Ο Γκουέλφο Ζαμπόνι (Guelfo Zamboni) ήταν Ιταλός διπλωμάτης, ο οποίος υπηρέτησε, μεταξύ άλλων, στην Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής της πόλης.

Γκουέλφο Ζαμπόνι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Guelfo Zamboni (Ιταλικά)
Γέννηση22  Οκτωβρίου 1896
Σάντα Σοφία
Θάνατος1994
Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–1994)
Βασίλειο της Ιταλίας (1897–1946)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρέσβης
ΒραβεύσειςΧάλκινο Μετάλλιο Στρατιωτικής Ανδρείας

Γεννήθηκε το 1897 στην Σάντα Σοφία ντι Ρομάνια (Santa Sofia di Romagna) του Φορλί. Όταν οι δυνάμεις του Άξονα κατέλαβαν την Ελλάδα και την διαμοίρασαν σε τρεις ζώνες κατοχής, ο Ζαμπόνι τοποθετήθηκε Γενικός Πρόξενος της Ιταλίας στην Θεσσαλονίκη, η οποία υπαγόταν στη Γερμανική ζώνη κατοχής και η οποία διέθετε τη μεγαλύτερη Εβραϊκή κοινότητα στην Ελλάδα (περίπου 56.000 άτομα).

Στις αρχές της Κατοχής οι Γερμανοί δεν ήσαν ιδιαίτερα σκληροί απέναντι στους Εβραίους, αν και ασφαλώς εκδήλωναν με κάθε τρόπο τον αντισημιτισμό τους. Η στάση των Γερμανών απέναντι στους Εβραίους άρχισε να σκληραίνει τον Ιούλιο 1942, οπότε και συγκέντρωσαν 9.000 άρρενες στην Πλατεία Ελευθερίας της Θεσσαλονίκης, όπου, ύστερα από ταπεινώσεις και ξυλοδαρμούς με την πρόφαση της καταγραφής τους, άρχισαν να τους στέλνουν για καταναγκαστική εργασία σε στρατιωτικά έργα (δρόμοι, γέφυρες κτλ.) στη Δυτική Μακεδονία. Το 1943 άρχισαν οι συστηματικές διώξεις των Εβραίων στις ζώνες της Γερμανικής κατοχής. Ο Ζαμπόνι, αντιδρώντας στα απάνθρωπα μέτρα των «συμμάχων» του κατέβαλε πολλές προσπάθειες για να περιορίσει τις μεταγωγές των Εβραίων προς τα στρατόπεδα εξόντωσης. Επειδή, όπως αναμενόταν, η φωνή του δεν ακουγόταν από τους σκληρούς Γερμανούς, εφοδίασε, σε συνεργασία με τον υποπρόξενο και στρατιωτικό ακόλουθο - σύνδεσμο με τη γερμανική διοίκηση λοχαγό Λουτσίλο Μέρτσι (Lucillo Merci) όσους Εβραίους μπόρεσε με πλαστά (προσωρινά) πιστοποιητικά ιθαγένειας, ύστερα από συνεννόηση με τον Υπουργό Εσωτερικών στη Ρώμη.[1] Η ενέργειά του αυτή επέτρεψε σε 280 Εβραίους να διαφύγουν από τη ζώνη κατοχής των Γερμανών και τα «τρένα του θανάτου», με τα οποία μεταφέρονταν κυρίως στο Άουσβιτς και να καταφύγουν στην Ιταλική ζώνη κατοχής στην Αθήνα.[2] Την ίδια πολιτική ακολούθησε και ο διάδοχός του Τζουζέπε Καστρούτσιο (Giuseppe Castruccio).

Για τις προσπάθειές του αυτές και σε αναγνώριση των υπηρεσιών που προσέφερε στους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, ο Ισραηλινός Πρεσβυς στη Ρώμη Αβί Πάζνερ (Avi Pazner) του απένειμε, το 1992, το χρυσό μετάλλιο του Μουσείου «Yad Va-Shem» της Ιερουσαλήμ και τον τίτλο του «Δίκαιου ανάμεσα στα Έθνη» (εβρ. Chasidei Umot HaOlam).

Ο Ζαμπόνι απεβίωσε το 1994. Ο Ισραηλινός εκπρόσωπος της Πρεσβείας στην Ιταλία δήλωσε μετά τον θάνατό του: «Το κράτος του Ισραήλ χαιρετίζει με συγκίνηση και θαυμασμό την μνήμη του Γκουέλφο Ζαμπόνι, ο οποίος στις πιο δύσκολες ώρες αντιτάχθηκε στη βαρβαρότητα σώζοντας από τον θάνατο εκατοντάδες Εβραίους».

Πηγές, Αναφορές

Επεξεργασία
  1. «Ιταλικός ιστοχώρος για το Ολοκαύτωμα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2008. 
  2. Δήμος Cesena, Ιταλία[νεκρός σύνδεσμος]

Δρ. Ρένα Μόλχο: Η Γερμανική Πολιτική εναντίον των Εβραίων της Ελλάδας: Ο Αφανισμός της Εβραϊκής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης 1941-44