Γένεσις (βιβλίο)

το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης και της Πεντατεύχου και κατ΄ επέκταση της Αγίας Γραφής
(Ανακατεύθυνση από Γένεσις)

Με το όνομα Γένεση ή Γένεσις, έρεται το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, καθώς και το πρώτο βιβλίο της Πεντατεύχου, ή άλλως λεγόμενη "Νόμος", ή "Νόμος του Μωυσή", που περιλαμβάνει τα βιβλία Γένεση, Έξοδος, Λευιτικό, Αριθμοί και Δευτερονόμιο.

Γένεση
ΤίτλοςGenesis
בְּרֵאשִׁית
Första Moseboken
ΓλώσσαΒιβλική Εβραϊκή
ΘέμαΚοσμογονία
Jewish history
ΣειράΤορά
Πεντάτευχος
ΧαρακτήρεςΤετραγράμματο, Αδάμ, Εύα, Νώε, Αβραάμ, Σάρα, Ισαάκ, Ρεβέκκα, Ιακώβ, Ιωσήφ του Ιακώβ, Άβελ, Κάιν, Σηθ, Ισμαήλ, Άγαρ, Θάρα, Ναχόρ, Λωτ, Βαθουήλ, Ησαύ, Μελχά, Βενιαμίν, Σημ, Χαμ, Ιάφεθ, Ιουδήθ, Λάβαν, Μαθουσάλα, Tubal-cain, Ενώχ, Ιάρεδ, Νεβρώδ, Αράν, Λάμεχ, Λάμεχ, Βαλλά, Ζελφά, Θάμαρ, Αυνάν, Efron, Χοδολλογομόρ, Μελχισεδέκ, Bera, Αμαρφάλ, Αριόκ, Τιντάλ, Eliezer, Πετεφρής, Εφραίμ, Μανασσής (πατριάρχης), Φαρές, Χαναάν, γιος του Χαμ, Ενώς, Jubal, Adah, Jabal, Αβιμέλεχ και Serpent of Eden
LC ClassBS1231-BS1235.6
ΕπόμενοΈξοδος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Συγγραφέας του βιβλίου της Γένεσης και όλης της Πεντατεύχου φέρεται να είναι ο Μωυσής που τη συνέγραψε κατά τη διάρκεια της μακράς πορείας των Ισραηλιτών αδελφών του στην έρημο του ευλογημένου Όρους Σινά, περίπου το 1513 π.Χ.[1], εκτός βεβαίως των τελευταίων στίχων του Δευτερονομίου που αναφέρεται στον θάνατο του Μωυσή και που πιθανολογείται ότι συνέγραψε, (συμπλήρωσε), ο Ιησούς του Ναυή.

Μνεία στον Μωυσή γίνεται περίπου 200 φορές σε 27 από τα μεταγενέστερα βιβλία της Αγίας Γραφής.

Ονομασία

Επεξεργασία

Το βιβλίο αυτό οι Εβραίοι το ονομάζουν, από την πρώτη λέξη του κειμένου "Μπερεσίθ" που σημαίνει "Εν αρχή". Από δε τους Χριστιανούς ονομάσθηκε "Γένεσις", όνομα που ελήφθη από τον 4ο στίχο του Β' Κεφαλαίου του βιβλίου αυτού στον οποίο και αναγράφεται η ακόλουθη φράση: "αύτη η βίβλος γενέσεως ουρανού και γης ότε εγένετο"[2], που αναφέρεται στη γένεση του κόσμου, δηλαδή, τον ουρανό, τη γη, τη θάλασσα, τα ζώα της θαλάσσης, τα ζώα της στεριάς, τα ερπετά, τη φύση και τον άνθρωπο.

Κεφάλαια

Επεξεργασία

Το βιβλίο της Γένεσης θεωρείται, από τους θεολόγους, ως το αρχαιότερο συστηματικό "ιστορικό" βιβλίο καθώς αναφέρεται σε θεμελιώδη γεγονότα που παρατίθενται με μια αλληλουχία ενοτήτων. Το όλο κείμενο χωρίζεται σε 50 επιμέρους κεφάλαια με αρχαία ελληνική αρίθμηση, από το Κεφάλαιο Α΄ μέχρι το Κεφάλαιο Ν΄. Παρά ταύτα πολλοί χριστιανοί θεολόγοι θεωρούν ότι όλη η "Πεντάτευχος" μπορεί να διακριθεί σε δύο κύρια μέρη. Στο πρώτο μέρος, που περιλαμβάνει τη δημιουργία του κόσμου μέχρι της κλήσης του Αβραάμ από τον Γιαχβέ, και το δεύτερο μέρος από της κλήσης του Αβραάμ και την ιστορία των πατριαρχών του Ισραήλ μέχρι τον θάνατο του Ιησού του Ναυή στην Αίγυπτο.

Γεγονότα

Επεξεργασία

Τα κυριότερα γεγονότα που περιγράφονται στο βιβλίο της Γένεσης είναι κατά σειρά[3]:

  1. Η δημιουργία του κόσμου, (περιγράφεται στο Κεφ. Α΄ 1-25).
  2. Οι πρωτόπλαστοι, το προπατορικό αμάρτημα και η έξοδος από την Εδέμ, (που περιγράφονται στο Κεφ. Α΄28 - Κεφ Γ΄).
  3. Η Αδελφοκτονία Κάιν και Άβελ, Γέννηση Σηθ, Ενώχ και Νώε. (Κεφ.Δ΄- Κεφ.Στ΄,4).
  4. Ο Κατακλυσμός του Νώε(Κεφ.Στ΄,5 - Κεφ. Η΄).
  5. Η Ευλογία του Γιαχβέ προς τον Νώε και οι απόγονοί του. (Κεφ.Θ΄-Ι΄).
  6. Ο Πύργος της Βαβέλ και η διασπορά των ανθρώπων. (Κεφ.ΙΑ΄).
  7. Η κλήση του Αβραάμ και η ιστορία του. (Κεφ.ΙΒ΄-ΚΕ΄).
  8. Ισαάκ και Ιακώβ. (Κεφ.ΚΕ΄- ΛΣΤ΄).
  9. Ιστορία του Ιωσήφ. (Κεφ.ΛΖ΄- ΜΔ΄).
  10. Μετοικεσία του Ιακώβ, στην Αίγυπτο. (Κεφ.ΜΕ΄- ΜΗ΄), και
  11. Θάνατος του Ιακώβ και η ταφή του στη Χαναάν (Κεφ.ΜΘ΄ - Ν΄).
  12. Η οικογένεια του Κάιν.

Παρατηρήσεις

Επεξεργασία

Το βιβλίο της Γένεσης χαρακτηρίζεται θεολογικά ως έπος και δράμα κατά το μεγαλύτερο μέρος του, όπου παρουσιάζεται η προοδευτική δημιουργία του κόσμου σε "έξι ημέρες" με αποκορύφωμα της δημιουργίας τον άνθρωπο, και στη συνέχεια την αποβολή του από τον πρώτο χώρο της εγκατάστασής του. Στη συνέχεια ακολουθεί η θεϊκή τιμωρία της ανθρωπότητας με τον κατακλυσμο του Νώε. Αυτού ακολουθεί μια καινούργια αρχή που και αυτή τελειώνει με την αφροσύνη της Βαβέλ (Πύργος της Βαβέλ) που είχε ως κατάληξη τον διαχωρισμό και διασκορπισμό των λαών.

Από το 12ο κεφάλαιο ο Γιαχβέ εστιάζει πλέον την προσοχή του στην ιστορία ενός μόνο ανθρώπου του Αβραάμ και των απογόνων του, ξεχωρίζοντας ένα μόνο λαό (έθνος).

Τα διάφορα γεγονότα περιγράφονται από την άποψη ενός παρατηρητή. Βέβαια δεν αποτελεί καμιά "πραγματεία" ούτε χρονολογική, ούτε επιστημονική (γεωλογική, βιολογική κ.λπ.). Οι αναφερόμενες ημέρες δημιουργίας, γίνεται προσπάθεια ερμηνείας τους σε μεγάλες χρονικές περιόδους. Το σημαντικότερο όμως σημείο της δημιουργίας κρίνεται η αναφορά ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε "κατ΄ εικόνα και ομοίωση" του Θεού, και με πλήρη εξάρτηση της ζωής του από τον Θεό.

Ημέρα στη Γένεση

Επεξεργασία

Η λέξη "ημέρα" στα εβραϊκα" προφέρεται "ιωμ","yom". Στη μωσαϊκή κοσμογονία είναι ότι ο Κόσμος δημιουργήθηκε σε έξι μόνο ημέρες. Σύμφωνα με τη γεωλογία υποστηρίζεται ότι απαιτήθηκαν μακρότατα χρονικά διαστήματα. Στη Βίβλο χρησιμοποιείται άλλοτε για τη δήλωση ημέρας εικοσιτετράωρης και άλλοτε για μακροχρόνιο διάστημα. Υπάρχουν οι εκφράσεις στη Γραφή όπως: "Ημέρα Εκδικήσεως"[4],"Ημέρα Σωτηρίας"[5],"εμέ δει εργάζεσθαι τα έργα του πέμψαντός με έως ημέρα εστίν έρχεται νυξ ότε ουδείς δύναται εργάζεσθαι" [6]"εν δε τούτο μη λανθανέτω υμάς αγαπητοί ότι μία ημέρα παρά κυρίω ως χίλια έτη και χίλια έτη ως ημέρα μία" [7]. Ο ιερός Αυγουστίνος σημειώνει ότι "η Αγία Γραφή συνήθιζε να μεταχειρίζεται την λέξιν ημέρα αντί του χρόνου". Ο Μπαϊγύ αναφέρει ότι "Στους Ανατολικούς λαούς η λέξη «ημέρα» έχει αρχική σημασία που αντιστοιχεί με τη Χαλδαϊκή λέξη «σάρος», που σημαίνει «περίοδος χρόνου»".

Η Οικογένεια του Κάιν.

Επεξεργασία
  • Βιβλίο Γενέσεως, Κεφ. 4 Παρ.9 ---- Καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς πρὸς Κάϊν· ποῦ ἔστιν ῎Αβελ ὁ ἀδελφός σου; καὶ εἶπεν· οὐ γινώσκω· μὴ φύλαξ τοῦ ἀδελφοῦ μου εἰμὶ ἐγώ;
  • 10 καί εἶπε Κύριος· τί πεποίηκας; φωνὴ αἵματος τοῦ ἀδελφοῦ σου βοᾷ πρός με ἐκ τῆς γῆς.
  • 11 καὶ νῦν ἐπικατάρατος σὺ ἀπὸ τῆς γῆς, ἣ ἔχανε τὸ στόμα αὐτῆς δέξασθαι τὸ αἷμα τοῦ ἀδελφοῦ σου ἐκ τῆς χειρός σου·
  • 12 ὅτε ἐργᾷ τὴν γῆν, καὶ οὐ προσθήσει τὴν ἰσχὺν αὐτῆς δοῦναί σοι· στένων καὶ τρέμων ἔσῃ ἐπὶ τῆς γῆς.
  • 13 καὶ εἶπε Κάϊν πρὸς Κύριον τὸν Θεόν· μείζων ἡ αἰτία μου τοῦ ἀφεθῆναί με·
  • 14 εἰ ἐκβάλλεις με σήμερον ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς καὶ ἀπὸ τοῦ προσώπου σου κρυβήσομαι, καὶ ἔσομαι στένων καὶ τρέμων ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ ἔσται πᾶς ὁ εὑρίσκων με, ἀποκτενεῖ με.
  • 15 καὶ εἶπεν αὐτῷ Κύριος ὁ Θεός· οὐχ οὕτως, πᾶς ὁ ἀποκτείνας Κάϊν ἑπτὰ ἐκδικούμενα παραλύσει. καὶ ἔθετο Κύριος ὁ Θεὸς σημεῖον τῷ Κάϊν τοῦ μὴ ἀνελεῖν αὐτὸν πάντα τὸν εὑρίσκοντα αὐτόν.
  • 16 ἐξῆλθε δὲ Κάϊν ἀπὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ καὶ ᾤκησεν ἐν γῇ Ναὶδ κατέναντι ᾿Εδέμ.
  • 17 Καὶ ἔγνω Κάϊν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ συλλαβοῦσα ἔτεκε τὸν ᾿Ενώχ. καὶ ἦν οἰκοδομῶν πόλιν καὶ ἐπωνόμασε τὴν πόλιν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, ᾿Ενώχ.
  • 18 ἐγεννήθη δὲ τῷ ᾿Ενὼχ Γαϊδάδ, καὶ Γαϊδὰδ ἐγέννησε τὸν Μαλελεήλ, καὶ Μαλελεὴλ ἐγέννησε τὸν Μαθουσάλα, καὶ Μαθουσάλας ἐγέννησε τὸν Λάμεχ.
  • 19 καὶ ἔλαβεν ἑαυτῷ Λάμεχ δύο γυναῖκας, ὄνομα τῇ μιᾷ ᾿Αδά, καὶ ὄνομα τῇ δευτέρᾳ Σελλά.
  • 20 καὶ ἔτεκεν ᾿Αδὰ τὸν ᾿Ιωβήλ· οὗτος ἦν πατὴρ οἰκούντων ἐν σκηναῖς κτηνοτρο‘φων.
  • 21 καὶ ὄνομα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ᾿Ιουβάλ· οὗτος ἦν ὁ καταδείξας ψαλτήριον καὶ κιθάραν.
  • 22 Σελλὰ δὲ καὶ αὐτὴ ἔτεκε τὸν Θόβελ, καὶ ἦν σφυροκόπος χαλκεὺς χαλκοῦ καὶ σιδήρου· ἀδελφὴ δὲ Θόβελ Νοεμά.
  • 23 εἶπε δὲ Λάμεχ ταῖς ἑαυτοῦ γυναιξίν· ᾿Αδὰ καὶ Σελλά, ἀκούσατέ μου τῆς φωνῆς, γυναῖκες Λάμεχ, ἐνωτίσασθέ μου τοὺς λόγους, ὅτι ἄνδρα ἀπέκτεινα εἰς τραῦμα ἐμοὶ καὶ νεανίσκον εἰς μώλωπα ἐμοί·
  • 24 ὅτι ἑπτάκις ἐκδεδίκηται ἐκ Κάϊν, ἐκ δὲ Λάμεχ ἑβδομηκοντάκις ἑπτά.
  • Ιωάννης Κολιτσάρας "Η Παλαιά Διαθήκη" τ.1ος, σ.21, - εκδ. Αδελφότητας ΖΩΗ, (κατά Ο΄), (Η Πηγή αυτή συνοδεύεται με την υπ΄ αριθμ 225/1928 έγκριση του Οικουμενικού Πατριάρχου και με την αριθμ. 3293/19-5-1928 έγκριση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
  • Πίστις και επιστήμη, Δημητρίου Ι. Μαγκριώτη, Αθήνα 1946.
  • Παλαιά Διαθήκη έκδοσης της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, αναφορά του αποσπάσματος του κειμένου -Πρεσβύτερος Γ.Π.Κ. *

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Η Αγία Γραφή-Μετάφραση Νέου Κόσμου, Έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά, σελ. 1548.
  2. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΓΕΝΕΣΙΣ ΚΕΦ. 1-5». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2019. 
  3. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΓΕΝΕΣΙΣ». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2019. 
  4. Deuteronomy 32:35
  5. 2 Corinthians 6:2
  6. John 9:4 (Apostolic Bible Polyglot Greek Text)
  7. 2 Peter 3:8 (Apostolic Bible Polyglot Greek Text)

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη, έκδοση 1990, σελ. 13-19.
  • Χαστούπης Αθανάσιος, Το βιβλίο της Γενέσεως, περιοδικό Θεολογία, τόμος ΝΣΤ', τεύχος 3, Αθήνα 1985, σελ. 459-503.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία