Κάτω από το ηφαίστειο
Κάτω από το ηφαίστειο (αγγλικός τίτλος: Under the Volcano) είναι μυθιστόρημα του Άγγλου συγγραφέα Μάλκολμ Λόουρυ που δημοσιεύτηκε το 1947. Το μυθιστόρημα, σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφικό, αφηγείται την τελευταία απελπισμένη ημέρα της ζωής ενός αλκοολικού Βρετανού προξένου στην πόλη Κουερναβάκα του Μεξικού, την Ημέρα των Νεκρών τον Νοέμβριο του 1938. Η απομακρυσμένη πόλη βρίσκεται κοντά στα δύο μεγάλα ηφαίστεια Ποποκατέπετλ και Ιστακσίουατλ, που δίνουν τον τίτλο του στο έργο και επισκιάζουν το περιβάλλον και τους ήρωες με τη δύναμή τους. Είναι το δεύτερο και τελευταίο πλήρες μυθιστόρημα του Λόουρυ και θεωρείται σημαντικό έργο του λογοτεχνικού μοντερνισμού.[3]
 Το ηφαίστειο Ποποκατέπετλ στο Μεξικό | |
| Συγγραφέας | Μάλκολμ Λόουρυ |
|---|---|
| Τίτλος | Under the Volcano |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1947 |
| Θέμα | αλκοολισμός |
| Βραβεία | Τα 100 βιβλία του Αιώνα Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του 20ου αιώνα: 100 αγγλόφωνα βιβλία μυθοπλασίας[1] |
| LC Class | OL505439W[2] |
| Πρώτη έκδοση | Reynal & Hitchcock |
| Προηγούμενο | Ultramarine |
| δεδομένα () | |
Παρά το εξωτικό περιβάλλον, είναι ένα ευρωπαϊκό έργο και αντανακλά τους φόβους του τέλους της δεκαετίας του 1930 - τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, την άνοδο του φασισμού και τον επερχόμενο Β΄Παγκόσμιο πόλεμο.[4]
Το μυθιστόρημα περιλαμβάνεται συχνά σε κατατάξεις σημαντικών μυθιστορημάτων, μεταξύ άλλων στα 100 βιβλία του Αιώνα της εφημερίδας Λε Μοντ, στη λίστα του Time με τα 100 καλύτερα μυθιστορήματα στην αγγλική γλώσσα μεταξύ 1923 και 2005 και στη λίστα με τα 100 καλύτερα μυθιστορήματα των αμερικανικών εκδόσεων Σύγχρονη Βιβλιοθήκη.[5] [6]
Δομή - αφήγηση
ΕπεξεργασίαΤο βιβλίο αποτελείται από 12 κεφάλαια, το πρώτο εκ των οποίων λαμβάνει χώρα ένα χρόνο μετά τα γεγονότα της 2ας Νοεμβρίου 1938. Τα επόμενα 11 κεφάλαια αφηγούνται την τελευταία ημέρα του προξένου στις 2 Νοεμβρίου 1938 και διαδραματίζονται σε 12 ώρες. Ο αριθμός των κεφαλαίων ήταν σημαντικός αριθμολογικά, όπως εξήγησε ο Λόουρυ: υπάρχουν δώδεκα ώρες την ημέρα (και το μεγαλύτερο μέρος του μυθιστορήματος διαδραματίζεται σε μια μέρα), δώδεκα μήνες σε ένα χρόνο (ένας χρόνος μεσολαβεί μεταξύ του πρώτου και του τελευταίου κεφαλαίου). Ο αριθμός 12 έχει συμβολική σημασία στην Καμπάλα που, σύμφωνα με τον συγγραφέα, αντιπροσωπεύει «τις πνευματικές φιλοδοξίες του ανθρώπου».
Η αφήγηση παρουσιάζεται εν μέρει από την οπτική του προξένου, δηλαδή είναι σε μεγάλο βαθμό γραμμένη με τον τρόπο που σκέφτεται ένας μεθυσμένος: με συχνές επαναλήψεις και εκπληκτικές ασυνέχειες - συχνά αναφέρονται μόνο θραύσματα σκέψης ή προτάσεις που μερικές φορές αλλάζουν το νόημά τους. Καθώς ο πρόξενος μεθάει όλο και περισσότερο, οι παραισθήσεις, οι αναμνήσεις και οι φανταστικές συνομιλίες διακόπτουν τη σειρά των σκέψεών του και συχνά ακούει φωνές που εναλλάξ του λένε ότι όλα χάθηκαν και ότι υπάρχει ακόμα ελπίδα. [7]
Υπόθεση
ΕπεξεργασίαΤο μυθιστόρημα διαδραματίζεται στην πόλη Κουαουναουάκ στο κέντρο του Μεξικού, το αρχαίο όνομα της πόλης Κουερναβάκα στα Νάουατλ, που σημαίνει Τόπος ανάμεσα στα δέντρα. Σ' αυτή τη μικρή πόλη στο τέλος της δεκαετίας του 1930 ζει ο Τζέφρι Φέρμιν, ένας Βρετανός πρόξενος (σε μια εποχή που οι σχέσεις μεταξύ Βρετανίας και Μεξικού είχαν παγώσει, δηλ. χωρίς πραγματική απασχόληση) που βρίσκεται στα τελευταία στάδια του αλκοολισμού. Το ηφαίστειο του τίτλου είναι το Ποποκατέπετλ.
Η πλοκή αναφέρεται στην τελευταία μέρα της ζωής του Τζέφρι Φέρμιν. Στις 2 Νοεμβρίου 1938, την Ημέρα των Νεκρών, εμφανίζεται η η σύζυγός του Ιβόν, που τον είχε εγκαταλείψει πριν από ένα χρόνο και ζούσε στις ΗΠΑ. Τον βρίσκει να κάθεται στο μπαρ του ξενοδοχείου Μπέλα Βίστα στις 7 το πρωί, πίνοντας ακόμη ουίσκι, μετά τον χορό του Ερυθρού Σταυρού. Ο πρόξενος δεν έχει πάει ακόμη σπίτι και δεν φοράει κάλτσες, όπως εξηγείται αργότερα, ο αλκοολισμός του είναι τόσο προχωρημένος που δεν μπορεί να τις φορέσει. Η Ιβόν τον αγαπάει ακόμη, είναι αποφασισμένη να σώσει τον αποτυχημένο γάμο τους και να τον πάρει μακριά από το Μεξικό, αλλά η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω από την παρουσία του Χιου, μικρότερου ετεροθαλούς αδερφού του προξένου, και του Ζακ Λαρυέλ, ενός παιδικού φίλου, και οι δύο πρώην εραστές της. Ο Χιου έχει εργαστεί ως μουσικός και ναυτικός και τώρα είναι δημοσιογράφος. Πολιτικά είναι σοσιαλιστής. Αυτή την περίοδο στο Μεξικό μαίνεται ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ υποστηρικτών και αντιπάλων της Μεξικανικής Επανάστασης παράλληλα με τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, που απασχολούν και τη σκέψη των κεντρικών χαρακτήρων.[8]
Περιγράφονται με εξπρεσσιονιστική διαδοχή κυρίως μεμονωμένες σκηνές από τη ζωή του προξένου. Περπατάει στον κατάφυτο κήπο του σπιτιού του, όπου έχει κρύψει μπουκάλια με ποτό πίσω από θάμνους, επισκέπτεται τον εκθεσιακό χώρο της πόλης, όπου τον ξεχνούν στη ρόδα του λούνα παρκ και στριφογυρίζει άσκοπα σε κύκλους όλη τη νύχτα. Χάνει το πορτοφόλι του και τα αγόρια του δρόμου όχι μόνο του κλέβουν τα χρήματα, αλλά και την ταυτότητά του, κλέβοντάς του κατά κάποιο τρόπο την ύπαρξη. Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με τη γυναίκα και τον αδερφό του στην πλησιέστερη μεγαλύτερη πόλη, γίνεται μάρτυρας μιας ταυρομαχίας και παρεμβαίνει άθελά του.
Οι ήρωες περιπλανιούνται σε ένα σκοτεινό δάσος όπου ο πρόξενος χάνει τη γυναίκα του. Στο τέλος, σε μια παράλογη σύμπτωση, ο Τζέφρι Φέρμιν πυροβολείται και σκοτώνεται από την μεξικανική αστυνομία, που λόγω παρεξήγησης τον εκλαμβάνει ως ξένο κατάσκοπο και αναρχικό.[9]
Κύριοι ήρωες
Επεξεργασία- Ο Τζέφρι Φέρμιν είναι ο αλκοολικός πρόξενος που ζει στο Κουαουναουάκ. Ο Φέρμιν γεννήθηκε στην Ινδία και η μητέρα του πέθανε όταν ήταν μικρός. Ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε αλλά απομακρύνθηκε από τη σύζυγό του, τον γιο του Τζέφρι και τον νεογέννητο Χιου, εξαφανιζόμενος στα Ιμαλάια. Η θετή μητέρα πεθαίνει αμέσως μετά, και τα αγόρια στέλνονται στην Αγγλία. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ο Τζέφρι ήταν αξιωματικός του ναυτικού και καταδικάστηκε από το στρατοδικείο αλλά στη συνέχεια παρασημοφορήθηκε για τη δράση του ως κυβερνήτης σε ένα αντιτορπιλικό καμουφλαρισμένο σε εμπορικό σκάφος (επιτέθηκαν σε γερμανικό υποβρύχιο και οι αιχμάλωτοι Γερμανοί αξιωματικοί εξαφανίστηκαν, φέρεται να κάηκαν ζωντανοί στα αμπάρια του πλοίου). Ο διορισμός του στην προξενική υπηρεσία ήταν ένα είδος ανταμοιβής αλλά και απομάκρυνσης, έτσι κατέληξε στην αργομισθία μιας προξενικής θέσης σε μια πόλη του Μεξικού χωρίς βρετανικά συμφέροντα. Στην αρχή του μυθιστορήματος είναι στην πραγματικότητα πρώην πρόξενος: παραιτήθηκε από την υπηρεσία τη στιγμή που το Ηνωμένο Βασίλειο και το Μεξικό διέλυσαν τις διπλωματικές σχέσεις μετά την εθνικοποίηση των αποθεμάτων πετρελαίου της χώρας από τον πρόεδρο Λάζαρο Κάρδενας το 1938. Θέλει να γράψει ένα βιβλίο για τη μυθολογία, αλλά ο αλκοολισμός του κυριαρχεί σε όλους τους τομείς της ζωής του.[10]
- Η Ιβόν Κόνσταμπλ είναι μια πρώην ηθοποιός, γεννημένη στη Χαβάη, η οποία στα 14 της ξεκίνησε μια σύντομη καριέρα στον κινηματογράφο, την οποία εγκατέλειψε και δεν ασχολήθηκε ποτέ ξανά. Επέστρεψε στο Μεξικό, μετά από απουσία ενός χρόνου, για να αναζωπυρώσει τον γάμο της με τον πρόξενο. Ήταν παντρεμένη στο παρελθόν και είχε ένα παιδί, το οποίο πέθανε μικρό. Παλιότερα είχε σχέσεις με τον Χιου Φέρμιν και τον Ζακ Λαρυέλ. Σκοτώνεται από ένα άλογο.
- Ο Χιου Φέρμιν που είχε διακόψει την καριέρα του ως τραγουδιστής στην Αγγλία και ταξίδεψε ένα χρόνο στη θάλασσα, είναι ο μικρότερος ετεροθαλής αδερφός του Τζέφρι. Μετά την επιστροφή του στην Αγγλία, έρχεται σε επαφή με την πολιτική αριστερά και υποστηρίζει τους Δημοκρατικούς στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Επισκέπτεται το Μεξικό ως ανταποκριτής της εφημερίδας London Globe για να γράψει ένα άρθρο για την τοπική φασιστική δραστηριότητα και πρόκειται να φύγει την επόμενη μέρα, για να επιβιβαστεί σε πλοίο που μεταφέρει όπλα στην Ισπανία. Υπάρχουν συχνές νύξεις για μια παλαιότερη σχέση του με την Ιβόν.
- Ο Ζακ Λαρυέλ, 42 ετών, ήταν Γάλλος σκηνοθέτης και παιδικός φίλος του προξένου. Μεγάλωσε στο Παρίσι και γνώρισε τον πρόξενο το καλοκαίρι του 1911 σε παραλιακό θέρετρο στη Μάγχη. Ανεξάρτητα από τον πρόξενο, εγκαταστάθηκε επίσης στο Κουαουναουάκ, και όπως ο Χιου είχε σχέση με την Ιβόν. Όταν αρχίζει το μυθιστόρημα ετοιμάζεται να φύγει από το Μεξικό.
Διασκευές
Επεξεργασία- 1984: κινηματογραφική διασκευή σε σκηνοθεσία Τζον Χιούστον με τον Άλμπερτ Φίνεϊ ως πρόξενο και την Ζακλίν Μπισέ ως Ιβόν [11] [12]
Μετάφραση στα ελληνικά
Επεξεργασία- Κάτω από το ηφαίστειο, μτφ. Μαρίνα Λώμη, εκδ. Αστάρτη, 1983 [13]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 20th Century's Greatest Hits: 100 English-Language Books of Fiction - Wikipedia
- ↑ «Under the volcano by Malcolm Lowry | Open Library». Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2023.
- ↑ . «bookpress.gr/stiles/eponimos/kato-apo-to-hfaistio-to-requiem-tou-malcolm-lowry».
- ↑ . «britannica.com/topic/Under-the-Volcano».
- ↑ . «entertainment.time.com/2005/10/16/all-time-100-novels/slide/all/».
- ↑ . «nytimes.com/1984/02/05/books/modern-novels-the-99-best.html».
- ↑ . «supersummary.com/under-the-volcano/summary/».
- ↑ . «goodreads.com/book/show/Under_the_Volcano».
- ↑ . «themillions.com/2019/01/revisiting-malcolm-lowrys-under-the-volcano-on-the-day-of-the-dead».
- ↑ . «enotes.com/topics/under-volcano/characters».
- ↑ . «imdb.com/Κάτω από το ηφαίστειο/Original title: Under the Volcano/1984».
- ↑ . «flix.gr/cinema/under-the-volcano-review».
- ↑ . «politeianet.gr/books/lowry-malcolm-astarti-kato-apo-to-ifaisteio».