Θάλασσα, θάλασσα

Μυθιστόρημα της Άιρις Μέρντοκ

Θάλασσα, θάλασσα (αγγλικός τίτλος:The Sea, The Sea) είναι μυθιστόρημα της Ιρλανδής Άιρις Μέρντοκ. Δημοσιεύτηκε το 1978 και ήταν το 19ο μυθιστόρημά της. Κέρδισε το βραβείο Μπούκερ το 1978. Ο τίτλος είναι αναφορά σε φράση από το έργο του Ξενοφώντα Κύρου Ανάβασις.[4]

Θάλασσα, θάλασσα
Το μεγαλόκυμα ανοικτά της Καναγκάουα, πίνακας του Κατσουσίκα Χοκουσάι που εμφανίζεται στο εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του μυθιστορήματος
ΣυγγραφέαςΆιρις Μέρντοκ
Τίτλος"The Sea, the Sea"
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1978
Ημερομηνία δημοσίευσης1978
Μορφήμυθιστόρημα
Βραβείαβραβείο Μπούκερ[1]
LC ClassOL1326386W[2] και OL1326311W[3]
Πρώτη έκδοσηChatto & Windus

Το μυθιστόρημα είναι το χρονικό των εμμονών ενός εγωκεντρικού θεατρικού συγγραφέα, όπως αφηγείται ο ίδιος στο ημερολόγιο που αρχίζει να γράφει όταν αποσύρεται από το Λονδίνο αναζητώντας ηρεμία και μοναξιά, μακριά από τον κόσμο του θεάτρου και τη θυελλώδη ερωτική του ζωή.[5]

Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στη δεκαετία του 1970 στην Αγγλία και είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο με τη μορφή σημειώσεων ημερολογίου. Ο κύριος χαρακτήρας είναι ο διάσημος σκηνοθέτης θεάτρου και ηθοποιός Τσαρλς Άροουμπι. Η ζωή του μέχρι τώρα φαίνεται ότι ήταν επιτυχημένη: είχε φήμη, επιτυχία, αναγνώριση, χρήματα και πολλές γυναίκες. Τώρα είναι 60 χρονών - δεν νιώθει γέρος, αλλά αποφασίζει να αφήσει για πάντα το θέατρο, να φύγει από το Λονδίνο και γενικά από όλους, να εγκατασταθεί μόνος του, να μείνει μόνος με τον εαυτό του και επιτέλους να αναλογιστεί τη ζωή που έζησε. Για τον σκοπό αυτό, αγοράζει ένα σπίτι στα βράχια μιας ακρογιαλιάς. Το πλησιέστερο σπίτι είναι αρκετά μίλια μακριά και η θάλασσα χτυπάει ακριβώς κάτω από τα παράθυρα. Τα βράχια είναι σκληρά, τραχιά, με πολλές σχισμές και απότομους βράχους, που δυσκολεύουν πολύ την έξοδο από τη θάλασσα μετά το κολύμπι. Αλλά ο Άροουμπι ερωτεύεται αυτό το σπίτι και την περιοχή και ξεκινά μια νέα ζωή εκεί - αυτή που πάντα ήθελε.

Όλη την ημέρα περιπλανιέται στη γύρω περιοχή, παρατηρεί τη μεταβλητότητα της θάλασσας, κολυμπά, κάνει ηλιοθεραπεία, συλλέγει βότσαλα της θάλασσας και επιδίδεται στο αγαπημένο του χόμπι - τη μαγειρική. Εν τω μεταξύ, αρχίζει να κρατά ημερολόγιο - στην αρχή θέλει απλώς να περιγράψει την καθημερινότητα, διάσπαρτα με τις σκέψεις του, όποτε αυτές εμφανίζονται. Αλλά η προηγούμενη ζωή του, οι φίλοι, οι παλιές ερωμένες και, εντελώς απροσδόκητα, η πρώτη του αγάπη, ξαφνικά παραβιάζουν τη μοναξιά του. Ενώ βρίσκεται εκεί, συναντά τον πρώτο του έρωτα, τη Μαίρη Χάρτλεϊ Φιτς, παντρεμένη τώρα με έναν βετεράνο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, την οποία δεν έχει δει από τότε που είχε σχέση μαζί της ως νεαρός. Αν και είναι σχεδόν αγνώριστη σε μεγάλη ηλικία, και έξω από τα θεατρικά του ενδιαφέροντα, εκείνος αποκτά εμμονή μαζί της, εξιδανικεύοντας την παλιά σχέση τους και προσπαθώντας να την πείσει να φύγει μαζί του. Η αδυναμία του να αναγνωρίσει τον εγωισμό των ρομαντικών του ιδανικών βρίσκεται στο επίκεντρο του μυθιστορήματος. Η κατάσταση περιπλέκεται με την εμφάνιση του γιου της κας Φιτς, που ο Άροουμπι πιστεύει ότι είναι γιος του. Μετά την αποτυχημένη απαγωγή της κυρίας Φιτς, ο Άροουμπι μένει να σκέφτεται την απόρριψή της με έναν αυτο-εμμονικό τρόπο που αναπτύσσεται σε πολλά κεφάλαια. Σταδιακά συνειδητοποιεί ότι είχε εξιδανικεύσει την αγάπη του γι' αυτήν και ότι το μόνο πράγμα με το οποίο ήταν πραγματικά ερωτευμένος ήταν η ίδια του η νεότητα.[6]

Το βιβλίο είναι σκέψεις της συγγραφέως για τη ζωή γενικά, για τις ανθρώπινες σχέσεις, για την ανθρώπινη συνείδηση, για τους δαίμονες και τους θεούς του εσωτερικού κόσμου, για την επίδραση των παιδικών εντυπώσεων στην υπόλοιπη ζωή. Στο τέλος, η Άιρις Μέρντοκ δεν βγάζει οριστικό συμπέρασμα, βλέπουμε μόνο τις σκόρπιες σκέψεις του ήρωα για όλα όσα έχει βιώσει - αλλά δεν μπορεί να υπάρξει τελικό συμπέρασμα. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο πρόβλημα, υπάρχει μόνο η ζωή με τα σκαμπανεβάσματά της - και στο τέλος του ημερολογίου ο ήρωας το καταλαβαίνει, το αποδέχεται και ηρεμεί.[7]

Το ημερολόγιο μετατρέπεται σε ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, οι ανατροπές του οποίου αναγκάζουν τον ήρωα να θυμηθεί ολόκληρο το παρελθόν του και να συνεχίσει στο παρόν, στη διαδικασία αποκτά εμπειρία ζωής, ίσως πιο σημαντική από όλα τα προηγούμενα εξήντα χρόνια του.

Μετάφραση στα ελληνικά

Επεξεργασία
  • Θάλασσα, θάλασσα, μτφ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Gutenberg, 2023 [8]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. thebookerprizes.com/the-booker-library/books/the-sea-the-sea. Ανακτήθηκε στις 14  Νοεμβρίου 2022.
  2. archive.org/details/seas00murd. Ανακτήθηκε στις 12  Ιουνίου 2019.
  3. «The sea, the sea by Iris Murdoch | Open Library». Ανακτήθηκε στις 27  Αυγούστου 2023.
  4. . «studysmarter.co.uk/explanations/english-literature/novelists/iris-murdoch-the-sea-the-sea/». 
  5. . «richardswsmith.wordpress.com/2020/the-sea-the-sea-a-novel-all-at-sea/». 
  6. . «penguinrandomhouse.com/books/the-sea-the-sea-by-iris-murdoch/readers-guide/». 
  7. . «encyclopedia.com/arts/culture-magazines/sea-sea». 
  8. . «politeianet.gr/books/murdoch-iris-gutenberg-thalassa-thalassa».