Μαρία της Ουγγαρίας, κυβερνήτης των Κάτω Χωρών

Η Μαρία της Αυστρίας (15 Σεπτεμβρίου 1505 - 18 Οκτωβρίου 1558) ή Μαρία της Ουγγαρίας ήταν βασίλισσα της Ουγγαρίας και της Βοημίας ως σύζυγος του Λουδοβίκου Β΄ της Ουγγαρίας, έγινε αργότερα κυβερνήτης των Κάτω Χωρών των Αψβούργων. Η Μαρία της Αυστρίας ήταν κόρη των βασιλέων Φίλιππου του Ωραίου και της Ιωάννας της Τρελής, της κόρης των Καθολικών βασιλέων της Ισπανίας Φερδινάνδου και Ισαβέλλας. Παντρεύτηκε τον Λουδοβίκο Β΄ της Ουγγαρίας και της Βοημίας (1515), ο γάμος τους ωστόσο ήταν σύντομος χωρίς να αποκτήσουν παιδιά. Με τον θάνατο του συζύγου της που έπεσε στην Μάχη του Μόχατς (1526) η Μαρία κυβέρνησε την Ουγγαρία σαν αντιβασίλισσα στο όνομα του μικρότερου αδελφού της αυτοκράτορα Φερδινάνδου. Με τον θάνατο της θείας τους Μαργαρίτας (1530), ο μεγαλύτερος αδελφός της Κάρολος E΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας της ζήτησε να γίνει κυβερνήτης των Κάτω Χωρών σαν κηδεμόνας στις ανιψιές τους Δωροθέα και Χριστίνα της Δανίας. Την εποχή που ήταν κυβερνήτισσα των Κάτω Χωρών αντιμετώπισε εξεγέρσεις και οι σχέσεις της με τον αυτοκράτορα ήταν δύσκολες, προσπαθούσε συνεχώς να κλείσει ειρήνη ανάμεσα στον αδελφό της και τον βασιλιά της Γαλλίας. Άν και αναζητούσε συνέχεια την παραίτηση της κατόρθωσε να διατηρήσει την ενότητα στις επαρχίες και την ανεξαρτησία τους απέναντι στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Μετά την οριστική της παραίτηση αποσύρθηκε στην Καστίλη όπου και πέθανε.

Μαρία της Αυστρίας, βασίλισσα της Ουγγαρίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Maria von Ungarn (Γερμανικά)
Γέννηση	15  Σεπτεμβρίου 1505 ή 17  Σεπτεμβρίου 1505 Βρυξέλλες
Θάνατος	18  Οκτωβρίου 1558 Cigales
Τόπος ταφής	Πάνθεον των Ινφάντων και Ελ Εσκοριάλ
Χώρα πολιτογράφησης	Στέμμα της Καστίλης
Θρησκεία	Χριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αντιβασίλισσα
Οικογένεια
Σύζυγος	Λουδοβίκος Β΄ της Ουγγαρίας (1521–1526)
Γονείς	Φίλιππος Α΄ της Καστίλης και Ιωάννα Α΄ της Καστίλης
Αδέλφια	Ελεονόρα της Αυστρίας Αικατερίνη της Αυστρίας, βασίλισσα της Πορτογαλίας Ισαβέλλα της Αυστρίας Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολος Κουίντος Rietje Koane
Συγγενείς	Άννα της Βοημίας και της Ουγγαρίας (κουνιάδα) και Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (παππούς από την πλευρά του πατέρα)
Οικογένεια	Spanish House of Habsburg και Οίκος των Αψβούργων
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Consort of Hungary Κυβερνήτης των Ισπανικών Κάτω Χωρών (1531–1555) Governor of the Habsburg Netherlands Consort of Bohemia
Υπογραφή
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Πρώτα χρόνια

Η αρχιδούκισσα Μαρία της Αυστρίας γεννήθηκε στην Περιοχή των Βρυξελλών (15 Σεπτεμβρίου 1505) ώς πέμπτο παιδί των βασιλέων Φιλίππου του Ωραίου και Ιωάννας της Τρελής. Η γέννηση της ήταν πολύ δύσκολη, παρά λίγο να επιφέρει τον θάνατο της μητέρας της που ανάρρωσε έναν μήνα αργότερα. Στις 20 Σεπτεμβρίου βαπτίστηκε από τον επίσκοπο του Αρράς, πήρε το όνομα από την γιαγιά της Μαρίας που είχε πεθάνει (1482). Ο νονός της ήταν ο από πατέρα της παππούς Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο παππούς της Μαρίας αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός αποφάσισε να την παντρέψει με τον πρώτο γιο του βασιλιά Βλαδίσλαου Β΄ της Ουγγαρίας. Με την ίδια συνθήκη οι δύο μονάρχες αποφάσισαν ένας αδελφός της Μαρίας να παντρευτεί την μεγαλύτερη κόρη του Βλαδίσλαου Β΄ Άννα της Βοημίας και της Ουγγαρίας. Η τρίτη σύζυγος του Βλαδίσλαου Β΄ Άννα του Φουά απέκτησε με πρόωρη γέννα έναν γιο τον Λουδοβίκο. Η βασίλισσα πέθανε στην γέννα και οι γιατροί έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες να κρατήσουν στην ζωή το βρέφος Λουδοβίκο. Με τον πρόωρο θάνατο του πατέρα της τον Σεπτέμβριο του 1506 η μητέρα της παραφρόνησε κάτι που της έδωσε το προσωνύμιο "Τρελή". Η Μαρία, ο μεγαλύτερος αδελφός της Κάρολος Κουίντος και οι αδελφές τους Ελεονώρα της Αυστρίας και Ισαβέλλα της Αυστρίας τέθηκαν υπό την φροντίδα της από πατέρα τους θείας Μαργαρίτας. Τα άλλα αδέλφια τους ο Φερδινάνδος και η μεταθανάτια Αικατερίνη της Αυστρίας, βασίλισσα της Πορτογαλίας παρέμειναν στην Καστίλη. Η Μαρία, η Ισαβέλλα και η Ελεονώρα εκπαιδεύτηκαν από την θεία τους στο Μέχελεν, ο δάσκαλος τους στην μουσική ήταν ο Χένρυ Μπρέντεμερς.

Βασίλισσα της Ουγγαρίας

Η Μαρία κλήθηκε στην αυλή του παππού της αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού (1514). Η Μαρία και ο Λουδοβίκος παντρεύτηκαν στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Στεφάνου στην Βιέννη (1514). Την ίδια εποχή η αδελφή του Λουδοβίκου Άννα αρραβωνιάστηκε με προξενιό κάποιον αδελφό της Μαρίας, το πιθανότερο τον μελλοντικό αυτοκράτορα Φερδινάνδο Α΄. Το νεαρό ζεύγος ήταν ακόμα ανήλικο, γι΄αυτό ήταν υποχρεωμένοι να ζουν για μερικά χρόνια χωριστά. Η Άννα κατόπιν παντρεύτηκε τον Φερδινάνδο, οι δύο νύφες ήρθαν στην Βιέννη και εκπαιδεύτηκαν μαζί μέχρι το 1516. Την ίδια χρονιά ο πεθερός της Μαρίας πέθανε, η ίδια και ο σύζυγος της Λουδοβίκος έγιναν βασιλείς της Ουγγαρίας και της Βοημίας. Μετά τον γάμο η Μαρία και η Άννα μετακινήθηκαν στο Ίνσμπρουκ για να εκπαιδευτούν. Ο αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός σπάνια έκανε επίσκεψη αλλά έστειλε τους καλύτερους δασκάλους από την αυλή του για να τις εκπαιδεύσει, στο κυνήγι, την χρήση όπλων και τα αθλήματα. Η εκπαίδευση τους ήταν περίπλοκη, περιείχε χορό, μουσική αλλά και στις ανθρωπιστικές θεωρίες, το Ίνσμπουργκ περιείχε εκείνη την εποχή το μεγαλύτερο οπλοστάσιο και ήταν το μεγαλύτερο κέντρο παραγωγής όπλων. Με την εκπαίδευση η Μαρία απέκτησε εξαιρετικές ικανότητες διακυβέρνησης τόσο στον πολιτικό όσο και στον στρατιωτικό τομέα. Τις ικανότητες αυτές θα τις δείξει αργότερα σαν κυβερνήτισσα των Κάτω Χωρών. Τον Ιούνιο του 1521, δυόμιση χρόνια μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού η Μαρία επισκέφτηκε την Ουγγαρία. Ο Σίμον Ερντόντι, αρχιεπίσκοπος του Ζάγκρεμπ την έστεψε βασίλισσα της Ουγγαρίας στο Σέκεσφεχερβαρ (11 Δεκεμβρίου 1521), ακολούθησαν μεγαλοπρεπείς τελετές. Το βασιλικό ζεύγος στέφτηκε κατόπιν και στην Βουδαπέστη (15 Ιανουαρίου 1522), ακολούθησε και η στέψη της ως βασίλισσα της Ουγγαρίας (1 Ιουνίου 1522).

Η Μαρία και ο Λουδοβίκος όταν συναντήθηκαν ξανά βρέθηκαν σε έντονο έρωτα. Τα πρώτα χρόνια δεν είχε καμιά επίδραση στην πολιτική της Ουγγαρίας και της Βοημίας λόγω της νεότητας της, στην αυλή της βρέθηκαν Ολλανδία και Γερμανοί που υπηρετούσαν τον Οίκο των Αψβούργων. Μέχρι το 1524 είχε αποκτήσει σημαντικές εξουσίες, την επόμενη χρονιά (1525) απέκτησε τον έλεγχο σε μια μεγάλη πολιτική μερίδα. Ο πρέσβης της Αυστρίας Αντρέα ντε Μπόργκο διορίστηκε προσωπικά από την ίδια την βασίλισσα. Ο Μαρτίνος Λούθηρος προσελκύστηκε έντονα από την γοητεία της Μαρίας και της αφιέρωσε τέσσερις ψαλμούς (1526). Η αδελφή της Ισαβέλλα και ο σύζυγος της Χριστιανός Β΄ της Δανίας την προσέγγισαν στην διδασκαλία του Λούθηρου παρά την σκληρή αντίσταση του αδελφού της Φερδινάνδου, κατάφερε μέσω ιεροεξεταστών να την μεταστρέψει. Η μεταστροφή της Μαρίας στον Καθολικισμό ήταν ωστόσο πολύ χαλαρή, ο ιστορικός Χέλμουτ Κένιγκσμπεργκερ έγραψε ότι η λατρεία της Μαρίας στον Καθολικισμό ήταν "πολύ βαθιά". Ο Λουδοβίκος και η Μαρία περνούσαν τον περισσότερο χρόνο τους στα περίχωρα των ανακτόρων, προσπαθούσαν να πείσουν την αριστοκρατία της χώρας να ετοιμαστεί για ενδεχόμενη επίθεση από την Οθωμανική αυτοκρατορία. Η Μαρία προσπαθούσε με κάθε μέσο να πείσει τον αδελφό της Φερδινάνδο Α΄ για μια γενική Σταυροφορία εναντίον των Οθωμανών. Η ίδια ήταν εξαιρετικά ικανή και δυναμική αλλά δεν δέχτηκε συμπαράσταση από την Ουγγρική αυλή λόγω της ξένης καταγωγής της, ο σύζυγος της αντίθετα δεν είχε ικανότητες της. Ο ιστορικός Άλφρεντ Κόλερ έγραψε ότι η ανικανότητα του Λουδοβίκου εμπόδισε την οργάνωση της άμυνας των Ούγγρων. Ο Λουδοβίκος κληρονόμησε το στέμμα μιας χώρας που μαστιζόταν από συνεχείς εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ των ευγενών, διατηρήθηκαν μέχρι το 1525. Ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής εκμεταλλεύτηκε την κατάκτηση αυτή για να ετοιμάσει μαζική εισβολή στην κεντρική Ευρώπη.

Οθωμανική επίθεση και χηρεία

Η Μαρία της Ουγγαρίας και τα πέντε αδέλφια της την δεκαετία του 1520

Ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και ο στρατός του προσέγγισαν τα νότια σύνορα της Ουγγαρίας (29 Αυγούστου 1526). Ο Λουδοβίκος βάσισε εναντίον του με έναν μικρό στρατό 20.000 ανδρών, ακολούθησε η Μάχη του Μόχατς στην οποία γνώρισε την συντριβή, ο ίδιος σκοτώθηκε πέφτοντας από το άλογο του. Η Μαρία τον θρήνησε υπερβολικά και αποφάσισε να μην παντρευτεί ξανά για όλη την υπόλοιπη ζωή της. Η Ουγγαρία μετά την Οθωμανική επίθεση χωρίστηκε σε τρία τμήματα : την Οθωμανική Ουγγαρία υπό τον ίδιο τον Σουλεϊμάν, την Βασιλική Ουγγαρία υπό τον Φερδινάνδο Α΄ και την Ανατολική Βασιλική Ουγγαρία που κυβέρνησε ο Ιωάννης Ζαπόλυα. Ο αδελφός της Μαρίας Φερδινάνδος Α΄ εξελέγη επίσης βασιλιάς της Βοημίας. Η Μαρία τήρησε τον όρκο να μην παντρευτεί πάλι ποτέ και φορούσε μόνιμα στο στήθος της το μενταγιόν που φορούσε ο σύζυγος της στην μάχη του Μόχατς. Την επόμενη μέρα μετά τον θάνατο του συζύγου της η Μαρία ζήτησε από τον αδελφό της να επιστρέψει στην Ουγγαρία για να την υποστηρίξει με στρατό (14 Φεβρουαρίου 1527). Ο Φερδινάνδος Α΄ βρισκόταν στην Βοημία όπου εξελέγη βασιλιάς, όρισε την Μαρία αντιβασιλέα της Ουγγαρίας στο όνομα του. Η Μαρία προσπάθησε τα επόμενα χρόνια να παραδώσει το βασίλειο της Ουγγαρίας στον Φερδινάνδο Α΄, του δήλωσε την παραίτηση της ως αντιβασιλέας (14 Φεβρουαρίου 1527). Ο Φερδινάνδος Α΄ απέρριψε αρχικά την πρόταση αλλά το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου δέχτηκε ανακουφίζοντας την Μαρία. Οι συγγενείς της πρότειναν στην Μαρία δύο νέους μνηστήρες που τις απέρριψε και τις δυο, ο πρώτος ήταν ο Ιάκωβος Ε΄ της Σκωτίας από την θεία της Μαργαρίτα (1528) και ο δεύτερος ο Φρειδερίκος Β΄ του Παλατινάτου από τον αδελφό της Κάρολο (1530). Ο Φερδινάνδος Α΄ επιχείρησε ξανά να δώσει την αντιβασιλεία στην Μαρία (1528) αλλά εκείνη αρνήθηκε με την φράση "στην θέση αυτή χρειάζεται ένας σοφότερος και γηραιότερος". Η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε μέχρι τον θάνατο της θείας τους Μαργαρίτας (1 Δεκεμβρίου 1530), οι Δεκαεπτά Επαρχίες έμειναν χωρίς κυβερνήτη και ο Φερδινάνδος Α΄ προσπάθησε δυναμικά να πείσει την αδελφή του να δεχτεί την θέση.

Κυβερνήτης των Κάτω Χωρών

Αντιβασιλεία των ανεψιών της

Η Μαρία της Ουγγαρίας (1520)

Ο μεγαλύτερος αδελφός της αυτοκράτορας Κάρολος Κουίντος ζήτησε από την Μαρία με αίτημα να αναλάβει την αντιβασιλεία των Κάτω Χωρών (3 Ιανουαρίου 1531). Ο Κάρολος Κουίντος κυβερνούσε μια τεράστια αυτοκρατορία και δεν μπορούσε να την ελέγξει μόνος του όπως τόνισε στην επιστολή, είχε ανάγκη να τον βοηθήσουν μέλη της οικογένειας του. Η Μαρία δέχτηκε με μεγάλο δισταγμό, κυβέρνησε τόσο καλά που ο Κάρολος της έδωσε περισσότερες εξουσίες. Σε αντίθεση με την θεία της η Μαρία κυβέρνησε υπό την μορφή αγγαρείας, χωρίς να θέλει τον ρόλο αυτό. Τον Μάιο του 1531, τέσσερεις μήνες μετά την ανάληψη της θέσης η Μαρία έστειλε επιστολή στον αδελφό της στην οποία του τόνιζε ότι κυβερνούσε σαν να έχει θηλιά στον λαιμό. Η θεία της κυβέρνησε με ελαστικότητα, διπλωματία, αντίθετα η ίδια κυβέρνησε σκληρά και αυταρχικά. Την εποχή που ήταν αντιβασίλισσα των Κάτω Χωρών ανέλαβε την κηδεμονία στις ανιψιές της Δωροθέα και Χριστίνα της Δανίας, κόρες της μεγαλύτερης αδελφής της Ισαβέλλας της Δανίας που είχε πεθάνει (1526). Ο Κάρολος Κουίντος στηρίχτηκε στην κηδεμονία της Μαρίας για να προγραμματίσει τον γάμο τους, ειδικά για την Δωροθέα που είχε στόχο να την τοποθετήσει στον θρόνο της Δανίας. Ο Δούκας του Μιλάνου Φραγκίσκος Β΄ Σφόρτσα ζήτησε γάμο με την Χριστίνα που ήταν μόλις 11 ετών (1532). Ο Κάρολος Κουίντος συμφώνησε, η Μαρία αρνήθηκε επειδή την θεωρούσε πολύ μικρή για γάμο αλλά ο αδελφός της την αγνόησε. Η Μαρία πέτυχε ωστόσο να καθυστερήσει τον γάμο με διάφορες δικαιολογίες στον απεσταλμένο του Μιλάνου όπως ότι η μικρή Χριστίνα ήταν άρρωστη. Ο γάμος έγινε τελικά (28 Σεπτεμβρίου 1532), η Μαρία πέτυχε να καθυστερήσει και την αναχώρηση του ζεύγους που έγινε πολύ αργότερα (11 Μαρτίου 1533).

Ταραχές

Αμέσως μετά την αναχώρηση της Χριστίνας η Μαρία αρρώστησε και ζήτησε από τον Κάρολο να παραιτηθεί αλλά εκείνος το αρνήθηκε ξανά. Σε έναν χρόνο παντρεύτηκε και η Δωροθέα, σε λίγους μήνες μετά την αναχώρηση της Δωροθέας επέστρεψε η Χριστίνα στην αυλή της θείας της, ήταν πλέον χήρα. Ο Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας ζήτησε να παντρευτεί ο ίδιος την Χριστίνα, ο Κάρολος Κουίντος συμφώνησε αλλά η Μαρία που δεν επιθυμούσε την ένωση των δύο βασιλείων το αρνήθηκε. Ο Ερρίκος Η΄ τελικά αφορίστηκε (1539), το γεγονός αυτό στάθηκε αιτία να σταματήσουν οι διαπραγματεύσεις με τον Κάρολο Κουίντο για τον γάμο. Ο Κάρολος Κουίντος της δήλωσε ότι δεν έχει αμφιβολίες για την πίστη της στην Καθολική εκκλησία, γνώριζε ότι δεν μπορούσε να την εκφοβίσει στα προσωπικά της θέματα. Τον Οκτώβριο του 1531 ο αυτοκράτορας προειδοποίησε την αδελφή του ότι οποιαδήποτε απιστία σε θέματα θρησκείας από μέλος της οικογένειας του θα το θεωρήσει σαν τον μεγαλύτερο εχθρό του. Η Μαρία αναγκάστηκε με την μεγάλη πίεση του αδελφού της να απαγορεύσει τον Προτεσταντισμό στην Ολλανδία αλλά πάντοτε προσπαθούσε να το κάνει ήπια και να είναι όσο το δυνατό ανεκτικότερη με τους Προτεστάντες. Η Μαρία ανησυχούσε συνεχώς για τυχόν επαναστάσεις εναντίον της και δήλωσε τον Αύγουστο του 1537 στον αδελφό της Κάρολο ότι δεν μπορούσε να διαχειριστεί άλλο την κατάσταση, μπορούσε ωστόσο με την ήπια πολιτική να κρατήσει ισορροπίες. Τον Σεπτέμβριο του 1537 η Μαρία ταξίδευσε στην Γαλλία, την συνάντησε ο κουνιάδος της Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας δεύτερος σύζυγος της αδελφής της Ελεονώρας. Ο Φραγκίσκος Α΄ της δήλωσε ότι δεν θα προσφέρει καμιά βοήθεια στους Ολλανδούς επαναστάτες, η Μαρία με την σειρά της του υποσχέθηκε ότι θα αποζημιώσει τους Γάλλους στις Κάτω Χώρες που έχασαν την γη τους από την εποχή που είχαν ξεσπάσει οι Ιταλικοί Πόλεμοι.

Δημιουργία του Ολλανδικού ναυτικού

Η Μαρία της Ουγγαρίας (1531)

Η Μαρία αγωνίστηκε σκληρά για την ειρήνη στις Κάτω Χώρες, προειδοποίησε πολλές φορές τον Κάρολο Κουίντο αλλά εκείνος την αγνόησε. Το αποτέλεσμα ήταν να χάσει ο Κάρολος Κουίντος το Μετς στην Γαλλία. Η Μαρία αναγκάστηκε να κηρύξει τον πόλεμο στην Γαλλία (1537) και να αντιμετωπίσει την εξέγερση της Γάνδης (1538 - 1540), κατόπιν ανανεώθηκε η θητεία της σαν αντιβασίλισσα των Κάτω Χωρών (14 Οκτωβρίου 1540). Την τελευταία δεκαετία της αντιβασιλείας της οι Σκωτσέζοι πειρατές αποτελούσαν μεγάλη μάστιγα στην Βόρεια Θάλασσα. Μια επιστολή εμπόρων από την Αμβέρσα (1551) δήλωσε στην αντιβασιλεία των Αψβούργων ότι την τελευταία δεκαετία οι Σκωτσέζοι πειρατές είχαν ληστέψει πλοία και αγαθά αξίας 1.600.000 Ολλανδικών λιρών. Η Μαρία κάλεσε τους εκπροσώπους από τις τρεις ναυτικές κοινότητες να συζητήσουν το θέμα, της ζήτησαν την δημιουργία ναυτικού για την προστασία των εμπόρων της ρέγγας. Το κοινό αίσθημα ήταν εναντίον της δημιουργίας επειδή θα είχε μεγάλο οικονομικό κόστος, η Μαρία ωστόσο έδρασε αποτελεσματικά και αποφάσισε την δημιουργία του. Οι ναυτικές επαρχίες συμφώνησαν στην δημιουργία του Ολλανδικού στόλου αλλά οι διαφωνίες ήταν μεγάλες και ολοκληρώθηκαν μόλις στα τέλη της αντιβασιλείας της. Ο βασικός της ναυτικός σύμβουλος Κορνέλις ντε Σέπερ κατέστρωσε σχέδιο δημιουργίας ναυτικού στόλου στις εκβολές του Μαάς, θα ήταν υπεύθυνος για την προστασία των εμπόρων. Η Ολλανδία συμφώνησε στην παροχή οκτώ πολεμικών πλοίων σε έναν στόλο 25 πλοίων με στόχο την προστασία όλων των εμπόρων της Βόρειας Θάλασσας. Οι βασικοί συνεργάτες της στην δημιουργία του Ναυτικού ήταν ο Μαξιμιλιανός της Βουργουνδίας και ο Κορνέλις ντε Σέπερ, την πενταετία 1550-1555 είχαν τον βασικό ρόλο στην δημιουργία του Ναυτικού. Η Μαρία ευνοούσε έντονα τον Κορνέλις ντε Σέπερ αλλά ο Μαξιμιλιανός δεν ενοχλήθηκε και συνεργάστηκε πρόθυμα μαζί του μέχρι τον θάνατο του ντε Σέπερ (1555), είχε τραυματιστεί από ατύχημα (1551). Οι δραστηριότητες του ντε Σέπερ επικεντρώθηκαν στην Φλάνδρα και του Μαξιμιλιανού στην Ολλανδία και στην Ζηλανδία. Οι προσπάθειες των δύο ανδρών υπό την ηγεσία της Μαρίας είχαν σαν αποτέλεσμα την δημιουργία σταθερού και ισχυρού ναυτικού.

Παραίτηση

Ο Κάρολος Κουίντος παραιτήθηκε υπέρ του γιου του Φιλίππου (1555), το γεγονός αυτό προκάλεσε την παραίτηση και της Μαρίας από την ηγεσία των Κάτω Χωρών. Ο αδελφός της και ο ανεψιός της προσπάθησαν με κάθε μέσο να την μεταπείσουν αλλά η ίδια εξήγησε ότι ήταν αδύνατο χάρη στα προβλήματα που αντιμετώπιζε ιδιαίτερα με το φύλλο της. Ο πραγματικός λόγος που επέμενε έντονα στην παραίτηση της ήταν οι άσχημες σχέσεις που είχε με τον Φίλιππο Β΄. Ο Κάρολος Κουίντος έκανε τελικά την παραίτηση της αποδεκτή (24 Σεπτεμβρίου 1555). Η αντιβασιλεία μεταφέρθηκε στον Φίλιππο (25 Οκτωβρίου 1555) ο οποίος παρά τα προβλήματα που είχε με την θεία του προσπάθησε και αυτός να την μεταπείσει. Η Μαρία παρέμεινε έναν χρόνο ακόμα στην Ολλανδία.

Τελευταία χρόνια

Η Μαρία επιθυμούσε να αποσυρθεί στην Καστίλη μαζί με την πρόσφατη χήρα αδελφή της Ελεονώρα και τον αδελφό της Κάρολο που είχε επίσης παραιτηθεί. Αρχικά δίσταζε να πάει στην Καστίλη επειδή ζούσε εκεί η διανοητικά διαταραγμένη μητέρα της που πέθανε τον Απρίλιο του 1555 σε ηλικία 75 ετών. Στην συνέχεια αποφάσισε να πάει με την σκέψη ότι εάν δεν προσαρμοστεί στα έθιμα της περιοχής θα επιστρέψει στις Κάτω Χώρες. Ο Κάρολος, η Ελεονώρα και η Μαρία απέπλευσαν μαζί από την Γάνδη (15 Σεπτεμβρίου 1556). Παρά το γεγονός ότι δεν ήθελε να αναμειχθεί στις Ισπανικές υποθέσεις δέχθηκε να γίνει σύμβουλος της ανεψιάς της Ιωάννας που ήταν αντιβασίλισσα του αδελφού της Φιλίππου Β΄. Η Ιωάννα ωστόσο που δεν ήθελε να μοιραστεί εξουσίες με την θεία της απέρριψε την προσφορά. Η Μαρία δεν απόλαυσε για πολύ την κατάσταση αυτή επειδή η αγαπημένη της αδελφή Ελεονώρα πέθανε τον Φεβρουάριο του 1558 στα χέρια της. Η θλιμμένη Μαρία πήγε στον αδελφό της Κάρολο να της ζητήσει την συμβουλή του, εκείνος της ζήτησε να επιστρέψει στην αντιβασιλεία των Κάτω Χωρών αλλά η Μαρία αρνήθηκε ξανά. Ο Φίλιππος Β΄ προσπάθησε μέσω συμβούλου να την πείσει να επιστρέψει στην αντιβασιλεία, το δέχθηκε όταν αρρώστησε ο αδελφός της Κάρολος. Τον Σεπτέμβριο η Μαρία ήταν έτοιμη να επιστρέψει στην Ολλανδία όταν πληροφορήθηκε τον θάνατο του Καρόλου, από την μεγάλη της λύπη που πέθαναν δύο αδέλφια της έπαθε δύο ισχυρές καρδιακές προσβολές τον Οκτώβριο. Οι γιατροί προσπάθησαν μέχρι το τέλος να την βοηθήσουν να αναρρώσει αλλά δεν τα κατάφεραν. Την εποχή που την επισκέφτηκε η ανεψιά της Ιωάννα της δήλωσε ότι επιθυμούσε να επιστρέψει στην αντιβασιλεία όπως είχε υποσχεθεί στον πατέρα της αλλά ήταν πολύ εξασθενημένη. Πέθανε μερικές βδομάδες αργότερα (18 Οκτωβρίου 1558).

Οικογένεια

Παντρεύτηκε το 1515 τον Λουδοβίκο Β΄ των Γιαγκελλόνων βασιλιά της Ουγγαρίας & Βοημίας. Δεν απέκτησαν απογόνους. Ο Λουδοβίκος Β΄ απεβίωσε από ατύχημα 20 ετών το 1526.

Πηγές

• Bietenholz, Peter G.; Deutscher, Thomas B. (2003). Contemporaries of Erasmus: a biographical register of the Renaissance and Reformation, Volumes 1-3. University of Toronto Press. ISBN 0-8020-8577-6.
• Cruz, Anne J.; Suzuki, Mihoko (2009). The Rule of Women in Early Modern Europe. University of Illinois Press. ISBN 0-252-07616-8.