Μανταρίνι

Μανταρίνι🖤🤍
	; Μανταρίνια
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:	Φυτά (Plantae);
Συνομοταξία:	Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta);
Ομοταξία:	Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida);
Τάξη:	Σαπινδώδη (Sapindales);
Οικογένεια:	Ρουτίδες (Rutaceae);
Γένος:	Κίτρος (Citrus);
Είδος:	C. reticulata;
Διώνυμο
	Κιτρέα η δικτυωτή (Citrus reticulata); L.

Το μανταρίνι είναι ο καρπός της μανταρινιάς (επιστημονικά: Citrus reticulata, Κιτρέα η δικτυωτή), ενός μικρού εσπεριδοειδούς δένδρου. Μοιάζει πολύ με το πορτοκάλι^[1]. Το σχήμα του δεν είναι σφαιρικό αλλά ελλειψοειδές. Τα μανταρίνια τρώγονται συνήθως ωμά ή σε φρουτοσαλάτες^[1]. Το δέντρο είναι πιο ανθεκτικό στην ξηρασία από ό,τι ο καρπός. Το δέντρο είναι αειθαλές, ευαίσθητο και εύκολα καταστρέφεται από το κρύο. Φύεται σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα.

Καλλιέργεια

Τα μανταρίνια καλλιεργούνται σε πολλές χώρες, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα (κυρίως στην Αργολίδα, την Κρήτη και τη Χίο). Όπως όλα τα εσπεριδοειδή, έτσι και η μανταρινιά αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες και προστατευμένες από τους δυνατούς ανέμους και τον παγετό θέσεις φύτευσης. Ευδοκιμεί σε εδάφη ουδέτερα έως αλκαλικά, γόνιμα, μέτριας σύστασης, με καλή αποστράγγιση. Χρειάζεται τακτικά ποτίσματα και συστηματικές λιπάνσεις. Κλαδεύεται σε ετήσια βάση προκειμένου να αραιώνεται το πυκνό της φύλλωμα και να αποφεύγονται οι προσβολές από κοκκοειδή.

Ιστορία

Η ιστορία του φρούτου ανάγεται πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια, στην Κίνα^[2]^[3]. Λέγεται ότι τα γευστικά φρούτα πήραν το όνομά τους από τους Μανδαρίνους^[4], τους ανώτερους κρατικούς λειτουργούς της κινεζικής αυτοκρατορίας, εξαιτίας του χρώματος που είχαν οι στολές τους^[5] αλλά και γιατί αντάλλασσαν τα φρούτα αυτά ως δώρα. Τα μανταρίνια Κλημεντίνες πήραν το όνομα τους από τον μοναχό Clement Rodier (1829 - 1904) που εντόπισε τη συγκεκριμένη ποικιλία στην Αλγερία. Είναι συνήθως άσπορα, μικρού σχετικά μεγέθους. Είναι διαθέσιμα από τον Νοέμβριο έως τα τέλη Φεβρουαρίου με τις μεγαλύτερες ποσότητες τον Ιανουάριο. Είναι τα εσπεριδοειδή που προτιμούν τα παιδιά. Ο Ρώσος ναύαρχος Λογγίνος Χέιδεν φέρεται να έφερε πρώτος το μανταρίνι στη χώρα μας δώρο προς τον Ναύαρχο Τομπάζη μετά τη ναυμαχία του Ναυαρίνο. Οι τρεις πρώτες μανταρινιές που εισήχθησαν στην Ελλάδα φυτεύτηκαν στο κτήμα Τομπάζη στον Γαλατά Τροιζηνίας. Στα αγγλικά το μανταρίνι αναφέρεται πότε ως mandarin και πότε ως tangerine. Η λέξη αυτή αρχικά χρησιμοποιούνταν για μια μικρή ποικιλία πορτοκαλιού που έφερναν από την Ταγγέρη, στο Μαρόκο.

Ποικιλίες και χαρακτηριστικά

Μανταρίνι σε σχήμα λεμονιού.

Το μανταρίνι έχει πολλά ονόματα, μερικά από τα οποία αναφέρονται σε διασταυρώσεις ανάμεσα στη μανταρινιά και σε άλλο εσπεριδοειδές φυτό. Τα περισσότερα μανταρίνια σε συσκευασίες ανήκουν στην ποικιλία satsuma, γνωστή στην Ιαπωνία με το όνομα mikan. Η ποικιλία όμως που έχει κερδίσει τους καταναλωτές διεθνώς είναι οι κλημεντίνες.

Το tangor^[6]^[7], που είναι διασταύρωση ανάμεσα σε πορτοκάλι και μανταρίνι έχει πικρή σάρκα, πλούσια σε άρωμα και είναι εύκολο στο ξεφλούδισμα. Τέλος, το rangpur^[8] αποτελεί μια διασταύρωση μανταρινιών και λεμονιών.

Ποικιλίες και η επιστημονική τους ονομασία

Μανταρινιά η κοινή Citrus reticulata (Κιτρέα η δικτυωτή)
Μανταρινιά Cleopatra Citrus reshni
Μανταρινιά Dancy Citrus tangerina
Μανταρινιά Satsuma Citrus unshiu

Θρεπτική αξία

Το μανταρίνι μοιάζει με το πορτοκάλι όχι μόνο στη εμφάνηση αλλά και σε άλλα στοιχεία, παρότι είναι λιγότερο πλούσιο σε μεταλλικά άλατα. Η παρουσία αλάτων βρώμιου δικαιολογεί την ηρεμιστική του δράση.Η αποξηραμένη φλούδα του φρούτου χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική. Επίσης, ο φλοιός του μανταρινιού έχει θεραπευτικές ιδιότητες, διευκολύνει την πέψη και κάνει καλό στην κοιλιά. Σύμφωνα με δύο ιαπωνικές μελέτες, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας το 2006 , η κατανάλωση του φρούτου μειώνει σημαντικά την πιθανότητα να προσβληθεί κάποιος από καρκίνο του ήπατος, καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά και διαβήτη. Το μανταρίνι και οι παραλλαγές του (κλημεντίνες, satsuma, tangor) είναι όλες πλούσιες σε καροτινοειδή. Μία μερίδα 100 γραμ. θεωρητικά αποδίδει 53 θερμίδες.Είναι πλούσια πηγή καλίου και βοηθά τη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 «Mandarin Orange». www.hort.purdue.edu. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.
↑ Curk, Franck; Ancillo, Gema; Garcia-Lor, Andres; Luro, François; Perrier, Xavier; Jacquemoud-Collet, Jean-Pierre; Navarro, Luis; Ollitrault, Patrick (2014-12-29). «Next generation haplotyping to decipher nuclear genomic interspecific admixture in Citrus species: analysis of chromosome 2». BMC Genetics 15: 152. doi:10.1186/s12863-014-0152-1. ISSN 1471-2156. PMID 25544367. PMC 4302129. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4302129/.
↑ Wang, Lun; He, Fa; Huang, Yue; He, Jiaxian; Yang, Shuizhi; Zeng, Jiwu; Deng, Chongling; Jiang, Xiaolin και άλλοι. (2018-08-06). «Genome of Wild Mandarin and Domestication History of Mandarin» (στα English). Molecular Plant 11 (8): 1024–1037. doi:10.1016/j.molp.2018.06.001. ISSN 1674-2052. PMID 29885473. https://www.cell.com/molecular-plant/abstract/S1674-2052(18)30187-4.
↑ «Chinese loanwords in the OED. - Free Online Library». www.thefreelibrary.com. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.
↑ «mandarin | Etymology, origin and meaning of mandarin by etymonline». www.etymonline.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.
↑ Wu, Guohong Albert; Terol, Javier; Ibanez, Victoria; López-García, Antonio; Pérez-Román, Estela; Borredá, Carles; Domingo, Concha; Tadeo, Francisco R. και άλλοι. (2018-02). «Genomics of the origin and evolution of Citrus» (στα αγγλικά). Nature 554 (7692): 311–316. doi:10.1038/nature25447. ISSN 1476-4687. https://www.nature.com/articles/nature25447.
↑ Shimizu, Tokurou; Kitajima, Akira; Nonaka, Keisuke; Yoshioka, Terutaka; Ohta, Satoshi; Goto, Shingo; Toyoda, Atsushi; Fujiyama, Asao και άλλοι. (2016-11-30). «Hybrid Origins of Citrus Varieties Inferred from DNA Marker Analysis of Nuclear and Organelle Genomes». PLoS ONE 11 (11): e0166969. doi:10.1371/journal.pone.0166969. ISSN 1932-6203. PMID 27902727. PMC 5130255. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5130255/.
↑ Curk, Franck; Ollitrault, Frédérique; Garcia-Lor, Andres; Luro, François; Navarro, Luis; Ollitrault, Patrick (2016-4). «Phylogenetic origin of limes and lemons revealed by cytoplasmic and nuclear markers». Annals of Botany 117 (4): 565–583. doi:10.1093/aob/mcw005. ISSN 0305-7364. PMID 26944784. PMC 4817432. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4817432/.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:
μανταρίνι

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Μανταρίνι

[:0-1] 1,0 ^1,1 «Mandarin Orange». www.hort.purdue.edu. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.

[2] Curk, Franck; Ancillo, Gema; Garcia-Lor, Andres; Luro, François; Perrier, Xavier; Jacquemoud-Collet, Jean-Pierre; Navarro, Luis; Ollitrault, Patrick (2014-12-29). «Next generation haplotyping to decipher nuclear genomic interspecific admixture in Citrus species: analysis of chromosome 2». BMC Genetics 15: 152. doi:10.1186/s12863-014-0152-1. ISSN 1471-2156. PMID 25544367. PMC 4302129. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4302129/.

[3] Wang, Lun; He, Fa; Huang, Yue; He, Jiaxian; Yang, Shuizhi; Zeng, Jiwu; Deng, Chongling; Jiang, Xiaolin και άλλοι. (2018-08-06). «Genome of Wild Mandarin and Domestication History of Mandarin» (στα English). Molecular Plant 11 (8): 1024–1037. doi:10.1016/j.molp.2018.06.001. ISSN 1674-2052. PMID 29885473. https://www.cell.com/molecular-plant/abstract/S1674-2052(18)30187-4.

[4] «Chinese loanwords in the OED. - Free Online Library». www.thefreelibrary.com. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.

[5] «mandarin | Etymology, origin and meaning of mandarin by etymonline». www.etymonline.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2022.

[6] Wu, Guohong Albert; Terol, Javier; Ibanez, Victoria; López-García, Antonio; Pérez-Román, Estela; Borredá, Carles; Domingo, Concha; Tadeo, Francisco R. και άλλοι. (2018-02). «Genomics of the origin and evolution of Citrus» (στα αγγλικά). Nature 554 (7692): 311–316. doi:10.1038/nature25447. ISSN 1476-4687. https://www.nature.com/articles/nature25447.

[7] Shimizu, Tokurou; Kitajima, Akira; Nonaka, Keisuke; Yoshioka, Terutaka; Ohta, Satoshi; Goto, Shingo; Toyoda, Atsushi; Fujiyama, Asao και άλλοι. (2016-11-30). «Hybrid Origins of Citrus Varieties Inferred from DNA Marker Analysis of Nuclear and Organelle Genomes». PLoS ONE 11 (11): e0166969. doi:10.1371/journal.pone.0166969. ISSN 1932-6203. PMID 27902727. PMC 5130255. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5130255/.

[8] Curk, Franck; Ollitrault, Frédérique; Garcia-Lor, Andres; Luro, François; Navarro, Luis; Ollitrault, Patrick (2016-4). «Phylogenetic origin of limes and lemons revealed by cytoplasmic and nuclear markers». Annals of Botany 117 (4): 565–583. doi:10.1093/aob/mcw005. ISSN 0305-7364. PMID 26944784. PMC 4817432. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4817432/.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]