Μιρ

Ο Μιρ (Мир, σημαίνει κόσμος ή ειρήνη στα ρωσικά) ήταν σοβιετικός διαστημικός σταθμός. Τέθηκε σε τροχιά στις 19 Φεβρουαρίου του 1986 και υπήρχε στο διάστημα μέχρι τις 23 Μαρτίου του 2001. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, τη διαχείριση και περαιτέρω ανάπτυξη του σταθμού ανέλαβε η Ρωσική Ομοσπονδία, μέσω της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Διαστημικής Υπηρεσίας (RKA).

Μιρ
Χαρακτηριστικά αποστολής
Πύραυλος φορέας	Proton-K
Ημερομηνία εκτόξευσης	19  Φεβρουαρίου 1986
Τόπος εκτόξευσης	Baikonur Cosmodrome Site 200
COSPAR ID	1986-017A
Μάζα	129.700 κιλά
δεδομένα ()

Ο Μιρ ήταν ο πρώτος διαστημικός σταθμός που αποτελούνταν από περισσότερα από ένα τμήματα (αγγλικά: modules) και αποτελούσε το επόμενο εξελικτικό στάδιο μετά τους σταθμούς του προγράμματος Σαλιούτ. Χρησιμοποιήθηκε σαν τροχιακή πλατφόρμα για τη διεξαγωγή πειραμάτων βιολογίας, φυσικής, αστρονομίας, μετεωρολογίας και φυσιολογίας. Επίσης, απετέλεσε πλατφόρμα μελέτης και ανάπτυξης μεθόδων και τεχνολογιών που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή επανδρωμένων διαστημικών αποστολών μακράς διαρκείας. Οι τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος Μιρ ήταν πολύ σημαντικές για την κατασκευή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.

Συνολικά επισκέφθηκαν τον σταθμό πληρώματα από 12 διαφορετικές χώρες, με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών να προέρχεται από την ΕΣΣΔ και μετέπειτα από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Επίσης συμμετείχαν αστροναύτες/κοσμοναύτες προερχόμενοι από τις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της Ευρώπης γενικότερα, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.

Ιστορία

Ο Μιρ βασιζόταν στη σειρά των διαστημικών σταθμών Σαλιούτ που είχαν τεθεί σε τροχιά τη δεκαετία του 1970. Εκείνη την εποχή, οι ΗΠΑ είχαν στα σχέδιά τους την κατασκευή του διαστημικού σταθμού Freedom (Ελευθερία), αλλά το σχέδιο ακυρώθηκε, καθώς μετά από την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης υπήρχε η προοπτική συνεργασίας στο πρόγραμμα Μιρ. Κάτι το οποίο έγινε μετά το τέλος του Ψυχρού πολέμου, όταν οι δύο χώρες συνεργάστηκαν και επιτράπηκε στις ΗΠΑ η αποστολή αστροναυτών στο διαστημικό σταθμό. Η στενή συνεργασία επήλθε όταν το διαστημικό λεωφορείο Ατλαντίς ενώθηκε με τον Μιρ το 1995.

Ο Μιρ πετούσε σε τροχιά 400 χλμ. πάνω από τη Γη και μέχρι το τέλος της "ζωής" του είχε πραγματοποιήσει 89.067 περιστροφές γύρω από τη Γη. Είχε δεχτεί 28 διαστημόπλοια Σογιούζ με αποστολές επάνδρωσης και συνολικά 104 αστροναύτες από τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες. Ο Μιρ έμεινε 15 χρόνια σε τροχιά, έχοντας υποστεί περισσότερες από 1.000 βλάβες, μία πυρκαγιά και μία παραλίγο καταστροφική σύγκρουση με σκάφος ανεφοδιασμού. Η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης είχε επηρεάσει και τον Μιρ, καθώς υπήρχε η σκέψη της καταστροφής του Μιρ λόγω οικονομικών προβλημάτων, ενώ ένας κοσμοναύτης είχε κινδυνεύσει να μείνει για πάντα στον Μιρ για τον ίδιο ακριβώς λόγο.

Υπομονάδες του Μιρ

Διάγραμμα των υπομονάδων του Μιρ.

Στον Μιρ προστέθηκαν επτά υπομονάδες, οι οποίες στάλθηκαν ξεχωριστά (οι πιο πολλές με το Proton) μέχρι το 1997.

Πυρήνας

Ο πυρήνας (Core Module) ήταν εκεί που ζούσαν οι αστροναύτες, αλλά και ο σταθμός ελέγχου. Στάλθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1986 με το Proton. Πάνω σε αυτό, συνδέθηκαν τα άλλα έξι υποσυστήματα.

Κβάντ-1

Το Κβαντ-1 (Kvant-1) είχε κατασκευαστεί για να συνδεθεί με το Σαλιούτ 7 κάτι το οποίο και δεν έγινε. Περιλάμβανε το πρώτο σετ έξι γυροσκοπίων για έλεγχο του προσανατολισμού του σταθμού και όργανα αστροπαρατήρησης με ακτίνες Χ και υπεριώδεις ακτίνες, καθώς είχε στόχο τη μελέτη των φυσικών αρχών που διέπουν κβάσαρ, αστέρες νετρονίων και ενεργούς γαλαξίες. Στάλθηκε στις 31 Μαρτίου 1987 και θα ενωνόταν στις 5 Απριλίου με τον Μιρ, αν και υπήρξε αρχικά μια αναβολή, καθώς δημιουργήθηκε πρόβλημα στην ένωση. Το πρόβλημα τελικά ήταν μία σακούλα σκουπιδιών, η οποία αφαιρέθηκε μετά από διαστημικό περίπατο του πληρώματος του σταθμού και τελικά το Κβαντ-1 ενώθηκε στις 12 Απριλίου.

Κβαντ-2

Το Κβαντ-2 (Kvant-2) στάλθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1989 και ενώθηκε στις 6 Δεκεμβρίου. Περιλάμβανε το δεύτερο σετ γυροσκοπίων, νέο σύστημα ανακύκλωσης νερού, συστήματα παραγωγής οξυγόνου καθώς και εργαστήριο βιοτεχνολογίας.

Κρίσταλ

Το Κρίσταλ (Kristall) ήταν ένα εργαστήριο τεχνολογικό, επεξεργασίας υλικών, γεωφυσικό και αστροφυσικό. Στάλθηκε στις 31 Μαΐου 1990 και ενώθηκε στις 10 Ιουνίου. Επίσης ήταν ειδικά κατασκευασμένο για να συνδεθεί και με το σοβιετικό διαστημικό λεωφορείο Μπουράν. Τέτοια διασύνδεση δεν έγινε ποτέ, ο σύνδεσμος όμως χρησιμοποιήθηκε για πρόσδεση με το αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο.

Σπεκτρ

Το Σπεκτρ

Το Σπεκτρ (Spektr) ήταν εργαστήριο για τους αστροναύτες και ειδικότερα για την παρατήρηση γήινων φαινομένων. Στάλθηκε στις 20 Μαΐου 1995 και ενώθηκε στις 1 Ιουνίου.

Υπομονάδα διασύνδεσης

Η Υπομονάδα Διασύνδεσης (Docking Module) στάλθηκε με σκοπό την καλύτερη σύνδεση διαστημικών λεωφορείων με το Μιρ, μιας και υπήρξε πρόβλημα με την ένωση του Ατλαντίς. Στάλθηκε με το Ατλαντίς (το μόνο που δεν στάλθηκε με το Proton) στις 12 Νοεμβρίου 1995 και ενώθηκε στις 15 Νοεμβρίου.

Πριρόντα

Το Πριρόντα (Priroda) ήταν ένα ραντάρ μέτρησης θερμοκρασιών, νέφους και όζοντος. Στάλθηκε στις 23 Απριλίου 1996 και ενώθηκε στις 26 Απριλίου.

Καταστροφή

Η καταστροφή του Μιρ έγινε στις 23 Μαρτίου 2001, όταν και μπήκε στην ατμόσφαιρα. Τα κομμάτια του έπεσαν κοντά στα νησιά Φίτζι στον Ειρηνικό ωκεανό. Ο 120 τόνων διαστημικός σταθμός καταστράφηκε μετά από 15 χρόνια, παρόλο που είχε κατασκευαστεί για να μείνει 5 με 6 χρόνια.

Διάφορες πληροφορίες

• Ο αστροναύτης Βαλερί Πολιακόφ είναι ο άνθρωπος που έχει μείνει τις πιο πολλές συνεχόμενες μέρες στο διάστημα. Τη διετία 1994-1995 έμεινε στον Μιρ για 437 μέρες.
• Ο αστροναύτης Σεργκέι Κρικάλεφ έμεινε ολομόναχος ένα χρόνο στο Μιρ, καθώς μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης η χώρα του δεν μπορούσε να ... προσφέρει τα χρήματα για την επιστροφή του στη Γη!

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Διαστημικός σταθμός Mir