Κυκλοσπορίνη

Η κυκλοσπορίνη είναι αναστολέας καλσινευρίνης, που χρησιμοποιείται ως ανοσοκατασταλτικό φάρμακο. Είναι ένα φυσικό προϊόν. Λαμβάνεται από το στόμα ή με ένεση σε φλέβα για ρευματοειδή αρθρίτιδα, ψωρίαση, νόσο του Κρον, νεφρωσικό σύνδρομο και σε μεταμοσχεύσεις οργάνων για την πρόληψη της απόρριψης. Χρησιμοποιείται επίσης ως οφθαλμικές σταγόνες για κερατοεπιπεφυκίτιδα (ξηροφθαλμία).

Κυκλοσπορίνη

Ονομασία IUPAC
(3S,6S,9S,12R,15S,18S,21S,24S,30S,33S)-30-Ethyl-33-[(1R,2R,4E)-1-hydroxy-2-methyl-4-hexen-1-yl]-6,9,18,24-tetraisobutyl-3,21-diisopropyl-1,4,7,10,12,15,19,25,28-nonamethyl-1,4,7,10,13,16,19,22,25,28,31-undecaazacyclotritriacontane-2,5,8,11,14,17,20,23,26,29,32-undecone
Κλινικά δεδομένα
Εμπορικές ονομασίες	Neoral, Sandimmune, άλλες
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a601207
Δεδομένα άδειας	ΕΕ EMA: yes ΗΠΑ DailyMed: Cyclosporine
Κατηγορία ασφαλείας κύησης	AU: C US: C (Δεν έχει αποκλειστεί ο κίνδυνος)
Οδοί χορήγησης	Από το στόμα, ενδοφλέβια, οφθαλμικές σταγόνες
Κυκλοφορία
Κυκλοφορία	AU: Μόνο με συνταγή (S4) UK: Prescription-only (POM) US: ℞-only ℞ (Prescription only)
Φαρμακοκινητική
Βιοδιαθεσιμότητα	Ποικίλη
Μεταβολισμός	Ήπαρ CYP3A4
Βιολογικός χρόνος ημιζωής	Ποικίλη (περίπου 24 ώρες)
Απέκκριση	Χολή
Κωδικοί
Αριθμός CAS	59865-13-3 Y
Κωδικός ATC	L04AD01 S01XA18
PubChem	CID 5284373
IUPHAR/BPS	1024
DrugBank	DB00091 N
ChemSpider	4447449 Y
UNII	83HN0GTJ6D Y
KEGG	D00184 Y
ChEMBL	CHEMBL160 Y
Συνώνυμα	cyclosporin, ciclosporin A, cyclosporine A, cyclosporin A (CsA)
Χημικά στοιχεία
Χημικός τύπος	C62H111N11O12
Μοριακή μάζα	1.202,64 g·mol−1
SMILES CC[C@H]1C(=O)N(CC(=O)N([C@H](C(=O)N[C@H](C(=O)N([C@H](C(=O)N[C@H](C(=O)N[C@@H](C(=O)N([C@H](C(=O)N([C@H](C(=O)N([C@H](C(=O)N([C@H](C(=O)N1)[C@@H]([C@H](C)C/C=C/C)O)C)C(C)C)C)CC(C)C)C)CC(C)C)C)C)C)CC(C)C)C)C(C)C)CC(C)C)C)C
InChI InChI=1S/C62H111N11O12/c1-25-27-28-40(15)52(75)51-56(79)65-43(26-2)58(81)67(18)33-48(74)68(19)44(29-34(3)4)55(78)66-49(38(11)12)61(84)69(20)45(30-35(5)6)54(77)63-41(16)53(76)64-42(17)57(80)70(21)46(31-36(7)8)59(82)71(22)47(32-37(9)10)60(83)72(23)50(39(13)14)62(85)73(51)24/h25,27,34-47,49-52,75H,26,28-33H2,1-24H3,(H,63,77)(H,64,76)(H,65,79)(H,66,78)/b27-25+/t40-,41+,42-,43+,44+,45+,46+,47+,49+,50+,51+,52-/m1/s1 Y Key:PMATZTZNYRCHOR-CGLBZJNRSA-N Y
(verify)

Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση, πονοκέφαλο, νεφρικά προβλήματα, αυξημένη ανάπτυξη των μαλλιών και έμετο. Άλλες σοβαρές παρενέργειες περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης, ηπατικά προβλήματα και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης λεμφώματος. Τα επίπεδα του φαρμάκου στο αίμα πρέπει να ελέγχονται για να μειωθεί ο κίνδυνος παρενεργειών. Η χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό. Ωστόσο, η κυκλοσπορίνη δεν φαίνεται να προκαλεί γενετικές ανωμαλίες.

Η κυκλοσπορίνη πιστεύεται ότι δρα μειώνοντας τη λειτουργία των λεμφοκυττάρων. Αυτό το επιτυγχάνει σχηματίζοντας ένα σύμπλοκο με κυκλοφιλίνη για τον αποκλεισμό της δραστικότητας φωσφατάσης της καλσινευρίνης, η οποία με τη σειρά της μειώνει την παραγωγή φλεγμονωδών κυτταροκινών από τα Τ-λεμφοκύτταρα.

Η κυκλοσπορίνη απομονώθηκε το 1971 από τον μύκητα Tolypocladium inflatum και τέθηκε σε ιατρική χρήση το 1983. Συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα ασφαλέστερα και πιο αποτελεσματικά φάρμακα που χρειάζονται σε ένα σύστημα υγείας. Το 2017, ήταν το 248ο πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερες από ένα εκατομμύριο συνταγές εκείνο το έτος.