Γήπεδο Τούμπας
Το Γήπεδο της Τούμπας (επίσημη ονομασία: Στάδιο ΠΑΟΚ) αποτελεί την έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του ΠΑΟΚ. Συχνά αναφέρεται απλά ως Τούμπα, προσδιορίζοντας την ομώνυμη συνοικία (Δήμος Θεσσαλονίκης, 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα) στην οποία και βρίσκεται. Είναι ιδιοκτησία της ποδοσφαιρικής ομάδας ΠΑΟΚ.
| Γήπεδο Τούμπας | |
.JPG) | |
| Δημόσια συγκοινωνία | ΟΑΣΘ: 12, 14, 30, 37 Μετρό Θεσσαλονίκης: Παπάφη |
|---|---|
| Ιδιοκτήτης | ΑΣ ΠΑΟΚ |
| Διαχειριστής | ΠΑΕ ΠΑΟΚ |
| Είδος | στάδιο ποδοσφαίρου |
| Σουίτες επισήμων | 7 σουίτες 8 ατόμων και 3 σουίτες 15 ατόμων [1] |
| Χωρητικότητα | 29.000[2] θεατές |
| Ρεκόρ θεατών | 45.252 (19 Δεκεμβρίου 1976, ΠΑΟΚ vs AEK) |
| Διαστάσεις αγωνιστικού χώρου | 106 x 71 μ.[3] |
| Επιφάνεια | Φυσικός Χλοοτάπητας |
| Πίνακας αποτελεσμάτων | LED |
| Κατασκευή | |
| Έναρξη εργασιών | 1957 |
| Ολοκλήρωση | 1958–1959 |
| Εγκαίνια | 6 Σεπτεμβρίου 1959 |
| Ανακαίνιση | 1982, 1985, 1998, 2004, 2013, 2018 |
| Επέκταση | 1962, 1965, 1972 |
| Κόστος κατασκευής | ₯ 6.000.000 |
| Αρχιτέκτονας | Μηνάς Τρεμπέλας |
| Δομικός μηχανικός | Αντώνης Τριγλιανός |
| Τοποθεσία | |
 | |
| Διεύθυνση | Θεσσαλονίκη Δήμος Θεσσαλονίκης Ελλάδα |
| Φορείς εκμετάλλευσης | |
| ΠΑΟΚ | |
| Ιστοσελίδα | |
| Επίσημη ιστοσελίδα του ποδοσφαιρικού τμήματος του ΠΑΟΚ | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η ανέγερση του γηπέδου
ΕπεξεργασίαΟ χώρος που φιλοξενεί το γήπεδο του ΠΑΟΚ αποτέλεσε δωρεά της οικογένειας Δεδέογλου στην ομάδα, όπως αργότερα και ο χώρος του Κλειστού γηπέδου του ΠΑΟΚ. Το γήπεδο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1958 και ολοκληρώθηκε το 1959. Αρωγοί στην ανέγερσή του υπήρξαν η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (κατέβαλε το ποσό του 1.100.000 δραχμών) [4] και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ο χώρος ανήκε στο Ταμείο Εθνικής Άμυνας), καθώς το παλιό γήπεδο του ΠΑΟΚ στην περιοχή Συντριβανίου στο κέντρο της πόλης απαλλοτριώθηκε με σκοπό την ανέγερση της Θεολογικής Σχολής, μιας και η ευρύτερη περιοχή παραχωρήθηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Αρχιτέκτονας του έργου ήταν ο Μηνάς Τρεμπέλας και πολιτικός μηχανικός ο Αντώνης Τριγλιανός.[5]
Σημαντική για την ανέγερσή του υπήρξε η συνεισφορά και των ίδιων των οπαδών της ομάδας, οι οποίοι κλήθηκαν δύο φορές να συνδράμουν οικονομικά, μέσω του «Λαχείου υπέρ ανεγέρσεως του νέου σταδίου του ΠΑΟΚ» που εξέδωσε η διοίκηση του συλλόγου[5], ενώ ορισμένοι φίλοι του ΠΑΟΚ εργάστηκαν αφιλοκερδώς με προσωπική εργασία κατά τη διαδικασία της ανέγερσης. Νωρίτερα, και όσο ακόμα ο ΠΑΟΚ αγωνιζόταν στο παλιό του γήπεδο, το 15% των εισπράξεων κάθε αγώνα πήγαιναν στο ταμείο της επιτροπής του νέου γηπέδου.[6]
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την αποπεράτωση του έργου, ο ΠΑΟΚ άρχισε την πώληση αριθμημένων εισιτηρίων διαρκείας για όλους τους αγώνες της χρονιάς (με κόστος 200 δραχμές), όμως οι κάτοχοι της μόνιμης θέσης δεν απαλλασσόταν από την καταβολή αντιτίμου για κάθε αγώνα ξεχωριστά.[5] Τελικά ο ΠΑΟΚ αποπλήρωσε το χρέος που του αναλογούσε 10 χρόνια αργότερα (1969), καθώς το αντίτιμο που ορίστηκε πληρώθηκε σε 20 εξαμηνιαίες δόσεις των 75.000 δραχμών.[7] Η αρχική χωρητικότητα ήταν 15.000 καθήμενοι.[8][9]
Τα εγκαίνια του γηπέδου της Τούμπας έγιναν στις 6 Σεπτεμβρίου του 1959 και στον πρώτο φιλικό αγώνα που ακολούθησε, ο ΠΑΟΚ νίκησε με σκορ 1–0 την ομάδα της ΑΕΚ.[10] Αρχικά η χωρητικότητα του γηπέδου ήταν 20.000 θέσεις, ενώ μέσα στα επόμενα χρόνια σταδιακά η χωρητικότητα αυξήθηκε ξεπερνώντας τις 45.000. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα γήπεδα της Ελλάδας μέχρι το 1982, όταν και κατασκευάστηκε το Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Το γήπεδο είχε εξ αρχής φυσικό χλοοτάπητα (γρασίδι), σε μία εποχή όπου τα περισσότερα ελληνικά γήπεδα ήταν ακόμη χωμάτινα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
Διαμόρφωση στο χρόνο
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη φορά που έσπασε το φράγμα των 20 χιλιάδων εισιτηρίων (20.131) έγινε σε έναν αγώνα με αντίπαλο τον Παναθηναϊκό στις 28 Απριλίου του 1963 (σκορ 1–1), ενώ με τη συνεχή επέκταση των κερκίδων έσπασε το φράγμα των 30 χιλιάδων εισιτηρίων (31.504) σε αγώνα με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στις 19 Μαρτίου του 1967 (σκορ 2–0).[4]
Το 1970 το γήπεδο της Τούμπας απέκτησε ηλεκτροφωτισμό καθώς τοποθετήθηκαν τέσσερις προβολείς στον εξωτερικό του χώρο, έχοντας τη δυνατότητα διεξαγωγής νυχτερινών αγώνων. Ο πρώτος νυχτερινός αγώνας που διεξήχθη υπό το φως των προβολέων ήταν στις 20 Μαΐου του 1970, με αντίπαλο την πρωταθλήτρια Ευρώπης της προηγούμενης χρονιάς, Μίλαν (αποτέλεσμα 0–0).[11] Στις 22 Μαρτίου του 1980, τμήμα της θύρας 8 του γηπέδου κατέρρευσε, ως αποτέλεσμα βλάβης που είχε υποστεί η κερκίδα από τον ισχυρό σεισμό 6,5 βαθμών ρίχτερ που είχε πλήξει τη Θεσσαλονίκη και όλη την ευρύτερη περιοχή ενάμιση χρόνο νωρίτερα (20 Ιουνίου 1978).[12] Το γήπεδο έκλεισε και ο ΠΑΟΚ χρησιμοποίησε ως έδρα αρχικά το Καυτανζόγλειο Στάδιο και στη συνέχεια το Γήπεδο Χαριλάου, για να επιστρέψει στην φυσική του έδρα την Τούμπα ένα χρόνο αργότερα.
Το 1981 και με αφορμή την τραγωδία της Θύρας 7 η χωρητικότητα του γηπέδου μειώθηκε στις 41.073 θέσεις για λόγους ασφαλείας, κάτι που συνέβη σε όλα τα ελληνικά γήπεδα τότε. Το καλοκαίρι του 1985 τοποθετήθηκε στις θύρες 1, 2 και 3 σκέπαστρο ενώ κατασκευάστηκαν νέα δημοσιογραφικά θεωρεία. Το καλοκαίρι του 1998 τοποθετήθηκαν σε όλες τις κερκίδες πλαστικά καθίσματα σύμφωνα με τις επιταγές που όρισε η UEFA, με την χωρητικότητα του γηπέδου όμως να μειώνεται στις 32.000 θέσεις. Σε συνδυασμό με τα πρόσθετα μέτρα ασφαλείας που κρίθηκαν αναγκαία, το γήπεδο μπορεί σήμερα να δεχθεί μέχρι 28.703 θεατές.
Το καλοκαίρι του 2004 και με αφορμή την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων (το γήπεδο ήταν προπονητήριο των ποδοσφαιρικών ομάδων που μετείχαν στη διοργάνωση) έγινε μια σημαντική ανακαίνιση, με σπουδαιότερη την κατασκευή νέου σκέπαστρου και τη δημιουργία κτηρίου γραφείων.
Συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση
Επεξεργασία- ΟΑΣΘ:
-Λεωφορείο 11: "ΠΥΛΑΙΑ - Ν.Σ.ΣΤΑΘΜΟΣ" Στάση: Ο.Τ.Ε. (επί της οδού Παπάφη)
-Λεωφορείο 12: "Κ.Τ.Ε.Λ. - ΚΑΤΩ ΤΟΥΜΠΑ" Στάση: ΓΗΠΕΔΟ Π.Α.Ο.Κ. (επί της οδού Μικράς Ασίας)
-Λεωφορείο 14: "ΑΝΩ ΤΟΥΜΠΑ - Ν.Σ.ΣΤΑΘΜΟΣ" Στάση: ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ (επί της οδού Γρηγορίου Λαμπράκη)
-Λεωφορείο 30: "ΤΡΙΑΝΔΡΙΑ - ΑΠΟΘΗΚΗ" Στάση: ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ (επί της οδού Γρηγορίου Λαμπράκη)
-Λεωφορείο 37: "Ν.Σ.ΣΤΑΘΜΟΣ - ΚΡΥΟΝΕΡΙ" Στάση: ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ (επί της οδού Αγίας Μαρίνας)
-Γραμμές 1 & 2: Σταθμός Παπάφη με τις τροφοδοτικές γραμμές του ΟΑΣΘ
-Μακροπρόθεσμα: Σταθμός Τούμπα
Άλλες ομάδες στο γήπεδο της Τούμπας
ΕπεξεργασίαΕκτός από την ομάδα του ΠΑΟΚ, το γήπεδο της Τούμπας έχουν χρησιμοποιήσει ως έδρα κατά καιρούς στο παρελθόν οι Άρης, Πανσερραϊκός, Ηρακλής και Απόλλων Καλαμαριάς, καθώς και σε ευρωπαϊκούς αγώνες από μία φορά οι Ολυμπιακός και ΟΦΗ (με αντιπάλους τις ΦΚ Ντιναμό Κιέβου και Αταλάντα αντίστοιχα) λόγω τιμωρίας των εδρών τους από την UEFA, αλλά επίσης και η εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας σ' έναν αγώνα με αντίπαλο αυτήν της Μάλτας (4–1) για την προκριματική φάση του Euro 2000 (στις 8 Ιουνίου 1999, λόγω των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη χώρα).[13]
Η Εθνική Ελλάδας έχει αγωνιστεί 5 φορές στο γήπεδο της Τούμπας:[14]
- 30 Σεπτεμβρίου 1971: Ελλάδα - Μεξικό 0–1 (φιλικός)
- 4 Ιουνίου 1975: Ελλάδα - Μάλτα 4–0 (προκριματικά Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 1976)
- 20 Σεπτεμβρίου 1995: Ελλάδα - Γιουγκοσλαβία 0–2 (φιλικός)
- 22 Αυγούστου 2007: Ελλάδα - Ισπανία 2–3 (φιλικός) [15]
- 28 Μαρτίου 2021: Ελλάδα - Ονδούρα 2–0 (φιλικός)[16]
Το γήπεδο της Τούμπας χρησιμοποιείται κατά καιρούς και από τη γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα του ΠΑΟΚ, κυρίως σε αγώνες του Champions League (γυναικών) και του Europa Leuage (γυναικών) που διοργανώνει η UEFA.
Άλλες χρήσεις του γηπέδου
ΕπεξεργασίαΣτο γήπεδο της Τούμπας έχουν διοργανωθεί κατά το παρελθόν διάφορες συναυλίες, με σημαντικότερη αυτή των Ίαν Γκίλαν (των Deep Purple) και Μιχάλη Ρακιντζή το 1993, αλλά και πολιτικές συγκεντρώσεις, όπως την συγκέντρωση διαμαρτυρίας της Ενώσεως Κέντρου το καλοκαίρι του 1965, με αφορμή την Αποστασία του 1965 (Ιουλιανά).[17]
Νέα Τούμπα
ΕπεξεργασίαΣτις 22 Ιουλίου 2020 τέθηκε σε διαβούλευση η ΣΜΠΕ για το νέο γήπεδο του ΠΑΟΚ στην Τούμπα.[18] Κατά εκτιμήσεις, το νέο γήπεδο θα είναι έτοιμο το 2026.[19]
Στις 21/06/2022 η ΠΑΕ ΠΑΟΚ και το σχήμα εταιριών SALFO-Populous υπέγραψαν τη συμφωνία για τη μελέτη του masterplan και του business plan για τη Νέα Τούμπα και παρουσίασαν στο κοινό το project που θα τρέξει το επόμενο διάστημα.Η συμφωνία περιλαμβάνει την κατασκευή νέου γηπέδου καθώς και ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου γύρω από το γήπεδο.[20]
Ρεκόρ εισιτηρίων
ΕπεξεργασίαΤα ρεκόρ εισιτηρίων (επίσημης προσέλευσης θεατών) στο γήπεδο της Τούμπας είναι:
- 45.252, στον αγώνα ΠΑΟΚ - ΑΕΚ 0–0 (Α' Εθνική 1976–77) στις 19 Δεκεμβρίου 1976. [21]
- 45.200, στον αγώνα ΠΑΟΚ - Μπαρτσελόνα 1–0 (κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1975–76) στις 16 Σεπτεμβρίου 1975. [22]
- 45.147, στον αγώνα ΠΑΟΚ - Ολυμπιακός 2–1 (Α' Εθνική 1976–77) στις 5 Δεκεμβρίου 1976. [23]
- 45.010, στον αγώνα ΠΑΟΚ - ΑΕΚ 1–0 (Α' Εθνική 1975–76) στις 2 Μαΐου 1976. [24]
Εικόνες
Επεξεργασία-
Το γήπεδο της Τούμπας στην αρχική του μορφή (Σεπτέμβριος 1959). Η φωτογραφία έχει ληφθεί από τη σημερινή θύρα 7 -
Εξωτερική όψη του γηπέδου -
Άποψη του Γηπέδου της Τούμπας (Θύρα 4) -
Άποψη του Γηπέδου της Τούμπας (Θύρες 5, 6, 7 και 8) -
Άποψη της ανατολικής εξέδρας -
Άποψη της δυτικής εξέδρας -
Οπαδοί του ΠΑΟΚ στο πέταλο της Θύρας 4 σε αγώνα της ομάδας
.jpg)
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ http://www.paokfc.gr/sullogos/egkatastaseis/gipedo/
- ↑ ΠΑΟΚ • Γήπεδο, ΠΑΕ ΠΑΟΚ
- ↑ http://paok-26.blogspot.com/2010/10/forza-to.html
- ↑ 4,0 4,1 Μιλτιάδης Κανώτας, «Αυτός είναι ο ΠΑΟΚ», σελίδες 44 και 45.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Δήμος Θεσσαλονίκης, «ΠΑΟΚ 1926 - 2005», Έκδοση Κέντρου Ιστορίας Θεσ/νίκης 2005, σελίδες 148 και 149, ISBN 960-88595-2-2
- ↑ Μιλτιάδης Κανώτας, «80 χρόνια - Αυτός είναι ο ΠΑΟΚ», Εκδοτική Θεσσαλονίκης 2006, σελίδα 87.
- ↑ «Γήπεδο Τούμπας». archive.is. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016.
- ↑ «Εφημερίδα». Μακεδονία, σελ.3. 5 Σεπτεμβρίου 1959.
- ↑ «Εφημερίδα». Μακεδονία, σελ.5. 8 Σεπτεμβρίου 1959.
- ↑ nkir. «Digital Library - PDF Document». efimeris.nlg.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016.
- ↑ Εφημερίδα «Μακεδονία», φύλλο 21ης Μαΐου 1970, σελίδα 1
- ↑ Εφημερίδα «Μακεδονία», φύλλο 23ης Μαρτίου 1980, σελίδα 1
- ↑ Yugoslavia beat Malta 4–1 in Euro qualifier (αγγλικά)
- ↑ Τ. Σταθόπουλος & Γ. Νικητόπουλος, «Εθνική Ελλάδας, μια ομάδα, μια ιστορία», Εκδόσεις Ημέρα, Πάτρα 1997, σελίδες 104, 112 και 224
- ↑ «Αγώνες Εθνικής Ανδρών του 2007». 26 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2016.
- ↑ TEAM, ΦΩΣ. «Εθνική ομάδα: Επιστρέφει στην Τούμπα ύστερα από 14 χρόνια (vid)». Fosonline.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ Εφημερίδα «Μακεδονία», φύλλο 22ας Ιουλίου 1965, σελίδα 1
- ↑ Σε διαβούλευση η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το νέο γήπεδο ποδοσφαίρου του ΠΑΟΚ
- ↑ Εφημερίδα Ναυτεμπορική 19/10/2020 σελ.14
- ↑ https://www.paokfc.gr/nea/20220621-mia-istoriki-mera/
- ↑ Εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ», φύλλο 20ης Δεκεμβρίου 1976, σελίδα 5[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Εφημερίδα «Θεσσαλονίκη», φύλλο 17ης Σεπτεμβρίου 1975, σελίδα 7
- ↑ Εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ», φύλλο 6ης Δεκεμβρίου 1976, σελίδα 7[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ», φύλλο 3ης Μαΐου 1976, σελίδα 5[νεκρός σύνδεσμος]