Κύπελλο Χριστουγέννων (ποδόσφαιρο ανδρών)
Το Κύπελλο Χριστουγέννων αποτέλεσε εγχώρια ποδοσφαιρική διοργάνωση που διεξαγόταν ετησίως από το 1943 έως και το 1962. Την ευθύνη της διοργάνωσης είχε το Π.Ο.Κ., μετά από διαφωνία με την ΕΠΟ .[1] Στη διοργάνωση προσκαλούνταν και ευρωπαϊκές ομάδες.[2]
| Διοργανωτής | Π.Ο.Κ. |
|---|---|
| Ίδρυση | 1943 |
| Κατάργηση | 1962 |
| Χώρα |  Ελλάδα |
| Τρέχων κάτοχος | Ολυμπιακός (11ος τίτλος) |
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΤο πρώτο βήμα για τη διοργάνωση του τουρνουά των Χριστουγέννων έγινε το φθινόπωρο του 1927, με τη σύσταση του ΠΟΚ (με την υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού που προέβλεπε μέχρι και ποινική ρήτρα 50 χιλ. δραχμών για όποιον δεν τηρούσε τους όρους της συμφωνίας) το οποίο αμέσως καθιέρωσε το Κύπελλο Πάσχα.
Aρχικά ονομάστηκε «Κύπελλο Εορτών» και διοργανωνόταν με τη συμμετοχή ξένων ομάδων (πάντοτε με έξοδα του ΠΟΚ) και των τριών ομάδων της Αττικής.[3][4] Το πρώτο Κύπελλο Χριστουγέννων[5] διοργανώθηκε από το ΠΟΚ τα Χριστούγεννα του 1943 κατά τη διάρκεια της Κατοχής, με τη νίκη του Ολυμπιακού με 5-2 επί του Παναθηναϊκού να ξεχωρίζει. Στο Κύπελλο Χριστουγέννων του 1944 δήλωσαν συμμετοχή οι 11 ομάδες Α' κατηγορίας της Αθήνας, πλην της ΑΕΚ. Σύμφωνα με την Αθλητική Ηχώ το 1944: «Δέκα ομάδες με πρώτο τον ΠΑΟ διεκδικούν το Κύπελλον των Χριστουγέννων. Οι μεγάλοι αγώνες των εορτών έχουν εισέλθει ήδη εις το στάδιον της πραγματοποιήσεως και χθες ανεκοινώθησαν αι πρώται λεπτομέρεια. Ως γνωστόν οι αγώνες ούτοι θα γίνουν εφέτος χωριστά εις τας Αθήνας και χωριστά εις τον Πειραιά. Εις την πρωτεύουσα θα διοργανωθή μέγα τουρνουά με συμμετοχήν των περισσοτέρων σωματείων Α' κατηγορίας. Προς τούτο πρωτοβουλία του Παναθηναϊκού εκλήθησαν χθες εις σύσκεψιν όλα τα σωματεία της πρώτης κατηγορίας, διά να καθορίσουν από κοινού τις λεπτομέρειας. Εις την σύσκεψιν δεν μετέσχε η ΑΕΚ -ήτις θα αγωνισθή εις το Πειραϊκόν συγκρότημα - ενώ ο Πανιώνιος εζήτησε αναβολή μιας ημέρας δια΄να απαντήση».
Οι αγώνες των ομάδων ήταν αρκετά επεισοδιακοί πολλές φορές όπως είχε γραφτεί και στην Αθλητική Ηχώ στις 27/12 του 1945: «Ο χθεσινός αγών Παναθηναϊκού - ΑΕ Παγκρατίου, ο οποίος διεξήχθη εις το γήπεδον της λεωφόρου Αλεξάνδρας ενώ άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς ετερματίσθη ένα λεπτό προ της κανονικής λήξεως του, εν μέσω επεισοδίων και συμπλοκών. Ήρωες των επεισοδίων ήσαν οι Νικολόπουλος (ΠΑΟ) και Καραγεώργης (Παγκράτι), οι οποίοι ελησμόν ησαν προς στιγμήν την ιδιότητα των αθλητών και εις μίαν σύγκρουσιν των συνεπλάκησαν, συνετλέσαντες εις την διακοπή του αγώνος εν λεπτόν προ της κανονικής λήξεώς του».
Τη διετία 1945-46 το τουρνουά δεν έγινε αλλά αντ΄ αυτού διεξήχθη το Αθηναϊκό «Κύπελλο Εορτών» ποδοσφαίρου 1945-46 μετά από πρωτοβουλία του Παναθηναϊκού. Το 1947 διοργανώθηκε ξανά, παίρνοντας το όνομα «Κύπελλο Χριστουγέννων» με το οποίο έμεινε έκτοτε γνωστό.
Το κύπελλο του 1950 δεν ανέδειξε νικητή, καθώς δεν είχε προβλεφθεί κάποια λύση σε περίπτωση ισοβαθμίας. Στη διοργάνωση του 1951 ο Ολυμπιακός επικράτησε εύκολα με 2-0 της ΑΕΚ και με τον τίτλο του αυτό ολοκλήρωσε το απόλυτο στη συλλογή τίτλων, καθώς είχε κατακτήσει ήδη το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας, το Πρωτάθλημα Πειραιώς, καθώς και το Κύπελλο Πάσχας και το Κύπελλο Θέρρους. Τη σεζόν 1953-54 προσκλήθηκε η πανίσχυρη Βοϊβοντίνα με τους διεθνείς Ράικωβ, Τόζα Βεσελίνοβιτς, Μιλοβάνωβ, και Bouγιαντιν Μπόσκοφ. Η γιουγκοσλαβική Βοϊβοντίνα Νόβι Σαντ ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1959 νίκησε 8-3 τον Παναθηναϊκό με τον Τόζα Βεσελίνοβιτς σκόρερ 3 τερμάτων, ενώ η ομάδα του Ολυμπιακού θριάμβευσε επί της Βοϊβοντίνα με 3-0.
.jpg)
Την περίοδο των εορτών 1961-62 οι "μικρές" ομάδες του λεκανοπεδίου Εθνικός, Πανιώνιος, Φωστήρας και Αιγάλεω διοργάνωσαν στο Στάδιο Καραϊσκάκη, το "Κύπελλο Εορτών του μικρού ΠΟΚ". Το Κύπελλο κατέκτησε ο Πανιώνιος με δυο νίκες (4-3 επί του Αιγάλεω, 2-1 επί του Φωστήρα) και μία ισοπαλία 1-1 με τον Εθνικό.[6]
Η διοργάνωση συνεχίστηκε με διακοπές έως το 1962 και έπειτα το «Κύπελλο Χριστουγέννων» αναβλήθηκε επ’ αόριστον. Συνολικά διεξήχθησαν 18 διοργανώσεις, με τον Ολυμπιακό να κατακτά τις 11, έναντι 3 της ΑΕΚ και 2 του Παναθηναϊκού.[7] Ο θεσμός θεωρήθηκε μείζον εγχώριο ποδοσφαιρικό αλλά και κοινωνικό γεγονός της μεταπολεμικής Ελλάδας.
Αν και οι ημερομηνίες των εορτών έδιναν την ευκαιρία χρησιμοποίησης παικτών που είχαν ίσως λιγότερη συμμετοχή στο πρωτάθλημα, στη διοργάνωση αγωνίστηκαν μεγάλα ονόματα του ελληνικού ποδοσφαίρου όπως οι: Ανδρέας Μουράτης, Γιώργος Δαρίβας, Κώστας Νεστορίδης, Αριστείδης Καμάρας, Ανδρέας Παπαεμμανουήλ, Κώστας Λινοξυλάκης, Λάκης Πετρόπουλος, Μίμης Δομάζος και πολλοί άλλοι.
