Μορφία της Μελιτηνής
Η Μορφία της Μελιτηνής (απεβ. το 1227) ήταν κόρη του Αρμένιου ευγενούς Γαβριήλ της Μελιτηνής, που κυβέρνησε τη Μελιτηνή. Έγινε βασίλισσα στο Σταυροφορικό Βασίλειο της Ιερουσαλήμ ως σύζυγος του Βαλδουίνου Β΄ της Ιερουσαλήμ.[2] Ο πατέρας της, αν και Αρμενικής καταγωγής, ασπάστηκε την Ορθόδοξη Εκκλησία. H Μελιτηνή βρισκόταν δίπλα από την Κομητεία της Έδεσσας και ο Γαβριήλ έγινε σύντομα υποτελής της Έδεσσας. Ο Βαλδουίνος του Ρετέλ έγινε κόμης της Έδεσσας (1100) και ενίσχυσε σημαντικά την θέση του με τον γάμο του με την Μορφία (1101). Ο Γαβριήλ ήταν πολύ πλούσιος και έδωσε στην κόρη του προίκα 50.000 μπεζάντια· ο γάμος ενίσχυσε τις συμμαχίες στην περιοχή.[3][4]
| Μορφία της Μελιτηνής | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | 1 Οκτωβρίου 1126 ή 1 Οκτωβρίου 1227 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Βαλδουίνος Β΄ της Ιερουσαλήμ (από 1101)[1] |
| Τέκνα | Μελισσάνθη της Ιερουσαλήμ Αλίκη της Αντιόχειας Οδιέρνα της Ιερουσαλήμ Ιοβέτα της Μπεθανίας |
| Γονείς | Γαβριήλ της Μελιτήνης |
Βασίλισσα της Ιερουσαλήμ
ΕπεξεργασίαΟ Βαλδουίνος εξελέγη Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ (1118) ως διάδοχος του Βαλδουίνου Α΄ της Ιερουσαλήμ. Η Μορφία και οι τρεις κόρες που είχε αποκτήσει, παρέμειναν στην Έδεσσα της Μεσοποταμίας.[2] Ο Βαλδουίνος Β΄, που τώρα πια ήταν βασιλιάς, δέχτηκε επίμονα προτάσεις να χωρίσει την Μορφία και να νυμφευτεί νέα σύζυγο, ευγενέστερης καταγωγής, που θα αποκτούσε μαζί της γιο. Ο Ματθαίος της Έδεσσας αναφέρει, ότι αγαπούσε πολύ τη σύζυγό του και απέρριψε όλες τις προτάσεις.[3] Σαν ένδειξη της μεγάλης του αγάπης, ο Βαλδουίνος Β΄ καθυστέρησε την στέψη του μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων του 1119, για να μπορέσει η Μορφία να ταξιδεύσει στην Ιερουσαλήμ και να στεφθεί μαζί του.[3]
Η Μορφία δεν έκανε επεμβάσεις στην πολιτική, αλλά έδειξε τεράστιες ικανότητες, όταν οι περιστάσεις το απαιτούσαν. Ο σύζυγός της συνελήφθη αιχμάλωτος σε μια εκστρατεία (1123) και η Μορφία έστειλε Αρμένιους μισθοφόρους να ανακαλύψουν, πού βρισκόταν ο φυλακισμένος σύζυγός της.[3] Η Μορφία ανέλαβε ηγετικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, ταξίδευσε η ίδια στην Συρία και παρέδωσε τη μικρότερη κόρη της Ιοβέτα ως όμηρο, μέχρι να πληρωθούν τα λύτρα.[3]
Το τέλος και θρύλοι
ΕπεξεργασίαΗ Μορφία, σύμφωνα με το Ψαλτήριο της Μελισσάνθης, απεβίωσε στην 1 Οκτωβρίου, αλλά δεν διευκρινίζεται αν απεβίωσε το 1126 ή το 1127· η πιο πιθανή ημερομηνία θεωρείται το 1126. Δεν απέκτησε γιο και ο σύζυγός της όρισε διάδοχό του τη μεγαλύτερη κόρη του Μελισσάνθη. Η Μορφία της Μελιτηνής θεωρείται υπεύθυνη για τις Ελληνικές και Αρμενικές επιδράσεις στο βασίλειο της Ιερουσαλήμ. Το Ψαλτήριο της Μελισσάνθης είναι μείγμα Ανατολικής και Δυτικής τέχνης, αφού οι Σταυροφόροι ασπάστηκαν τα Βυζαντινά έθιμα. Η Μορφία τάφηκε στο αβαείο της Σάντα Μαρίας στην κοιλάδα του Ιωσαφάτ, λίγο έξω από τα Ιεροσόλυμα. Έγινε έλεγχος DNA στην απόγονό της Αγνή της Αντιόχειας και βρέθηκε, ότι τα χρωματοσώματά της ανήκουν στις υποομάδες "H1j8" και "H1bz".[5]
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΗ Μορφία και ο Βαλδουίνος Β΄ των Ρετέλ της Ιερουσαλήμ απέκτησαν τέκνα:
- Μελισσάνθη των Ρετέλ 1106-1161, βασίλισσα της Ιερουσαλήμ. Παντρεύτηκε τον Φούλκωνα Ε΄ κόμη τού Ανζού.[6]
- Αλίκη των Ρετέλ π. 1110-μετά το 1136, παντρεύτηκε τον Βοημούνδο Β΄ των Ωτβίλ πρίγκιπα της Αντιόχειας[6]
- Οδιέρνα των Ρετέλ π. 1110-π. 1164, παντρεύτηκε τον Ραϋμόνδο Β΄ κόμη της Τρίπολης.[6]
- Ιοβέτα των Ρετέλ π. 1120-μεταξύ 1161-78, ηγουμένη της Βηθανίας.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ p508.htm#i5071. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Tyerman, Christopher, God's War, (Harvard University Press, 2008), 186.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Hamilton, Bernard, Queens of Jerusalem, Ecclesiastical History Society, 1978, Frankish women in the Outremer, pg 143, Melisende's youth pgs 147, 148, Recognized as successor pg 148, 149, Offers patronage and issues diplomas, Marriage with Fulk, Birth of Baldwin III, Second Crowing with father, husband, and son, pg 149
- ↑ Oldenbourg, Zoe, The Crusades, Pantheon Books, 1966, Baldwin II searches for a husband for Melisende, feudal relatiolnship between France and Jerusalem, Fulk V of Anjou, pg 264
- ↑ https://web.archive.org/web/20180524003604/https://link.springer.com/article/10.1007/s12520-018-0609-7
- ↑ 6,0 6,1 6,2 The Lords of Le Puiset on the Crusades, John L. La Monte, Speculum, Vol. 17, No. 1 (Jan., 1942), 100-101.
Πηγές
Επεξεργασία- Hamilton, Bernard, Queens of Jerusalem, Ecclesiastical History Society, 1978, Frankish women in the Outremer, pg 143, Melisende's youth pgs 147, 148, Recognized as successor pg 148, 149, Offers patronage and issues diplomas, Marriage with Fulk, Birth of Baldwin III, Second Crowing with father, husband, and son
- Jackson-Laufer, Guida Myrl, Women Rulers throughout the Ages: An illustrated guide, ABC-CLIO, 1999.
- Oldenbourg, Zoe, The Crusades, Pantheon Books, 1966, Baldwin II searches for a husband for Melisende, feudal relatiolnship between France and Jerusalem, Fulk V of Anjou
- The Lords of Le Puiset on the Crusades, John L. La Monte, Speculum, Vol. 17, No. 1 (Jan., 1942),
- Tyerman, Christopher, God's War, Harvard University Press, 2008.