][31]

Διεθνής καριέρα

Επεξεργασία

Η εμφάνιση του Τσάρλτον ως το κορυφαίο νέο ταλέντο ποδοσφαίρου της χώρας ολοκληρώθηκε όταν κλήθηκε να συμμετάσχει στην ομάδα της Αγγλίας για ένα παιχνίδι του Βρετανικό Εσωτερικό Πρωτάθλημα απέναντι στη Σκωτία στις 19 Απριλίου 1958,[32] λίγο περισσότερο από δύο μήνες μετά την επιβίωσή του από την αεροπορική τραγωδία του Μονάχου. Σημείωσε το πρώτο του γκολ στην πρεμιέρα του που συνοδεύτηκε με νίκη με 4–0.[33] Ήταν στην αποστολή της Αγγλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958 αλλά δεν αγωνίστηκε.[26] Συμμετείχε στους προκριματικούς για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 στη Χιλή απέναντι του Λουξεμβούργου και της Πορτογαλίας σημειώνοντας στο δεύτερο παιχνίδι και τα δύο γκολ της Αγγλίας και οδήγησε έτσι την ομάδα στην τελική φάση. Στη διοργάνωση το γκολ του στη νίκη της ομάδας με 3–1 επί της Αργεντινής ήταν το 25ο του για την Αγγλία σε μόλις 38 συμμετοχές,[32] και ήταν ακόμη μόλις 24 ετών, αλλά η ατομική του επιτυχία δεν ήταν αρκετή, και η ομάδα αποκλείστηκε στον τέταρτο αγώνα από τη Βραζιλία, η οποία κέρδισε τη διοργάνωση.[7]

 
Σε εξώφυλλο το 1962

Με χατ τρικ στο 8–1 της Ελβετίας τον Ιούνιο του 1963 έφτασαν τα γκολ του Τσάρλτον με την εθνική Αγγλίας στα 30, όσα και οι Τομ Φίνεϊ και Νατ Λοφχάους και το 31ο γκολ του επί της Ουαλίας τον Οκτώβριο του ίδιου έτους του έδωσε το ρεκόρ.[32][34] Ο ρόλος του Τσάρλτον εξελίχθηκε σε αυτό που σήμερα θα χαρακτηριζόταν ως επιθετικός μέσος, με τον προπονητή Αλφ Ράμσεϊ να σχεδιάζει την οικοδόμηση της ομάδας γύρω του για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 που θα διοργανώνονταν στην Αγγλία.[12]

Η Αγγλία έκανε το εναρκτήριο παιχνίδι της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου με ισοπαλία 0–0 με αντίπαλο την Ουρουγουάη. Ο Τσάρλτον σημείωσε το πρώτο γκολ στη νίκη με 2–0 απέναντι στο Μεξικό, ίσως το καλύτερο της καριέρας του.[2][35] Ακολούθησε το ίδιο αποτέλεσμα απέναντι στη Γαλλία, επιτρέποντας στην Αγγλία να προκριθεί στον προημιτελικό. Εκεί νίκησε την Αργεντινή με 1–0, σε ένα αγώνα με έντονα παράπονα των Αργεντινών για τη διαιτησία που έφθασε στο επίπεδο των θεωριών συνωμοσίας από πλευράς των Νοτιοαμερικάνων μετά και τον απρόσμενο αποκλεισμό της Βραζιλίας στη φάση των ομίλων.[36][37] Αντιμετώπισε την Πορτογαλία στους ημιτελικούς σε ένα παιχνίδι που αποδείχθηκε ένα από τα πιο σημαντικά του Τσάρλτον για την Αγγλία. Άνοιξε το σκορ με ένα όμορφο τελείωμα, ενώ σημείωσε μετά και δεύτερο γκολ.[38][39] Η μείωση του σκορ από τους Ίβηρες ήταν χωρίς αντίκρυσμα. Ο τελικός με τη Δυτική Γερμανία ήταν συναρπαστικός αλλά αποδείχθηκε μία από τις πιο ήσυχες μέρες του Τσάρλτον με την Αγγλία καθώς αλληλοεξουδετερώθηκαν με τον Φραντς Μπεκενμπάουερ με νικητές τους γηπεδούχους με 4–2 μετά από παράταση.[40][41][42] Ο Μπεκενμπάουερ αργότερα δήλωσε ότι «η Αγγλία μας νίκησε το 1966 επειδή ο Μπόμπι Τσάρλτον ήταν λίγο καλύτερος από εμένα».[12][43] Ψηφίστηκε ως ο καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης και στην καλύτερη ομάδα.[44][45]

Το 1968 σημείωσε το 45ο γκολ με την εθνική Αγγλίας σε φιλική συνάντηση με τη Σουηδία,[32] καταρρίπτοντας το ρεκόρ των 44 που είχε σημειωθεί την προηγούμενη χρονιά από τον Τζίμι Γκριβς. Ήταν τότε που η ομάδα της Αγγλίας κατάφερε να φτάσει στους ημιτελικούς του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1968, όπου έχασε από τη Γιουγκοσλαβία στη Φλωρεντία. Η Αγγλία νίκησε τη Σοβιετική Ένωση με 2–0 στον αγώνα της τρίτης θέσης.[46][47]

Η αναπόφευκτη επιλογή του Τσάρλτον από τον Ράμσεϊ, για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 τον έκανε τον πρώτο - και μέχρι σήμερα, μόνο - παίκτη της Αγγλίας που θα συμμετάσχει σε τέσσερις τελικές φάσεις Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η Αγγλία ξεκίνησε τη διοργάνωση με δύο νίκες στα στάδια των ομίλων, συν μία αξέχαστη ήττα από την μετέπειτα πρωταθλήτρια Βραζιλία με 1–0. Ο Τσάρλτον έπαιξε και στα τρία, αλλά αντικαταστάθηκε τον Άλαν Μπολ στον τελευταίο αγώνα του γκρουπ των ομίλων με την Τσεχοσλοβακία. Ο Ράμσεϊ, πεπεισμένος για τη νίκη και την πρόκριση στον προημιτελικό, ήθελε να ξεκουράσει τον Τσάρλτον. Η Αγγλία έφτασε στους "8" όπου αντιμετώπισε και πάλι τη Δυτική Γερμανία. Ο Τσάρλτον έλεγξε τη μεσαία γραμμή και αντιμετώπισε με επιτυχία τις επιθέσεις του Φραντς Μπεκενμπάουερ που αυτή τη φορά έρχονταν από πίσω. Η Αγγλία πήρε το προβάδισμα με 2–0 και μετά από τη μείωση του σκορ από τους Δυτικογερμανούς, ο Τσάρλτον αντικαθίσταται με τον Ράμσεϊ να επικρίνετα έντονα για την επιλογή του. Ο Ούβε Ζέελερ ισοφάρισε και στην παράταση μετά το γκολ του Γκερντ Μίλερ η γερμανική εθνική επιβλήθηκε στον αγώνα με 3–2.[48] Η Αγγλία αποκλείστηκε και, μετά από ένα ρεκόρ 106 συμμετοχών (τότε και ρεκόρ κόσμου) και 49 γκολ, ο Τσάρλτον αποφάσισε να τερματίσει τη διεθνή του καριέρα σε ηλικία 32 ετών ενημερώνοντας τον προπονητή στην πτήση επιστροφής από το Μεξικό.[26][32]

Όταν αποχώρησε από την εθνική ομάδα είχε σκοράρει τα περισσότερα τέρματα για την Αγγλία, ενώ το ίδιο ίσχυε και στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Κατείχε το ρεκόρ με τις περισσότερες επίσημες εμφανίσεις για τη Γιουνάιτεντ (758),[49] αλλά ξεπεράστηκε από τον Ράιαν Γκιγκς τον Μάιο του 2008, ενώ κάτι παρόμοιο συνέβη και με το ρεκόρ του, με τις περισσότερες συμμετοχές σε αγώνες πρωταθλήματος (606), και στις δύο περιπτώσεις υπολείπεται πλέον του Γκιγκς.[16]

 
Με την Εθνικής Αγγλίας σε αγώνα το 1969 με αντίπαλο την Ολλανδία (αριστερά με τη λευκή φανέλα).

Την περίοδο που αποχώρησε από τη διεθνή δράση το 1970, ήταν ο ποδοσφαιριστής με τις περισσότερες συμμετοχές (106), αλλά ξεπεράστηκε τρία χρόνια αργότερα από τον Μπόμπι Μουρ, που έφθασε τις 108. Ήταν επίσης πρώτος σκόρερ όλων των εποχών του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της χώρας για σχεδόν μισό αιώνα. Το ρεκόρ του καταρρίφθηκε το 2017 από τον Γουέιν Ρούνεϊ.[50][51] Γνωστός και για το ήθος του δεν αποβλήθηκε ποτέ σε αγώνα της Γιουνάιτεντ ή της εθνικής ομάδας.[52] Παραμένει ο πιο επιτυχημένος Άγγλος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών έχοντας κατακτήσει όλους τους μεγάλους τίτλους, πρωτάθλημα και Κύπελλο Αγγλίας, Ευρωπαϊκό Κύπελλο Πρωταθλητριών με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Παγκόσμιο Κύπελλο με την εθνική ομάδα.[29][53] Παράλληλα, ήταν ο πρώτος από τους εννέα παίκτες που έχουν κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο, το Κύπελλο Πρωταθλητριών και τη Χρυσή Μπάλα.[54][55]

Σεναριογράφος

Επεξεργασία

Για μια μικρή χρονική περίοδο κατά τη δεκαετία του 1960, ο Μπόμπι Τσάρλτον ήταν ο σεναριογράφος της εικονογραφημένης σειράς Roy of the Rovers.[56]

Μετά την αποχώρηση από την ενεργό δράση

Επεξεργασία

Έφυγε από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 1973, για να γίνει προπονητής- ποδοσφαιριστής της Πρέστον Νορθ Εντ, παραμένοντας για δύο σεζόν. Μετά από αρκετές αποτυχίες, δεν συνέχισε την προπονητική, παραδεχόμενος πως δεν του ταιριάζει και οι απόψεις του δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν. Ακολούθησε ένα πέρασμά του ως συμβουλευτικός διευθυντής, από τη Γουίγκαν Αθλέτικ, την οποία ανέλαβε ως προσωρινός προπονητής το 1983.[57] Το 1984, έγινε μέλος του συμβουλίου της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και παρέμεινε ως τον Ιούνιο του 2011.[30][58]

Το 1994 ανακηρύχθηκε ιππότης (ο τίτλος του Σερ της Βρετανίας), ενώ το 2002 εισήχθη στο Αγγλικό Hall of Fame.[2] Ήταν επίσης μέλος της επιτροπής αθλητικών βραβείων.[59] Ήταν επίτιμος πρόεδρος του Εθνικό Μουσείο Ποδοσφαίρου και συμμετείχε σε μια σειρά από φιλανθρωπικές δραστηριότητες, όπως η συγκέντρωση κεφαλαίων για νοσοκομεία καρκινοπαθών και σε φιλανθρωπική οργάνωση για την εκκαθάριση ναρκών.[60] Το 2008 του απονεμήθηκε το Βραβείο Αθλητικής Προσωπικότητας της Χρονιάς από το BBC ( Sports Personality of the Year Lifetime Achievement Award).[61] Είχε υποστηρίξει ενεργά προσπάθειες της Μεγάλης Βρετανίας για ανάληψη μεγάλων διοργανώσεων μεταξύ των οποίων και των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου (2012).[57] Τιμήθηκε με το Τάγμα Αξίας τόσο της FIFA (ένας από τους τέσσερις πρώτους μαζί με τους Πελέ, Φραντς Μπεκενμπάουερ και Ντίνο Τζοφ), όσο και της UEFA.[62][63] Ένα άγαλμά του, μαζί με τους συμπαίκτες του Μπεστ και Λο - μαζί ήταν γνωστοί ως Τριάδα της United - στήθηκε έξω από το Ολντ Τράφορντ το 2008. Το 2016, ο σύλλογος μετονόμασε τη νότια κερκίδα του γηπέδου προς τιμήν του.[9] Το 2020 ανακοινώθηκε ότι ο Τσάρλτον έπασχε από άνοια.[52] Απεβίωσε στις 21 Οκτωβρίου 2023 σε ηλικία 86 ετών.[64][65]

Στατιστικά στοιχεία διεθνούς σταδιοδρομίας

Επεξεργασία
Εθνική ομάδα Έτος Συμμ. Γκολ
Αγγλία 1958 6 7
1959 7 6
1960 8 5
1961 9 6
1962 8 1
1963 10 6
1964 8 2
1965 5 2
1966 15 6
1967 4 2
1968 8 3
1969 9 1
1970 9 2
Σύνολο 106 49
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
  • Πρωταθλήμα Αγγλίας (3) : 1956–57, 1964–65, 1966–67
  • Κύπελλο Αγγλίας : 1962–63
  • Charity Shield (4) : 1956, 1957, 1965, 1967
  • Ευρωπαϊκό Κύπελλο : 1967-68
  • FA Youth Cup (3) : 1953–54, 1954–55, 1955–56
Αγγλία

Ατομικές διακρίσεις

Επεξεργασία
  • FWA ποδοσφαιριστής της χρονιάς : 1965–66
  • Χρυσή μπάλα του Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1966
  • Καλύτερη ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου (2): 1966, 1970
  • Χρυσή Μπάλα (Ballon d'Or) : 1966
    • 2η θέση: 1967, 1968
  • PFA Merit Award : 1974
  • FWA Tribute Award : 1989
  • Ομάδα όλων των εποχών του Παγκοσμίου Κυπέλλου : 1994
  • Football League 100 Legends : 1998
  • Αγγλικό Ποδόσφαιρο Hall of Fame : 2002
  • PFA ομάδα του αιώνα της Αγγλίας (1907 έως 2007) :
    • Ομάδα του αιώνα 1907–1976
    • Συνολική ομάδα του αιώνα
  • IFFHS Legends
  • IFFHS : 10ος καλύτερος παίκτης του 20ού αιώνα
  • FIFA 100
  • World Soccer περιοδικό : οι σπουδαιότεροι παίκτες του 20ού αιώνα: 12ος
  • Παίκτης FIFA του αιώνα : ψήφος στο διαδίκτυο της FIFA: 16η
  • Δημοσκόπηση UEFA Golden Jubilee : 14η
  • Βραβείο Αθλητικής Προσωπικότητας της Χρονιάς του BBC (BBC Sports Personality of the Year Lifetime Achievement Award) : 2008
  • Βραβείο Προέδρου UEFA : 2008
  • Laureus Lifetime Achievement Award : 2012
  • Τάγμα Αξίας της FIFA (Ordre du mérite de la FIFA) : 1984
  •   Τάγμα Αξίας της UEFA (UEFA Order of Merit) : 2016
  •   CBE Διοικητής εξαιρέτου τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (Commander of the Most Excellent Order of the British Empire) : 1994
  •   Ιππότης (Knight Bachelor) : 1994
  •   Τάγμα του Ανατέλλοντος Ηλίου (4η κλάση) : 2012 (Ιαπωνική τιμή)

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «The New York Times : On Team of All-Time Greats, Pelé Shines Brightest» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2021. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Sir Bobby Charlton: A Manchester United icon and one of sport's greatest figures» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2023. 
  3. «Football's Greatest» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2024. 
  4. «IFFHS Century Elections» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2020. 
  5. «El Salón de la Fama ya tiene inquilinos» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  6. «Hall of Fame of Soccer Mexico and World: World» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2021. 
  7. 7,0 7,1 7,2 «Craque imortal - Bobby Charlton» (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2022. 
  8. 8,0 8,1 8,2 «Ο μυθικός «Σερ» του ποδοσφαίρου που υπέταξε ακόμα και τον θάνατο. Το… χρίσμα στον Μπόμπι Τσάρλτον». Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  9. 9,0 9,1 9,2 «The New York Times: Bobby Charlton, an English Soccer Great, Dies at 86» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023. 
  10. 10,0 10,1 «Επέζησε από την αεροπορική τραγωδία του Μονάχου και αγωνίστηκε 754 φορές με τη φανέλα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Μπόμπι Τσάρλτον, ο δημοφιλέστερος ποδοσφαιριστής της Αγγλίας». Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2022. 
  11. 11,0 11,1 «Manchester United's journey from Munich to Wembley might well be one of sport's greatest ever stories» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2023. 
  12. 12,0 12,1 12,2 «Bobby Charlton: One of Alf Ramsey's 'Wingless Wonders' who outplayed Beckenbauer to win the FIFA World Cup» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2023. 
  13. «LONG READ: MANCHESTER UNITED & REAL MADRID – A VERY SPECIAL RELATIONSHIP» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2022. 
  14. «Πέρασαν 66 χρόνια από την τραγωδία του Μονάχου που «ξεκλήρισε» τη Γιουνάιτεντ». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2024. 
  15. «Manchester United's 10 Greatest Players of All Time» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  16. 16,0 16,1 «Ranked! The 50 best Manchester United players ever» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023. 
  17. «Μπόμπι Τσάρλτον: «Οσο παίζεται ποδόσφαιρο, δεν θα ξεχαστεί ποτέ»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2024. 
  18. «Hoddle, Pele, Zidane, Maldini: The greatest two-footed XI in football history» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2022. 
  19. «The Best Footballers in the World… in 1966. Who comes top?» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2020. 
  20. «¡HABLA MEMORIA! 30 volantes ofensivos que hicieron historia» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2020. 
  21. «Top 10 Attacking Trios of All Time» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  22. «MEN, The Fab Three, BBC, MSN & football's greatest ever trios» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  23. «Os 25 Maiores Esquadrões do Imortais!» (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2022. 
  24. «Every Ballon d'Or winner: A complete list of every men's player to have won the award» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2023. 
  25. «Manchester United's top 50 players of all-time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  26. 26,0 26,1 26,2 «FIFA : A tribute to Sir Bobby Charlton (1937-2023)» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2024. 
  27. «UEFA : Sir Bobby honoured by UEFA President's Award» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022. 
  28. «Manchester United win European Cup, 1968: Busby's finest hour remembered» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2023. 
  29. 29,0 29,1 «Sir Bobby Charlton obituary» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2023. 
  30. 30,0 30,1 «UEFA : Football world mourns Sir Bobby Charlton» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2023. 
  31. «Our tribute to Bobby Charlton at 80» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  32. 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 «Robert "Bobby" Charlton - International Appearances» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  33. «10 players who scored on their international debuts – then went on to greatness» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  34. «England - Record International Players» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2024. 
  35. «THE SUNDAY TIMES : Brian Glanville's five greatest shots of all time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2023. 
  36. «England's World Cup 1966 victory: How the Three Lions claimed glory» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021. 
  37. «Παγκόσμιο Κύπελλο 1966: Ένας τελικός, τρία αμφισβητούμενα γκολ». Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2020. 
  38. «FIFA : The brothers who won football's greatest prize» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2024. 
  39. «The Sir» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2021. 
  40. «Brian Glanville: Memories of 1966 and the enigma of Bobby Moore» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2022. 
  41. «Iconic World Cup players: Bobby Charlton, England World Cup winner 1966» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020. 
  42. «10 Greatest World Cup Matches» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  43. «BOBBY CHARLTON» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2021. 
  44. «Bobby Charlton (Angleterre), nouvel épisode de nos 100 joueurs qui ont marqué l'histoire de la Coupe du monde» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2020. 
  45. «FIFA World Cup All Star teams» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020. 
  46. «UEFA : EURO 1968: all you need to know» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021. 
  47. «Euro 1968: A look back at the 1968 European Championship» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2021. 
  48. «FIFA : Kaiser sparks German comeback (70) - 100 great World Cup Moments» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2022. 
  49. «Sir Bobby voted United's greatest Englishman» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  50. «Wayne Rooney breaks Bobby Charlton all time England goalscoring record» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2020. 
  51. «England honour Sir Bobby Charlton with St George's Park training pitch» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021. 
  52. 52,0 52,1 «Bobby Charlton, the Manchester United and England soccer great, dies at 86» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2023. 
  53. «FIFA : Tributes to legends from a golden era» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2024. 
  54. «Players to win World Cup, European Cup and Ballon d'Or: Bobby Charlton on exclusive list of football greats» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023. 
  55. «Os seletos: os craques que venceram Copa do Mundo, Liga dos Campeões e Ballon d'Or» (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2024. 
  56. «"He shoots... he scores!"» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2022. 
  57. 57,0 57,1 «Encyclopædia Britannica : Bobby Charlton». Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2020. 
  58. «Ο μύθος του Μπόμπι Τσάρλτον». Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021. 
  59. «Ο "αθάνατος" Σερ. Ο θρυλικός Μπόμπι Τσάρλτον αποκαλύπτεται στους Έλληνες δημοσιογράφους». Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021. 
  60. «Goal.com's Top 50 English Players: Bobby Charlton (1)» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2020. 
  61. «FIFA : Charlton brothers' Heros' homecoming» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2021. 
  62. «FIFA Order of Merit holders» (PDF) (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022. 
  63. «UEFA Order of Merit awards» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2022. 
  64. «Sir Bobby Charlton died after fall, inquest hears» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2024. 
  65. newsroom, sport-fm. ««Έφυγε» ο Σερ Μπόμπι Τσάρλτον». sport-fm.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Βραβεία
Προκάτοχος
Γκαρίντσα
Πολυτιμότερος παίκτης Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου
1966
Διάδοχος
Πελέ