Βικιπαίδεια

Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή 1935

Η Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή 1935 (Νοέμβριος 1935 - Απρίλιος 1936) ήταν η πρώτη κυβέρνηση μετά την παλινόρθωση της Βασιλείας στην Ελλάδα. Ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄, μετά την εκ νέου ανάρρησή του στο θρόνο της χώρας, και αφού δεν κατάφερε να συνεργαστεί με την ήδη υπάρχουσα κυβέρνηση του Γεωργίου Κονδύλη -λόγω της διαφωνίας τους για την απόδοση ή μη αμνηστείας στους κινηματίες της 1ης Μαρτίου 1935, αμνηστεία που ο βασιλιάς ήταν αποφασισμένος να παράσχει, [2]διόρισε πρωθυπουργό το μετριοπαθή πολιτικό και έγκριτο νομικό, Κωνσταντίνο Δεμερτζή[3] με σκοπό την ολοκλήρωση των εργασιών της Ε' Εθνοσυνέλευσης και της αναθεώρησης του Συντάγματος, καθώς και τη διενέργεια εκλογών.
Ωστόσο, το ταραγμένο κλίμα της εποχής, οδήγησε το Γεώργιο στην επίσπευση των εκλογών και την ολοκλήρωση της συνταγματικής αλλαγής από τη νέα αναθεωρητική Βουλή που θα προέκυπτε μετά από αυτές.
Από τα πρώτα νομοθετήματα της «κυβέρνησης Δεμερτζή» ήταν η παροχή αμνηστείας στα πολιτικά πρόσωπα τα οποία εμπλέκονταν στο Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935, και παροχή χάριτος στους στρατιωτικούς οι οποίοι εμπλέκονταν στο ίδιο Κίνημα. Επιχείρησε να συμβάλει στην αποκατάσταση της πολιτικής ομαλότητας εξασφαλίζοντας τη συναίνεση των κομμάτων για την ακολουθητέα πολιτική. Όταν συναντήθηκε ο Δεμερτζής με τους πολιτικούς αρχηγούς, μεταξύ 6 και 14 Δεκεμβρίου 1936, είχε ρόλο διαιτητή, κάτι όχι άσχετο με την υπηρεσιακή του ιδιότητα. Αλλά και οι νομοθετικές πρωτοβουλίες του αποσκοπούσαν στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης κατά τη διεξαγωγή των εκλογών. [4].

Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή
Βασιλευομένη Δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού30 Νοεμβρίου 1935
Ημερομηνία διάλυσης13 Απριλίου 1936
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός ΚράτουςΓεώργιος Β΄ της Ελλάδας
Πρόεδρος ΚυβέρνησηςΚωνσταντίνος Δεμερτζής
Συνολικός αριθμός Μελών26
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμαΥπηρεσιακή κυβέρνηση, διορισμένη από τον Βασιλιά
Ιστορία
Απερχόμενες εκλογέςΕλληνικές βουλευτικές εκλογές 1936
Θητεία νομοθετικού σώματος1η Ιουλίου 1935 - 27 Δεκεμβρίου 1935 Ε΄ Εθνική Συνέλευση[1]
ΠροηγούμενηΚυβέρνηση Γεωργίου Κονδύλη 1935
ΔιάδοχηΚυβέρνηση Ιωάννη Μεταξά 1936

Μετά τις εκλογές, η αναμενόμενη συνεργασία Λαϊκού κόμματος και κόμματος Φιλελευθέρων, που θα μπορούσε να ηρεμήσει τα πνεύματα και να δώσει ένα τέλος στη φανατισμένη μάχη των δυο παρατάξεων, δεν κατορθώθηκε να γίνει πραγματικότητα. Το Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 1936, έγιναν οι δυο πιο σοβαρές προσπάθειες συνεργασίας των κομμάτων, αλλά το ζήτημα των απότακτων δημοκρατικών αξιωματικών του στρατού και η άρνηση των, φιλοβασιλικών πλέον, Ενόπλων Δυνάμεων να τους δεχτούν και πάλι στο στράτευμα, τις οδήγησε σε ναυάγιο. [5]
Ο αιφνίδιος θάνατος, από ανακοπή καρδιάς, του Κωνσταντίνου Δεμερτζή θα επιτρέψει στο Βασιλιά να διορίσει πρωθυπουργό της χώρας το φιλομοναρχικό Ιωάννη Μεταξά.

Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου

Επεξεργασία

[6]

  • «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου»): Κωνσταντίνος Δεμερτζής - (καθηγητής Ρωμαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών)
στις 19 Δεκεμβρίου ανέλαβε κανονικά το αξίωμα
αντικαταστάθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1936, προσωρινά από το Γεώργιο Λογοθέτη
  • «Επί των Οικονομικών υπουργός» : Γεώργιος Μαντζαβίνος - (Γενικός Διευθυντής του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους)
  • «Επί των Οικονομικών υφυπουργός» : Αριστοτέλης Ι. Βαλαωρίτης - (μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας)
  • «Επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργός» : Νικόλαος Κανελλόπουλος - (βιομήχανος)
  • «Επί των Δημοσίων Συγκοινωνιών υπουργός»: προσωρινά, Νικόλαος Κανελλόπουλος
αντικαταστάθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 1935 από τον Άγγελο Οικονόμου
  • «Επί της Γεωργίας υπουργός»: Αντώνης Μπενάκης
  • «Επί της Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως υπουργός» : Παναγιώτης Δεκάζος - (τέως Υπουργός και Γερουσιαστής)
  • «Επί της Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως υφυπουργός» : Αριστοτέλης Κούζης
  • «Επί της Εργασίας Υπουργός»[7]: προσωρινά, Νικόλαος Κανελλόπουλος
  • «Επί των Στρατιωτικών υπουργός»: Κωνσταντίνος Δεμερτζής
- αντικαταστάθηκε στις 19 Δεκεμβρίου από τον αντιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο
- αντικαταστάθηκε στις 5 Μαρτίου 1936 από τον Ιωάννη Μεταξά
  • «Επί των Στρατιωτικών υφυπουργός»: Κωνσταντίνος Πλατής - (υποστράτηγος, Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Στρατιωτικών)
- παραιτήθηκε στις 5 Μαρτίου 1936
 
Άποψη του Πειραιά το 1936

Ανασχηματισμός 14ης Μαρτίου 1936

Επεξεργασία

Μετά τη διεξαγωγή των εκλογών και, αφού το αποτέλεσμα αυτών έφερε τις δυο παρατάξεις ισοδύναμες (η βενιζελική - δημοκρατική παράταξη εξέλεξε 142 βουλευτές και η αντιβενιζελική - βασιλική παράταξη 143 βουλευτές) , στις 6 Μαρτίου 1936, ο βασιλιάς καλεί το Θεμιστοκλή Σοφούλη (αρχηγό πλέον του κόμματος των Φιλελευθέρων), ο οποίος με τη συνεργασία του Κ.Κ.Ε είχε εξασφαλίσει την πλειοψηφία της Βουλής, να σχηματίσει κυβέρνηση.
Ο Σοφούλης όμως, προτείνει (μετά τη διάλυση της συμφωνίας με το ΚΚΕ και την αποτυχία των διαβουλεύσεων με το Λαϊκό κόμμα) - και ο βασιλιάς δέχεται - το σχηματισμό κυβέρνησης και πάλι από τον Κωνσταντίνο Δεμερτζή. [8]
Στις 14 Μαρτίου, ορκίζεται η παρακάτω κυβέρνηση:

  • «Επί των Εξωτερικών υπουργός»: προσωρινά, Κωνσταντίνος Δεμερτζής
  • «Επί της Δικαιοσύνης υπουργός»: προσωρινά, Γεώργιος Λογοθέτης
- αντικαταστάθηκε στις 28 Μαρτίου 1936 από τον Κωνσταντίνο Βρυάκο
- στις 21 Μαρτίου 1936 ανέλαβε ο Δημοσθένης Ελευθεριάδης

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Φωτογραφία της Κυβέρνησης Δεμερτζή μετά την ορκωμοσία της από το αρχείο της ΕΡΤ.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ http://www.ipet.gr/vouli/periodoi.html#6
  2. ↑ Δημήτριος Ντούρος: «Η πτώση της Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας και η παλινόρθωση του Γεωργίου Β΄ (1935)», περιοδικό "Βαλκανικά Σύμμεικτα", τεύχος 18, 2017, σελ.72
  3. ↑ «...Η επιλογή του Δεμερτζή είχε θετικό αντίκτυπο στον πολιτικό κόσμο, καθώς αυτός αναγνωριζόταν ως μια έντιμη υπερκομματική προσωπικότητα, ενώ, το 1926, είχε προταθεί και για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας.», ό.π.
  4. ↑ Νίννα Σακκά-Νικολοπούλου, Οι υπηρεσιακές κυβερνήσεις στην Ελλάδα. Από την πολιτική πρακτική στην Συνταγματική θεσμοποίηση-Διδακτορική διατριβή, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα, 1988,σελ.169-170
  5. ↑ Γεώργιος Μαυρογορδάτος: «Μεταξύ δυο πολέμων: Πολιτική ιστορία 1922 - 1940», από την «Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770 - 2000», τόμος 7ος εκδ. "ΤΑ ΝΕΑ", σελ. 28
  6. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης», http://www.ggk.gov.gr/?p=1009
  7. ↑ Στις 18 Ιανουαρίου 1936 το «Υπουργείο Εργασίας» καταργήθηκε. (ΦΕΚ Α27/1936)
  8. ↑ Ανδρέας Γ. Δημητρόπουλος: «Οι Ελληνικές Κυβερνήσεις 1843-2004»,http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=842
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Κυβέρνηση_Κωνσταντίνου_Δεμερτζή_1935&oldid=10716473"