Βικιπαίδεια

Ιωάννης Λαδάς

Ο Ιωάννης Λαδάς (1920 - 16 Οκτωβρίου 2010) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και μέλος της Χούντας των Συνταγματαρχών του 1967-1973.

Ιωάννης Λαδάς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1920
Δυρράχιο Αρκαδίας
Θάνατος16  Οκτωβρίου 2010[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
ΣπουδέςΣτρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
στρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΕλληνικός Στρατός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΈλληνας υφυπουργός Εσωτερικών
δεδομένα

Τα πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1920 στο Δυρράχιο της Αρκαδίας και ήταν γιος του ιερέα[2] Ηλία Λαδά και της Χαρίκλειας Κεφάλα.[3] Μετά το πέρας των εγκύκλιων σπουδών εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοίτησε το 1940 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού μαζί με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Νικόλαο Μακαρέζο. Έπειτα τοποθετήθηκε στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού όπου ανέλαβε διοικητής λόχου πολυβόλων στο Β΄ Τάγμα.[4]

Β' Παγκόσμιος Πόλεμος

Επεξεργασία

Στο ελληνοαλβανικό μέτωπο

Επεξεργασία

Ο Λαδάς συμμετείχε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941 ως διοικητής λόχου στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο αποτελείτο κυρίως από Θρακιώτες (εκτός από Έλληνες στο σύνταγμα αυτό υπηρετούσαν αρκετοί Έλληνες Μουσουλμάνοι, Εβραίοι αλλά και Αρμένιοι)[5] και διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος, από τα τέλη Νοεμβρίου του 1940 μέχρι και την 23η Απριλίου του 1941.[6] Μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδος, επέστρεψε κατά τα τέλη Ιουνίου στη γενέτειρά του, το Δυρράχιο, αφού ενδιάμεσα είχε μείνει για ένα διάστημα σε Αγρίνιο και Αθήνα.[7]

Συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση

Επεξεργασία

Από το 1942 ο Λαδάς συνδέθηκε με την οργάνωση («Ελληνικός Στρατός»)[8], που δραστηριοποιήθηκε στην Πελοπόννησο. Η οργάνωση αυτή το 1943 ήρθε σε σύγκρουση με τον ΕΛΑΣ και μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου του ίδιου έτους διαλύθηκε[9] και ο ίδιος αιχμαλωτίστηκε[10] για να αφεθεί ελεύθερος υπό επιτήρηση μετά από λίγο, έπειτα από έντονη παρέμβαση της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής.[11]

Στη Μέση Ανατολή

Επεξεργασία

Τον Δεκέμβριο του 1943, ο Λαδάς καταφθάνει στην Αθήνα όπου διαμένει στην οικία του αδελφού του, Κώστα. Τον Απρίλιο του 1944 και αφού ενδιάμεσα αγνοεί έγγραφο του κατοχικού υπουργείου Στρατιωτικών που τον καλούσε να καταταγεί στο Τάγμα Ασφαλείας Τρίπολης αναχωρεί μαζί με άλλους αξιωματικούς για τη Μέση Ανατολή[12] όπου φτάνει στα τέλη του μήνα έπειτα από πολλές ταλαιπωρίες και κατατάσσεται στον Ιερό Λόχο και συγκεκριμένα στην Β΄ Μοίρα Καταδρομών, την οποία διοικούσε ο γνώριμος του από τον πόλεμο της Αλβανίας αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος.[13] Στις 14 Οκτωβρίου συμμετείχε στις εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας, ενώ αργότερα θα λάβει μέρος στις υπόλοιπες επιχειρήσεις του Ιερού Λόχου στο Αιγαίο μέχρι και την 20ή Ιουλίου, όταν και θα επέλθει η τυπική διάλυση του λόχου στην Αίγυπτο.[14]

Εμφύλιος

Επεξεργασία

Μετά από τη διάλυση του Ιερού Λόχου,ο Λαδάς, όντας πια υπολοχαγός, έλαβε φύλλο πορείας για το 514 Τάγμα Πεζικού της 32ας Ταξιαρχίας με έδρα της Σέρρες. Καθ' όλη τη διάρκεια του 1946 και του 1947 συμμετείχε ως διοικητής λόχου σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών σε Βέροια, Έδεσσα, Λαγκαδά, Πιέρια όρη, Βέρμιο, Κιλκίς, Άγραφα, Βόρα, Μπέλλες, Γουμένισσα και αλλού.[15] Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1947, η μητέρα του Χαρίκλεια και ο εξάχρονος ανιψιός του σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια αντάρτικης επιδρομής στη γενέτειρά του, το Δυρράχιο.[16] Τον Μάρτιο του 1948 τραυματίστηκε σε μάχη με τους αντάρτες του ΔΣΕ στο Βέρμιο από θραύσματα βλήματος όλμου στον γλουτό του δεξιού του ποδιού, γεγονός που είχε ως επακόλουθο τη νοσηλεία του για δύο μήνες στην Αθήνα και εν συνεχεία την παραμονή του σε θέσεις στα μετόπισθεν.[17]

Χούντα των Συνταγματαρχών

Επεξεργασία

Ο Λαδάς συμμετείχε ενεργά στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Συγκεκριμένα, όντας τότε συνταγματάρχης και διοικητής της ΕΑΤ-ΕΣΑ[18], ήταν παρών στη μυστική συνάντηση που έλαβε χώρα την 20ή Απριλίου στην οικία του συνταγματάρχη Μπαλοδήμου στη Νέα Σμύρνη[19][20] και κατά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, αφού πρώτα κατέλαβε το Πεντάγωνο και εγκατέστησε δικούς του αξιωματικούς στα αστυνομικά τμήματα της πρωτεύουσας υποκαθιστώντας την αστυνομία,[21] ανέλαβε τη σύλληψη όλων εκείνων που το καινούργιο καθεστώς είχε χαρακτηρίσει ως επικίνδυνους για αυτό.[22] Έτσι μέχρι τις 5 το πρωί περίπου 10.000 κάτοικοι της πρωτεύουσας είχαν συλληφθεί από τους πραξικοπηματίες.[23] Θεωρούταν από τους σκληροπυρηνικούς[24] του δικτατορικού καθεστώτος και είχε εισηγηθεί την εκτέλεση του Ανδρέα Παπανδρέου, μετά τη σύλληψη του τελευταίου, αλλά δεν εισακούσθηκε από τους υπόλοιπους πραξικοπηματίες[25]. Παράλληλα αναφέρεται ως άτομο φασιστικών αντιλήψεων που προσπάθησε να στρέψει το καθεστώς προς παρόμοια ιδεολογική κατεύθυνση, πράγμα που συνάντησε την αντίδραση των πολιτικών στελεχών της δικτατορίας.[2]

Υπηρέτησε στη χούντα Παπαδόπουλου αρχικά ως γενικός γραμματέας στα υπουργεία Δημόσιας Τάξης και από το 1970 Τουρισμού. Αργότερα (το 1971), διορίστηκε Υφυπουργός Εσωτερικών - περιφερειακός διοικητής Θεσσαλίας, ενώ διετέλεσε και υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών.[26]

Ιδέα των Λαδά και Κωνσταντίνου Ασλανίδη, ήταν και η απόπειρα δημιουργίας οργάνωσης χουντικής νεολαίας.[27] Για το σκοπό αυτό οι δυο πραξικοπηματίες επέλεξαν την επανασύσταση του Σώματος Ελλήνων Αλκίμων, μίας βραχύβιας ανεξάρτητης εθελοντικής οργάνωσης με εμφανείς επιρροές από τον Προσκοπισμό, που είχε ιδρυθεί το 1924 και είχε εξαφανιστεί από κάθε ενεργό δράση. Οι Άλκιμοι των Λαδά και Ασλανίδη αναπτύχθηκαν με έντονες προπαγανδιστικές εθνικιστικές αρχές προσπαθώντας να παραγκωνίσουν και αυτόν τον Προσκοπισμό χωρίς να κατορθώσουν να φτάσουν την απήχησή της Κίνησης στους νέους. Τελικά, το Σώμα Ελλήνων Αλκίμων διαλύθηκε τον Μάρτιο του 1976, με διαταγή του πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.[28] Ο γιος του Ιωάννη Λαδά, Ηλίας, απόστρατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, ασχολήθηκε έντονα με τον Προσκοπισμό, φτάνοντας μέχρι τη θέση του Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων.[29]

Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας το όνομά του Ιωάννη Λαδά ενεπλάκη σε δύο σκάνδαλα διαφθοράς: το σημαντικότερο ήταν το ζήτημα με τα «θαλασσοδάνεια»,[30] ενώ ανέκυψε ζήτημα με τους διορισμούς δύο εξαδέλφων του ως δείγμα ευνοιοκρατίας. Συγκεκριμένα, ο ένας διορίστηκε στρατηγός και διοικητής της ΑΣΔΕΝ και ο έτερος τοποθετήθηκε στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

Συν τοις άλλοις, κατηγορήθηκε για τον ξυλοδαρμό, εντός του γραφείου του, των δημοσιογράφων του περιοδικού «Εικόνες» (ιδιοκτησίας της Ελένης Βλάχου), Κ. Ψύχα και Τάκη Λαμπρία οι οποίοι είχαν συλληφθεί με αφορμή ένα άρθρο τους στο περιοδικό σχετικά με την ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα.[31]

Αξιομνημόνευτα αποτελούν τα δυο -ειρωνικής φύσεως- προσωνύμια που είχε αποκτήσει. Το πρώτο ως «κύριος καθαρά χέρια» εξαιτίας της σχετικής έκφρασης που ο ίδιος είχε πρωτοπεί θέλοντας να υποδηλώσει πως διαχειρίστηκε έντιμα το δημόσιο χρήμα, καθώς και το δεύτερο ως «ψαλιδοχέρης» διότι πρωτοστάτησε στην επιχείρηση ευπρεπισμού της «ενδυμασίας και κόμης» μαθητών και εξωσχολικών που είχε διατάξει η χούντα, δρώντας ως «κυνηγός μακρυμάλληδων» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στον Τύπο της εποχής.[32]

Μεταπολίτευση

Επεξεργασία

Μετά την πτώση της δικτατορίας και συγκεκριμένα την 9η Σεπτεμβρίου του 1974, ο Λαδάς ήταν μεταξύ των ατόμων που μηνύθηκαν από τους δικηγόρους Αλέξανδρο Λυκουρέζο, Ευάγγελο Γιαννόπουλο, Φοίβο Κούτσικα κ.ά. για εσχάτη προδοσία με βάση τα άρθρα 134, 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα[33], ενώ την 23η Οκτωβρίου εκτοπίστηκε προσωρινά μαζί με τους Παπαδόπουλο, Παττακό, Μακαρέζο και Ρουφογάλη στην Κέα μέχρι τις 21 Ιανουαρίου του 1975 όταν και προφυλακίστηκαν στις φυλακές Κορυδαλλού.[34] Στις 23 Αυγούστου 1975 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και δέκα χρόνια από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών[35] ενώ την 21η Ιουνίου υποβιβάστηκε, όπως και άλλοι πρωτεργάτες του Πραξικοπήματος, στο βαθμό του απλού στρατιώτη.[36] Τον Οκτώβριο του 1979, ο Λαδάς αλλά και άλλοι «Απριλιανοί» μετήχθησαν από τον Κορυδαλλό στις φυλακές της Κέρκυρας ύστερα από έντονη φημολογία περί ενδεχόμενης απόπειρας απόδρασης.[37]

Αποφυλακίστηκε το 1990 για λόγους υγείας και τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε στην περιοχή του Ζωγράφου. Πέθανε στις 16 Οκτωβρίου 2010.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ www.isthmos.gr/article.php?news_id=20815.
  2. ↑ 2,0 2,1 Μελέτης Η. Μελετόπουλος, Η δικτατορία των συνταγματαρχών. Κοινωνία, ιδεολογία, οικονομία, εκδόσεις Παπαζήση, γ΄ έκδοση, Αθήνα 2008, σελ. 52, 56 - 57.
  3. ↑ Λαδάς 2006, σελ. 4
  4. ↑ Λαδάς 2006, σελ. 19
  5. ↑ Αφιέρωμα στους πολεμιστές της Κομοτηνής[νεκρός σύνδεσμος]
  6. ↑ Λαδάς 2006, σελ. 31
  7. ↑ Λαδάς 2006, σελίδες 32-33
  8. ↑ Κοσιώρη Ιωάννου Ανδρέου, Το χρονικό της Εθνικής Αντιστάσεως Πελοποννήσου 1941-1945, Αθήνα, Δεκέμβριος 1992, σελ. 37 και 94
  9. ↑ Hermann Frank Meyer, Από τη Βιένη στα Καλάβρυτατα: αιματηρά ίχνη της 117ης Μεραρχίας Καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, Αθήνα: Εστία, 2003, σ. 203
  10. ↑ Κοσιώρη Ιωάννου Ανδρέου, σελ. 96
  11. ↑ Λαδάς 2006, σελ. 398
  12. ↑ Κοσμάς Αντωνόπουλος, Εθνική Αντίστασις 1941-1945, Αθήνα 1964, σελ 809 - 811.
  13. ↑ Λαδάς 2006, σελίδες 404-409
  14. ↑ Λαδάς 2006, σελ. 418
  15. ↑ Λαδάς 2006, σελίδες 420-430
  16. ↑ Λαδάς 2006, σελίδες 430-431 και εφημερίδα Εμπρός, 24 και 26 Σεπτεμβρίου 1947
  17. ↑ Λαδάς 2006, σελίδες 431-432
  18. ↑ Christopher M. Woodhouse, Η άνοδος και η πτώση των Συνταγματαρχών, Αθήνα: Ελληνική Ευρωεκδοτική, σελ 39.
  19. ↑ Πικραμένος Πάνος - Μπεντρουβάκης Εμμανουήλ, Το πραξικόπημα. Ο σχεδιασμός και η επιχείρηση, σελ. 12
  20. ↑ Κωνσταντίνος Α. Πλεύρης, Γεγονότα 1965 - 1977. Τα άγνωστα παρασκήνια, εκδόσεις Ήλεκτρον, Αθήνα 2009, σελ. 166.
  21. ↑ Κόλλιας, Κωνσταντίνος (1984). Βασιλεύς και Επανάστασις 1967. Αθήνα. σελ. 30. 
  22. ↑ Πλεύρης, 2009, σελ. 177.
  23. ↑ Κάτρης, Γιάννης (1974). Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα. Παπαζήσης. σελίδες 13–14. 
  24. ↑ Πλεύρης, 2009, σελ. 70.
  25. ↑ Σόλων Γρηγοριάδης, "Η Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974"
  26. ↑ Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, Εγκαίνια νέας καρδιολογικής μονάδας και αιμοδυναμικού εργαστηρίου του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» από τον Υπουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών Ιωάννη Λαδά
  27. ↑ lesvosnews.net ΦΑΚΕΛΟΣ 21η Απριλίου: Πολιτισμός στα χρόνια του «γύψου», ένα επικίνδυνο δηλητήριο!
  28. ↑ Ατέχνως, 8 Ιουλίου 2018, Περί «Αλκίμων» (Ένα ντοκουμέντο της Χούντας).
  29. ↑ Ναυτικός Όμιλος Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2021-10-20 στο Wayback Machine., Βιογραφικό σημείωμα Ηλία Ιωάννη Λαδά
  30. ↑ Πολιτικά Θέματα, 8/2/75
  31. ↑ Thomas Doulis, The Iron Storm: The Impact on Greek Culture of the Military Junta, 1967-1974, σ. 172.
  32. ↑ Όγδοο, 7 Μαρτίου 2017. Όταν η Χούντα κυνηγούσε μακρυμάλληδες και ομοφυλόφιλους.
  33. ↑ Κρεμμυδάς 1984, σελ. 32
  34. ↑ Κρεμμυδάς 1984, σελίδες 41 και 50
  35. ↑ Κρεμμυδάς 1984, σελ. 87
  36. ↑ Κρεμμυδάς 1984, σελ. 127
  37. ↑ εφ. Μακεδονία, 14/10/1979, σελ 1 και 23. Μάλιστα, στην όλη υπόθεση ενεπλάκη και η κόρη του Ιωάννη Λαδά, η οποία κατά τη διάρκεια επισκεπτηρίου κατέστρεψε σημείωμα το οποίο είχε προμηθευτεί από τον πατέρα της όταν οι φύλακες προσπάθησαν να το κατάσχουν ( βλ. Κρεμμύδας Γ. Θ., σελ 194 )

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Κρεμμυδάς, Γιώργης Θ. (1984). Οι άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία. Εξάντας. 
  • Λαδάς, Ιωάννης Ηλ. (2006). Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949. Ήλεκτρον. ISBN 960-8358-14-0. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Ιωάννης_Λαδάς&oldid=10671781"