Κάρολος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Ο Κάρολος Δ΄ (Karel IV., 14 Μαΐου 1316 – 29 Νοεμβρίου 1378), γεννημένος ως Βεγκέσλαος, ήταν βασιλιάς της Βοημίας και ο πρώτος βασιλιάς της Βοημίας που έγινε επίσης αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ήταν μέλος του Οίκου του Λουξεμβούργου από την πλευρά του πατέρα του και του Οίκου των Πρεμυσλιδών από την πλευρά της μητέρας του, γεγονός το οποίο τόνιζε επειδή τον έκανε να έχει δύο αγίους ως άμεσα προγόνους.

Κάρολος Δ'
Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Περίοδος	1355 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη	5 Απριλίου 1355 Ρώμη
Προκάτοχος	Λουδοβίκος Δ΄ της Βαυαρίας
Διάδοχος	Σιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Βασιλιάς της Βοημίας
Περίοδος	26 Αυγούστου 1346 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη	2 Σεπτεμβρίου 1347 Πράγα, Τσεχία
Προκάτοχος	Ιωάννης της Βοημίας
Διάδοχος	Βεντσεσλάβος Δ΄ της Βοημίας
Βασιλιάς της Ιταλίας
Περίοδος	1355 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη	6 Ιανουαρίου 1355 Μιλάνο, Ιταλία
Προκάτοχος	Λουδοβίκος Δ΄ της Βαυαρίας
Διάδοχος	Σιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Βασιλιάς των Ρωμαίων
Περίοδος	11 Ιουλίου 1346 – 29 Νοεμβρίου 1378
Στέψη	26 Νοεμβρίου 1346 Βόννη, Γερμανία
Προκάτοχος	Λουδοβίκος Δ΄ της Βαυαρίας
Διάδοχος	Βεντσεσλάβος Δ΄ της Βοημίας
Γέννηση	14 Μαΐου 1316 Πράγα, Τσεχία
Θάνατος	29 Νοεμβρίου 1378 (62 ετών) Πράγα, Τσεχία
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Ναός Αγίου Βίτου (Πράγα)
Σύζυγος	Λευκή του Βαλουά Άννα της Βαυαρίας Άννα της Σβιντνίτσα Ελισάβετ της Πομερανίας
Επίγονοι	Μαργαρίτα Αικατερίνη Βεντσεσλάβος Δ΄ της Βοημίας Άννα Σιγισμόνδος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ιωάννης του Γκέρλιτς Μαργαρίτα
Οίκος	Οίκος του Λουξεμβούργου
Πατέρας	Ιωάννης της Βοημίας
Μητέρα	Ελισάβετ της Βοημίας (1292-1330)
Θρησκεία	Καθολική Εκκλησία
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ήταν ο μεγαλύτερος γιος και κληρονόμος του Ιωάννη της Βοημίας, ο οποίος έχασε τη ζωή του στη μάχη του Κρεσύ στις 26 Αυγούστου 1346. Η μητέρα του, Ελισάβετ της Βοημίας, ήταν αδελφή του Βεγκέσλαου Γ΄, του τελευταίου από τους άρρενες βασιλείς της Βοημίας από τον Οίκο των Πρεμυσλιδών. Ο Κάρολος κληρονόμησε την Κομητεία του Λουξεμβούργου από τον πατέρα του και εξελέγη βασιλιάς του βασιλείου της Βοημίας. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1347, ο Κάρολος στέφθηκε βασιλιάς της Βοημίας.

Βιογραφικά στοιχεία

Τα παιδικά του χρόνια ο Κάρολος τα πέρασε στο κάστρο Κρίβοκλατ. Το 1334, η πρώτη γυναίκα του, Λευκή του Βαλουά, γέννησε στο κάστρο την κόρη τους, Μαργαρίτα. Για να διασκεδάσει τη Βασίλισσα και τους νεαρούς πρίγκιπες, ο Κάρολος ζήτησε από τους χωρικούς να πιάσουν αηδόνια και να τα ελευθερώσουν σε μια δασώδη περιοχή κάτω από το κάστρο. Σήμερα, μπορεί ο επισκέπτης του κάστρου να διασχίσει το "μονοπάτι των Αηδονιών".

Ο Κάρολος κληρονόμησε την Κομητεία του Λουξεμβούργου και το Βασίλειο της Βοημίας από τον πατέρα του. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1347, ο Κάρολος στέφθηκε βασιλιάς της Βοημίας.

Στις 11 Ιουλίου 1346 οι Πρίγκηπες-Εκλέκτορες τον εξέλεξαν βασιλιά των Ρωμαίων (rex Romanorum), αντί του Λουδοβίκου Δ΄. Ο Κάρολος στέφθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1346 στη Βόννη. Μετά τον θάνατο του αντιπάλου του, επανεξελέγη στις 17 Ιουνίου 1349 και στέφθηκε ξανά βασιλιάς των Ρωμαίων στις 25 Ιουλίου του ιδίου έτους. Στις 6 Ιανουαρίου 1355 στέφθηκε βασιλιάς της Ιταλίας και στις 5 Απριλίου έγινε αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η στέψη του ως βασιλιάς της Βουργουνδίας καθυστέρησε μέχρι τις 4 Ιουνίου 1365, οπότε και έγινε ο προσωπικός ηγεμόνας όλων των βασιλείων της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Βασιλεία

Η περίοδος κατά την οποία βασίλευε ο αυτοκράτορας Κάρολος Δ΄ ήταν η χρυσή εποχή της Πράγας. Με την υποστήριξη αυτού του σοφού και μορφωμένου βασιλιά ανοικοδομήθηκε το κάστρο της πόλης και ανεγέρθηκαν πολλά νέα ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο του Καρόλου, το πρώτο πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης, ενώ κορυφώθηκε και η ανέγερση θρησκευτικών κτηρίων. Το 1340, ο Κάρολος Δ΄ ξαναέχτισε το παλάτι και το 1344 θεμελίωσε τον γοτθικό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βίτου, του σημαντικότερου οροθέσιου της Πράγας. Το 1347, ο Κάρολος Δ΄ ίδρυσε την εκκλησία της Παναγίας του Χιονιού για να γιορτάσει τη στέψη του και την ίδια χρονιά ίδρυσε το μοναστήρι Να Σλόβανεχ. Την επόμενη χρονιά (1348) ίδρυσε τη Νέα Πόλη της Πράγας (Νόβε Μέστο), όπου στο κέντρο της αγοράς έχτισε έναν ξύλινο πύργο, στον οποίο, μία φορά το χρόνο, εκτείθονταν τα κοσμήματα του Στέμματος. Το 1351, ίδρυσε την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στην Πράγα, ως ενοριακή εκκλησία της άνω Νέας Πόλης. Το 1354, ίδρυσε ένα μοναστήρι στη θέση της σημερινής εκκλησίας της Αγίας Αικατερίνης στην Πράγα, ως ενθύμιο για τη νίκη του στη Μάχη του Σαν Φελίτσε στην Ιταλία (1332) ενώ το 1357 ξεκίνησε υπό την αιγίδα του η κατασκευή της Γέφυρας του Καρόλου. Το 1360-1362, κατόπιν διαταγής του κατασκευάστηκαν τα οχυρωματικά έργα γύρω από το νότιο άκρο του Μικρού Μέρους, γνωστά ως Τείχος του Λιμού (Χλάντοβα Ζεντ). Σύμφωνα με την ιστορία, ο Κάρολος διέταξε να κατασκευαστεί το τείχος με σκοπό να προσφέρει δουλειά στους φτωχούς κατοίκους σε μία περίοδο λιμού. Ο Κάρολος Δ΄ ίδρυσε επίσης το κάστρο Κάρλσταϊν, 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πράγας, το οποίο εξυπηρετούσε τρεις σκοπούς: ήταν εξοχική κατοικία, θησαυροφυλάκιο για τα κοσμήματα του Στέμματος και σύμβολο του θεϊκού δικαιώματος του Καρόλου να κυβερνά την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Επιπλέον, ο Κάρολος Δ΄ ίδρυσε την πόλη Κάρλοβυ Βάρυ. Σύμφωνα με το θρύλο, ανακάλυψε μία από τις ιαματικές πηγές που θα έκαναν διάσημη την πόλη, όταν ένα από τα λαγωνικά του έπεσε σε αυτήν.

Άγαλμα του Καρόλου Δ΄ στην Πράγα (1848).

Τόπος ταφής

Ο Κάρολος Δ΄ απεβίωσε στην Πράγα στις 29 Νοεμβρίου 1378. Ο βασιλικός τάφος του βρίσκεται σε κρύπτη του Καθεδρικού του Αγίου Βίτου στην Πράγα.

Μνημεία

Στο κέντρο της πλατείας των Ιπποτών του Σταυρού, βρίσκεται το μπρούντζινο, νεογοτθικό άγαλμα του Καρόλου Δ΄. Η μορφή του περιλαμβάνεται και στα γλυπτά του Πύργου της Γέφυρας του Καρόλου. Για τον Κάρολο Δ΄ έχτισε ο Πέτερ Πάρλερ το παρεκκλήσιο των Αγίων Πάντων στο βασιλικό ανάκτορο.

Οικογένεια

Παντρεύτηκε πρώτα τη Λευκή του Βαλουά, κόρη του Καρόλου, Κόμη του Βαλουά, και είχε τέκνα;

• γιος (1334).
• Μαργαρίτα (1335 - 1349), παντρεύτηκε τον Λουδοβίκο Α΄ της Ουγγαρίας.
• Αικατερίνη (1342 - 1395), παντρεύτηκε πρώτα τον Ροδόλφο Δ΄ της Αυστρίας και μετά τον Όθωνα Ε΄ της Βαυαρίας.

Το 1348 απεβίωσε η Λευκή και ο Κάρολος Δ΄ έκανε 2ο γάμο, με την Άννα των Βίττελσμπαχ, κόρη του Ροδόλφου Β΄ του Ρήνου. Απέκτησαν ένα γιο:

• Βεγκέσλαος (1350 - 1351).

Το 1353 απεβίωσε η Άννα των Βίττελσμπαχ και ο Κάρολος Δ΄ νυμφεύτηκε για 3η φορά, με την Άννα των Πιαστ-Σιλεσίας, κόρη του Ερρίκου Β΄ της Σβιντνίτσα, και είχε τέκνα:

• Ελισάβετ (1358 - 1373), παντρεύτηκε τον Αλβέρτο Γ΄ της Αυστρίας.
• Βεντσεσλάβος Δ΄ (1361 - 1419), Βασιλιάς της Βοημίας & της Γερμανίας, Εκλέκτορας του Βρανδεμβούργου, Δούκας του Λουξεμβούργου.
• γιος (11 Ιουλίου 1362), θνησιγενής.

Το 1362 απεβίωσε η Άννα των Πιάστ και ο Κάρολος Δ΄ έκανε 4ο γάμο, με την Ελισάβετ της Πομερανίας, κόρη του Μπόγκισλαβ Ε΄ της Πομερανίας-Στολπ, και είχε τέκνα:

• Άννα (1366 - 1394), παντρεύτηκε τον Ριχάρδο Β΄ της Αγγλίας.
• Σιγισμούνδος (1368 - 1437), Βασιλιάς της Βοημίας, Ουγγαρίας & Γερμανίας.
• Ιωάννης (1370 - 1396), Δούκας του Γκέρλιτς (στην Άνω Σαξονία).
• Κάρολος (1372 - 1373).
• Μαργαρίτα (1373 - 1410), παντρεύτηκε τον Ιωάννη Γ΄ της Νυρεμβέργης.
• Ερρίκος (1377 - 1378).

Ο Κάρολος Δ΄ ήταν 4ος εξάδελφος με την 3η σύζυγό του Ελισάβετ της Πομερανίας.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Charles IV, Holy Roman Emperor στο Wikimedia Commons