Γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος

Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος (ΓΟΠΝ) είναι παθολογική κατάσταση κατά την οποία το όξινο γαστρικό περιεχόμενο, αντί να συνεχίσει τη φυσιολογική του ροή από το στόμαχο προς το λεπτό έντερο για την ολοκλήρωση της πέψης, επιστρέφει (παλινδρομεί) στον οισοφάγο.

Γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος
Ειδικότητα	γαστρεντερολογία
Συμπτώματα	καούρα, gastroesophageal reflux, precordial pain και βήχας
Ταξινόμηση
ICD-10	K21
ICD-9	530.81
OMIM	109350
DiseasesDB	23596
eMedicine	med/857 ped/1177 radio/300
MeSH	D005764

Συνέπεια της παλινδρόμησης είναι η πρόκληση συμπτωμάτων, όπως ο οπισθοστερνικός καύσος (αίσθημα "καούρας" που ανεβαίνει από το στόμαχο προς το λαιμό), ερυγές (ρεψίματα) και αναγωγές. Κάποιο από αυτά τα συμπτώματα θα αναγκάσει τον ασθενή να επισκεφθεί τον γιατρό.

Είναι σημαντικό ότι σε ορισμένους ασθενείς η σοβαρότητα και η ένταση των συμπτωμάτων δεν σχετίζεται με την έκταση της βλάβης που υπάρχει. Όταν η παλινδρόμηση είναι συχνή, ο οισοφάγος ερεθίζεται (εικόνα οισοφάγου BARRET που θεωρείται μία προ-καρκινική κατάσταση) και αυτό προκαλεί καούρα αλλά και φλεγμονή, η οποία πια χαρακτηρίζεται οισοφαγίτιδα.

Διαγνωστικές μέθοδοι και επιπτώσεις

Οι συνήθεις εξετάσεις για τη διάγνωση της ΓΟΠΝ/οισοφαγίτιδας είναι (όπως και στο έλκος του στομάχου) η ενδοσκόπηση (γαστροσκόπηση), η ακτινογραφία και το βαριούχο γεύμα. Τόσο η ΓΟΠΝ όσο και η οισοφαγίτιδα έχουν σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν, διότι επηρεάζεται ο συνήθης ρυθμός της, με διαταραχή του ύπνου, μειωμένη παραγωγικότητα και γενικότερα περιορισμένη συμμετοχή στις κοινωνικές εκδηλώσεις.

Μεταβολές του τρόπου ζωής στη ΓΟΠΝ

• Ύπνος με υπερυψωμένο το πάνω μέρος του σώματος
• Αποφυγή λήψης τροφών ή ποτών με καφεΐνη ή αλκοόλ
• Μικρά γεύματα (6 ανά ημέρα)
• Αποφυγή λήψης τροφής τουλάχιστον δύο ώρες πριν την κατάκλιση
• Διακοπή καπνίσματος
• Αποφυγή λιπαρών ουσιών. Λήψη περισσότερων πρωτεϊνών
• Όχι στενά ρούχα ή σφιχτές ζώνες
• Δίαιτα (αν είναι αναγκαίο)

Θεραπεία

Βασικά εφαρμόζεται η λήψη κατάλληλων φαρμάκων (κυρίως αναστολείς αντλίας πρωτονίων) και -αν κριθεί σκόπιμο- κάποια χειρουργική αντιπαλινδρομική επέμβαση. Η χειρουργική επέμβαση είναι πολύ αποτελεσματική για την θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Εν τούτοις, μέχρι πρόσφατα, η επέμβαση αυτή απαιτούσε μία μεγάλη τομή στην κοιλιά και είχε σαν αποτέλεσμα αρκετό μετεγχειρητικό πόνο και μία περίοδο ανάρρωσης έξι ή και περισσοτέρων εβδομάδων. Προσφάτως, η τεχνική αυτή έχει αλλάξει και χρησιμοποιούνται λαπαροσκοπικές τεχνικές αποφεύγοντας έτσι μεγάλες τομές.

Χειρουργική επέμβαση για την παλινδρομική νόσο

Η λαπαροσκοπική αντι-παλινδρομική χειρουργική (κοινώς αναφερόμενη ως λαπαροσκοπική θολοπλαστική κατά Nissen) περιλαμβάνει ενδυνάμωση της «βαλβίδος» μεταξύ του οισοφάγου και του στομάχου τυλίγοντας το ανώτερο τμήμα του στομάχου με το κατώτατο τμήμα του οισοφάγου.

Κατά την λαπαροσκοπική επέμβαση, οι χειρουργοί χρησιμοποιούν μικρές τομές (1/2 ή 1 εκ.) προκειμένου να εισάγουν στην κοιλιά τους σωλήνες, μέσω των οποίων θα γίνει η επέμβαση. Το λαπαροσκόπιο, το οποίο είναι συνδεδεμένο με μία μικροσκοπική βιντεοκάμερα, εισέρχεται μέσω της μικρής τομής, επιτρέποντας στον χειρουργό να έχει μία μεγεθυσμένη εικόνα των εσωτερικών οργάνων του ασθενούς στην οθόνη μίας τηλεόρασης.

Η τεχνική συνίσταται στα εξής στάδια:

• Λεπτομερής ανατομική παρασκευή του οισοφάγου υπό άμεση όραση σε μεγέθυνση high definition.
• Διατήρηση των πνευμονογαστρικών νεύρων.
• Συρραφή και σύγκλειση των σκελών του διαφράγματος, με στόχο την ανάταξη της διαφραγματοκήλης και ασφαλή επανατοποθέτηση του θόλου του στομάχου ενδοκοιλιακά, κάτωθεν του διαφράγματος.
• Δημιουργία "βαλβίδος" από τον θόλο του στομάχου, ο οποίος περιτυλίσσεται γύρω από τον οισοφάγο, με στόχο την δημιουργία νέας ζώνης πίεσης στην περιοχή του "αδρανούς" κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα (ΚΟΣ), με αποτέλεσμα την διακοπή της παλινδρόμησης.