Γεώργιος Μαμέλης

Ο Γεώργιος Μαμέλης (1898-1977) ήταν Έλληνας εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Πρωτοστάτησε στα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά δρώμενα της Αλεξανδρούπολης, αλλά και της Θράκης.

Γεώργιος Μαμέλης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Γεώργιος Μαμέλης (Ελληνικά)
Γέννηση	1898
Θάνατος	31  Μαΐου 1977
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας

Βιογραφικό

Ο Γεώργιος Μαμέλης του Αναγνώστη γεννήθηκε το 1898 στο Εξαμίλι (Εκσεμίλ ή Εξαμίλιον ή Εξαμίλια ή Εξαμήλιον), χωριό της περιοχής της Καλλίπολης της Ανατολικής Θράκης. Πολλές πληροφορίες για τη ζωή του δεν υπάρχουν, ωστόσο είναι γνωστό με βάση και τη βιβλιογραφία, ότι τη δεκαετία του '30 παντρεύεται τη μαθήτριά του Κλεοπάτρα Πολύζου όσο δίδασκε σε Διδασκαλείο των Σερρών. Το 1935 αποκτούν το πρώτο τους παιδί, τον Λάσκαρι. Μετά από χρόνια αποκτούν άλλα δύο παιδιά, τον Κωνσταντίνο και τη Μαρίνα-Ελένη. Το καλοκαίρι του 1977 πεθαίνει στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, όπου διακομίστηκε μετά από τροχαίο.

Σπουδές

Ο Γεώργιος Μαμέλης μετά τις εγκύκλιες σπουδές, κατά τις οποίες φάνηκε η έφεσή του στα γράμματα, με την προτροπή και των δασκάλων του έφυγε στην Κωνσταντινούπολη για τις γυμνασιακές του σπουδές, όπου και φοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Αποφοίτησε με "Άριστα" και ευτύχησε να διδαχθεί από κορυφαίους δασκάλους των αρχών του αιώνα. Το επόμενο βήμα του ήταν η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πολύγλωσσος (γερμανικά, γαλλικά, τούρκικα, αραβικά), μετά τη λήψη του Πανεπιστημιακού του τίτλου, φεύγει με υποτροφία του κράτους, αρχικά για το Πανεπιστήμιο του Μπρεσλάου και στη συνέχεια στο Παρίσι, όπου γνωρίζει το ευρωπαϊκό πνευματικό και κοινωνικό γίγνεσθαι και εξειδικεύει τις σπουδές και τις γνώσεις του στην κλασική και τη λατινική φιλολογία, με μεταπτυχιακές σπουδές.

Εργασία

Στην εποχή των μεγάλων ανακατατάξεων, αυτός και η οικογένειά του βρίσκονται μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή πρόσφυγες στον εθνικό χώρο και εγκαθίστανται στην Αλεξανδρούπολη, ώστε να νιώθουν κοντά στις χαμένες πατρίδες. Εργάζεται στην Αλεξανδρούπολη ως Επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαίδευσης, για την ίδρυση, επάνδρωση, στέγαση, αλλά και τον εξοπλισμό νέων σχολείων που θα στεγάσουν τα προσφυγόπουλα. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ιδρύεται στην πόλη νυχτερινή σχολή για τους νέους εργαζόμενους πρόσφυγες, της οποίας διευθυντής ανέλαβε ο Γ. Μαμέλης. Για τη δράση του αυτή αποσπά την ευαρέσκεια του Υπουργείου Παιδείας. Το 1925 διορίζεται καθηγητής στο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης και συγχρόνως διδάσκει στο Διδασκαλείο, μέχρι το 1927. Ως καθηγητής στο Διδασκαλείο Σερρών, γνωρίζει και συνεργάζεται με τον μεγάλο εκπαιδευτικό και διανοητή Ευάγγελο Παπανούτσο και πρωτοπορεί στη διαμόρφωση υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικού συστήματος, με παράλληλη διάχυση του πνεύματος και των γραμμάτων στην κοινωνία της περιοχής. Η ανασυγκρότηση της Δυτικής Θράκης βρίσκει τον Μαμέλη στον κύριο έργο της συγκρότησης του εκπαιδευτικού συστήματος. Το 1933 επανέρχεται στην Αλεξανδρούπολη, όπου και διδάσκει στο Γυμνάσιο και την Ακαδημία και υπηρετεί τον Προσκοπισμό ως περιφερειακός έφορος. Η γερμανική κατοχή, κατά την οποία εκτελείται ο αδερφός του Κώστας , τον βρίσκει γυμνασιάρχη στο Γυμνάσιο Γιαννιτσών και η απελευθέρωση στην Κομοτηνή, ως γυμνασιάρχη στο Γυμνάσιο Θηλέων Κομοτηνής. Στις αρχές της δεκαετίας του '50, η κυβέρνηση τον προάγει σε Γενικό Επιθεωρητή Μέσης Εκπαίδευσης για τη Θράκη και έτσι ο κύκλος αυτός εκπαιδευτικής συνεισφοράς εκτείνεται από τον Νέστο μέχρι τον Έβρο, με ιδιαίτερη συμβολή στην ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος της θρακικής χώρας.

Πολιτική

Μέσα στο ανερχόμενο κίνημα του δημοτικισμού και τη θριαμβευτική παρουσία του Ελευθέριου Βενιζέλου στα πολιτικά πράγματα της χώρας, ως φοιτητής ο Γ. Μαμέλης βρίσκεται στο επίκεντρο της ελκυστικής δίνης των γεγονότων και τάσσεται ανεπιφύλακτα με την πλευρά της προοδευτικής διανόησης της εποχής του. Το 1935 συμμετέχει στο κίνημα του Καμμένου και διώκεται από τη δικτατορία του Μεταξά, λόγω των βενιζελικών φρονημάτων του. Το 1960, κι ενώ παραιτείται ως εκπαιδευτικός, κατεβαίνει υποψήφιος δήμαρχος Κομοτηνής, αλλά αποτυγχάνει. Επανέρχεται το 1964, αλλά αποτυγχάνει και πάλι, λόγω της στάσης της μουσουλμανικής μειονότητας απέναντι σ' αυτόν και το κεντροαριστερό του πρόγραμμα. Λίγο πριν το τέλος της ζωής του, κατοικεί οικογενειακώς στη Θεσσαλονίκη, όπου και δρα στα πνευματικά σωματεία της Θράκης και εκλέγεται πρόεδρος της Θρακικής Εστίας, την οποία και μετατρέπει σε κύτταρο πολιτισμού και μνήμης.

Ενδιαφέροντα

Διαλέξεις, ομιλίες, θεατρικές παραστάσεις, λαογραφικές έρευνες, ραδιοφωνικές εκπομπές αποτελούν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός του. Επιπλέον, αναλώνεται σε συγγραφικό, μεταφραστικό και ερευνητικό έργο με επίκεντρο τη μεγάλη του αγάπη, τη Θράκη.

Έργο

Το συγγραφικό έργο του Γ. Μαμέλη παρουσιάζεται αναλυτικά παρακάτω. Όσο για το μεταφραστικό έργο του, ο ξαφνικός θάνατος δεν του επέτρεψε να ολοκληρώσει τη μετάφραση του βιβλίου «Η ιστορία της Θράκης».

Δημοσιευμένα έργα	Ημ/νία Έκδοσης	Χορηγός
Στίλπων Κυριακίδης ο Θραξ και το πνευματικόν του μνημόσυνον	1970	Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Η προσφορά των Θρακών εις την Επανάστασιν του 1821	1971	Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Η Αδριανούπολις εθνική έπαλξις και πνευματική εστία επί τουρκοκρατίας	1971	Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Το παιδί στη θρακική λαογραφία	1976	Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Τοπωνύμια δυτικής Θράκης	-	Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών

Βραβεύσεις

Η Ελληνική Πολιτεία τιμά τον Γεώργιο Μαμέλη με τον τίτλο του επίτιμου Γενικού Επιθεωρητή και η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών με ανώτατη διάκριση όσο ήταν εν ζωή. Μετά θάνατον, ο Δήμος Κομοτηναίων σε ένδειξη τιμής δίνει το όνομά του σε οδό κοντινή στο νεοσύστατο πανεπιστήμιο.

Βιβλιογραφία

• Δήμος Αλεξανδρούπολης, "Πρόσωπα & Μορφές της Αλεξανδρούπολης", Αθήνα, 2007
• Ράπτης Ν.: Το Διδασκαλείο και η Ζαρίφειος Παιδαγωγική Ακαδημία Αλεξανδρουπόλεως, Ιστορικό Λεύκωμα για τα εκατό χρόνια από την ίδρυση της Αλεξανδρουπόλεως (1878-1978).