Βικιπαίδεια

Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη Ιανουάριος 1949

Η Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη Ιανουάριος 1949 (Ιανουάριος - Απρίλιος 1949) προέκυψε μετά την συμφωνία όλων των πολιτικών δυνάμεων της Ελλάδας, για μια κοινή κυβέρνηση, και αντικατέστησε την προηγούμενη κυβέρνηση του ίδιου Πρωθυπουργού.

Πέμπτη κυβέρνηση Σοφούλη
Βασιλευομένη Δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού20 Ιανουαρίου 1949
Ημερομηνία διάλυσης14 Απριλίου 1949
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός ΚράτουςΠαύλος Α΄ της Ελλάδας
Πρόεδρος ΚυβέρνησηςΘεμιστοκλής Σοφούλης
Αντιπρόεδρος ΚυβέρνησηςΑλέξανδρος Διομήδους
Συνολικός αριθμός Μελών31
Συμμετέχοντα κόμματαΚόμμα Φιλελευθέρων
Λαϊκόν Κόμμα
Εθνικόν Ενωτικόν Κόμμα
Νέον Κόμμα
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμαΚυβέρνηση συνεργασίας κομμάτων
Ιστορία
ΕκλογέςΕλληνικές βουλευτικές εκλογές 1946
Θητεία νομοθετικού σώματος13 Μαΐου 1946 - 8 Ιανουαρίου 1950 Δ' Αναθεωρητική Βουλή
ΠροηγούμενηΚυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη 1948
ΔιάδοχηΚυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη Απρίλιος 1949

Την 1η Φεβρουαρίου 1949 η κυβέρνηση πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή (254 υπέρ σε σύνολο 304 παρόντων). Στις προγραμματικές δηλώσεις ο Πρωθυπουργός είπε μεταξύ άλλων, αναδεικνύοντας τον κύριο σκοπό και στόχο του κυβερνητικού έργου: «...Κύριε βουλευτές, καθ΄ ην στιγμήν το Έθνος σύσσωμο παλεύει κατά του εχθρού πλήττοντας ζωτικάς του δυνάμεις (…), ο δημοκρατικός πολιτικός κόσμος… με επίγνωσιν της υψίστης σημασίας της ιστορικής αυτής στιγμής ενώνει τας δυνάμεις του όπως συντάξει κοινόν μέτωπον παρά το πλευρόν των ηρωικώς μαχομένων ενόπλων δυνάμεων και των δεινώς χειμαζομένων πληθυσμών»[1]. Για τον σκοπό αυτό, στις 20 Ιανουαρίου 1949, ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία στρατηγός Αλέξανδρος Παπάγος -τότε αυλάρχης του βασιλιά Παύλου- ο οποίος ανέλαβε την αρχιστρατηγία του «κατά Γην Στρατού». Στις 27 Ιανουαρίου τον στρατάρχη Παπάγο, πλαισίωσε και το «Πολεμικό συμβούλιο» στο οποίο μετείχαν, ο Πρωθυπουργός, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, οι Υπουργοί Στρατιωτικών, Ναυτικών και Αεροπορίας, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, ο υπουργός Εξωτερικών, ο Αρχιστράτηγος, ενώ χωρίς δικαίωμα ψήφου μετείχαν ο αρχηγός της «Αποστολής Ευρωπαϊκής Ανασυγκροτήσεως για την Ελλάδα», και οι αρχηγοί της Αμερικανικής και Βρετανικής στρατιωτικής αποστολής. Ο Παπάγος, με δεξί χέρι τον διοικητή του Α΄ Σώματος Στρατού, τον στρατηγό Θρασύβουλο Τσακαλώτο, προχώρησε σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των κομμουνιστών ανταρτών, πρώτα στην Πελοπόννησο (σχέδιο «Περιστερά») και μετά στη Ρούμελη και τη Θεσσαλία (σχέδιο «Πύραυλος»).[2]

Τον Μάρτιο του 1949, θα ξεσπάσει το περίφημο σκάνδαλο του λαθρεμπορίου συναλλάγματος [3] ,ένα οικονομικό σκάνδαλο με πολλές διακλαδώσεις στα ανώτερα στρώματα της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας. Ο Σπυρίδων Μαρκεζίνης, θα βρεθεί αναμεμειγμένος στο σκάνδαλο, σαν παραλήπτης σημαντικών χρηματικών ποσών (τελικά θα απαλλαχτεί των κατηγοριών με βούλευμα)- και πολλοί βουλευτές θα ζητήσουν την απομάκρυνσή του από την κυβέρνηση. Ο Μαρκεζίνης όμως, αρνείται να παραιτηθεί,[4] και αντ' αυτού, παραιτείται η κυβέρνηση, προκειμένου να μπορέσει να τον αποπέμψει.

Ο κυβερνητικός στρατός σε επιχείρηση εναντίον του Δημοκρατικού Στρατού

Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου

Επεξεργασία

[5]

- στις 27 Ιανουαρίου ανέλαβε μόνιμα καθήκοντα ο Εμμανουήλ Μαρινάκης


Αναφορές

Επεξεργασία
  1. ↑ https://www.eleftheria.gr/m/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82/item/221788.html
  2. ↑ ό.π.
  3. ↑ «ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΠΕΙΡΑ ΔΙΕΝΗΡΓΕΙ ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟΝ ΧΡΥΣΟΥ ΚΑΙ ΞΕΝΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ. Ανεκαλύφθη διεθνής σπείρα λαθρεμπόρων χρυσού, ξένου συναλλάγματος, ωρολογίων, αδαμάντων και ελβετικών αναπτήρων, η οποία επωφελούμενη της διαφοράς [της τιμής του] χρυσού μεταξύ Ελβετίας και Ελλάδος, ηγόραζεν ενταύθα δολλάρια, τα εξήγεν εις Ελβετίαν και εκεί ηγόραζε χρυσόν και άλλα πολύτιμα είδη, τα οποία εισήγε και επώλει εις δολλάρια. Η σπείρα απεκόμιζε ούτω τεράστια κέρδη. Αφορμήν εις την ανακάλυψιν της σπείρας παρέσχε το γεγονός τής προ διμήνου αναγκαστικής προσγειώσεως ενός ελβετικού τουριστικού μονοπλάνου, οδηγουμένου υπό του Ελβετού ντε Σαμπριέ. Το αεροπλάνον κατεσχέθη και ωδηγήθη υπό Έλληνος πιλότου εις το αεροδρόμιον του Ελληνικού, διότι μετέφερε λαθραίως 2.000 χρυσάς αγγλικάς λίρας, 530 ναπολεόνια, 1.560 χρυσά ελβετικά εικοσάφραγκα, 4.217 ελβετικά ωρολόγια και 950 ελβετικούς αναπτήρας πολυτελείας. Ο Ελβετός πιλότος ντε Σαμπριέ συνελήφθη, διότι ήτο μέλος της σπείρας και διότι κατ’ επανάληψιν είχεν έλθει εις την Ελλάδα με το αεροπλάνον του διά να εξαγάγη δολλάρια και να μεταφέρη χρυσόν και ωρολόγια […]». Εφημ. Εμπρός 18/12/1948
  4. ↑ «...Ενώ η υπόθεση φαίνεται να έχει διαλευκανθεί, τον Μάρτιο του 1949 εμπλέκεται (με επερώτηση στη Βουλή από βουλευτές της Αντιπολίτευσης) το όνομα του πολιτικού Σπύρου Μαρκεζίνη, που φαίνεται να αναγράφεται σε κάποια από τα σημειωματάρια των λαθρεμπόρων. Παρά το θόρυβο γύρω από το όνομά του –και ενός ακόμη βουλευτή του κόμματός του, του Σπ. Θεοτόκη–, αρνείται να υποβάλει την παραίτησή του, με αποτέλεσμα τον Απρίλιο σύσσωμη η κυβέρνηση Σοφούλη να αναγκαστεί να παραιτηθεί, προκειμένου να σχηματιστεί εκ νέου, στις 14 Απριλίου (με νέα εντολή), χωρίς τον Μαρκεζίνη...» http://tellingstories.gr/stories/index.php?option=com_content&view=article&id=771:-15-2014-&catid=9:2008-12-26-15-46-23&Itemid=4
  5. ↑ «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης», http://www.ggk.gov.gr/?p=1092


Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Κυβέρνηση_Θεμιστοκλή_Σοφούλη_Ιανουάριος_1949&oldid=9850558"