Αντρέ Μωρουά
Ο Αντρέ Μωρουά (γαλλικά: André Maurois), ψευδώνυμο του Εμίλ Σαλομόν Βίλελμ Ερζόγκ (γαλλικά: Émile Salomon Wilhelm Herzog, 26 Ιουλίου 1885 - 9 Οκτωβρίου 1967) ήταν Γάλλος λογοτέχνης και ακαδημαϊκός που διακρίθηκε ως δοκιμιογράφος, ιστοριογράφος και μυθιστοριογράφος αλλά έγινε, κυρίως, γνωστός για τις μυθιστορηματικές βιογραφίες του, από τις οποίες καλύτερη θεωρείται εκείνη που αφορά τον Μαρσέλ Προυστ (Σε αναζήτηση του Μαρσέλ Προυστ)[14]).
Βιογραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΟ Μωρουά γεννήθηκε στην πόλη Ελμπέφ του νομού Σεν Μαριτίμ. Οι γονείς του ήταν Αλσατοί εβραϊκής καταγωγής: ο κατασκευαστής Ερνέστ Ερζόγκ και η Αλίς Λεβύ-Ρουέφ-Ερζόγκ. Αλλά η οικογένεια είχε εγκαταλείψει την Αλσατία μετά τον Γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870-71 και είχε καταφύγει στη Νορμανδία, όπου διατηρούσε βιοτεχνία κατεργασίας μαλλιού (στο Ελμπέφ), οπότε ο γιος τους μαθήτευσε στο καλό Λύκειο «Πιέρ Κορνέιγ» στη Ρουέν[15].
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Εμίλ κατατάχθηκε στον γαλλικό στρατό, όπου υπηρέτησε ως διερμηνέας και αργότερα ως σύνδεσμος με τον Βρετανικό στρατό. Το πρώτο του μυθιστόρημα, Les silences du colonel Bramble (Οι σιωπές του συνταγματάρχη Μπραμπλ, 1918), ήταν μία πνευματώδης αλλά και κοινωνικά ρεαλιστική καταγραφή των σχετικών εντυπώσεων και εμπειριών του, και σημείωσε άμεση εκδοτική επιτυχία στη Γαλλία. Μεταφράστηκε και έγινε επίσης δημοφιλές στη Μεγάλη Βρετανία και στις άλλες αγγλόφωνες χώρες. Πολλά άλλα έργα του Μωρουά μεταφράσθηκαν γρήγορα στην αγγλική (κυρίως από τον Χάμις Μάιλς), καθώς συχνά είχαν βρετανικό θέμα, όπως οι βιογραφίες του των Μπέντζαμιν Ντισραέλι, Λόρδου Βύρωνος και Πέρσι Σέλλεϋ.
Το 1938 ο Μωρουά εκλέχθηκε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, στην 26η έδρα της. Ο Μωρουά ενθαρρύνθηκε και υποβοηθήθηκε στο να θέσει υποψηφιότητα για μέλος από τον στρατάρχη Φιλίπ Πεταίν, πράγμα που το αναγνωρίζει με ευχαριστίες στην αυτοβιογραφία του το 1941, παρότι οι πορείες τους είχαν αποκλίνει απότομα, με τον Πεταίν να έχει γίνει πρόεδρος του φιλοναζιστικού γαλλικού καθεστώτος του Βισύ.
Με την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Μωρουά διορίστηκε ως Γάλλος παρατηρητής αξιωματικός στο γενικό αρχηγείο του βρετανικού στρατού. Με αυτή του την ιδιότητα πήγε με τον αγγλικό στρατό στο Βέλγιο. Γνώριζε προσωπικά τους κυριότερους Γάλλους κυβερνητικούς πολιτικούς και στις 10 Ιουνίου 1940 στάλθηκε από αυτούς σε αποστολή στο Λονδίνο. Η κατάρρευση της Γαλλίας και η επακόλουθη ανακωχή τερμάτισαν αυτή την αποστολή. Ο Μωρουά, όντας σε αργία, ταξίδεψε τότε από την Αγγλία στον Καναδά, γράφοντας για αυτή την περίοδο της ζωής του στο έργο Τραγωδία στη Γαλλία. Αργότερα στον πόλεμο υπηρέτησε στις Ελεύθερες Γαλλικές Δυνάμεις.
Παρότι το «Αντρέ Μωρουά» ήταν αρχικά απλώς το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο, το κατέστησε επίσημο όνομά του το 1947.
Ο Αντρέ Μωρουά απεβίωσε στο Νεϊγί-συρ-Σεν, κοντά στο Παρίσι, σε ηλικία 82 ετών, μετά από μακρά σταδιοδρομία ως συγγραφέας μυθιστορημάτων (το γνωστότερο είναι το Κλίματα), μυθιστορηματικών βιογραφιών (στις οποίες κυρίως διακρίθηκε), ιστορικών έργων, παιδικών βιβλίων, ακόμα και διηγημάτων επιστημονικής φαντασίας. Τάφηκε στο κοιμητήριο του Νεϊγί-συρ-Σεν.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη σύζυγος του Μωρουά ήταν η Ζαν-Μαρί Βαντά ντε Ζύμκιεβιτς (Jeanne-Marie Wanda de Szymkiewicz), Ρωσίδα που είχε φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Η Ζαν-Μαρί υπέστη νευρικό κλονισμό το 1918 και το 1924 πέθανε από σηψαιμία.
Η δεύτερη σύζυγος του Μωρουά ήταν η Σιμόν ντε Καιγεβέ (Simone de Caillevet), η οποία ήταν εγγονή της Λεοντίνης Αρμάν ντε Καιγεβέ, ερωμένης του Ανατόλ Φρανς[16]
Αποφθέγματα του Μωρουά
Επεξεργασία- «Εκτιμούμε την ειλικρίνεια όσων μας επαινούν. Η ειλικρίνεια εκ μέρους των υπόλοιπων ονομάζεται θράσος.»
- «Στη λογοτεχνία, όπως και στον έρωτα, μας εκπλήσσουν οι επιλογές των άλλων.»
Εργογραφία
Επεξεργασία- Les silences du colonel Bramble (Οι σιωπές του συνταγματάρχη Μπραμπλ – 1918) μυθιστόρημα
- —μτφ. Π. Πρεβελάκη, ως «Μπραμπλ ο αμίλητος» (εκδ. "Ηχώ της Ελλάδος", 1935)
- Ni ange ni bête (Ούτε άγγελος ούτε κτήνος – 1919) ιστορικό μυθιστόρημα
- Les discours du docteur O' Grady (Οι λόγοι του δρ. O' Grady – 1922) μυθιστόρημα
- —μτφ. Π. Πρεβελάκη, ως «Ο΄Γκράντυ ο ομιλητικός» (εκδ. "Ηχώ της Ελλάδος", 1935)
- Bernard Quesnay (1922)
- Ariel ou la Vie de Shelley (Άριέλ: η ζωή του Σέλλεϋ – 1924)
- Dialogue sur le commandement (1924, δοκίμιο)
- La hausse et la baisse (Η άνοδος και η πτώση – 1926) μυθιστόρημα
- Meïpe ou la Délivrance (1926) νουβέλα
- La Vie de Disraeli (Η ζωή του Ντισραέλι – 1927)
- —μτφ. Γ.Πράτσικας (εκδ. "Γκοβόστης")
- Études anglaises (Αγγλικές μελέτες – 1927) δοκίμια
- Le Chapitre suivant (Το επόμενο κεφάλαιο – 1927) 1η εκδοχή
- Climats (Κλίματα – 1928)
- —μτφ. Γιάννης Κουχτσόγλου, ως Κυνηγώντας την ευτυχία ("Μορφωτική Επιστημονική Εταιρία", 1952)
- —μτφ. Μανώλης Γιαλουράκης (εκδ. "Πανεπιστημιακός Τύπος-Φοντάνα", χχ)
- —μτφ. Πολύβιου Βοβολίνη (Ως δεύτερο έργο στο Nicolas Segur, "Το συζυγικό κρεββάτι", με τον τίτλο "Ζητώντας την ευτυχία", χωρίς να αναγράφεται στο εξώφυλλο ούτε εκδοτικός οίκος, ούτε ο τίτλος του δεύτερου αυτού έργου, ούτε χρονολογία έκδοσης)
- Voyage au pays des Articoles (1928)
- Le pays des trente-six mille volontés (Η χώρα των τριάντα έξι χιλιάδων θελήσεων 1928) διήγημα φαντασίας
- Don Juan ou la vie de Byron (Ντον Ζουάν ή Η ζωή του Μπάυρον – 1930)
- La Voie royale (Η βασιλική οδός 1930) μυθιστόρημα
- —μτφ. Λήδα Παλλαντίου (εκδ. "Ωκεανίδα")
- Lyautey (1931) βιογραφία
- Tourgueniev (1931) βιογραφία
- Le Peseur d'âmes (Ο ζυγιστής των ψυχών – 1931)
- Le cercle de famille (Ο οικογενειακός κύκλος – 1932) μυθιστόρημα
- Chantiers américains (1933)
- Édouard VII en son temps (Ο Εδουάρδος Ζ΄ και η εποχή του – 1933)
- L'instinct du bonheur (Το ένστικτο της ευτυχίας – 1934) μυθιστόρημα
- —μτφ. Γ.Λαμπρινίδης (εκδ. "Γκοβόστης", χχ)
- Sentiments et coutumes (1934) δοκίμια
- Voltaire (1935) βιογραφία
- Premiers contes (1935)
- Histoire de l'Angleterre (Ιστορία της Αγγλίας – 1937)
- —μτφ. Τάκης Μπάρλας (εκδ. "Οι φίλοι του βιβλίου", 1945 και «Σύγχρονη Λογοτεχνία», 1954)
- La machine à lire les pensées (Η μηχανή που διαβάζει τις σκέψεις – 1937) νουβέλα
- René ou la Vie de Châteaubriand (Ρενέ ή Η ζωή του Σατωμπριάν – 1938)
- —μτφ. Γ.Πράτσικας ("Νέα Εστία" 1957 Α΄ & επ. και εκδ. "Γκοβόστης" χχ)
- Un art de vivre (Τέχνη της ζωής – 1939)
- L’Empire français (Η Γαλλική [αποικιακή] Αυτοκρατορία – 1939) παιδικό λεύκωμα
- États-Unis 1939 (Παρίσι – 1939)
- Discours prononcé dans la séance publique de sa réception à l'Académie Française le Jeudi 22 juin 1939 (Λόγος επί τη εισδοχή του στην Γαλλική Ακαδημία στις 22 Ιουνίου 1939)
- Toujours l'inattendu arrive (Πάντα έρχεται το απροσδόκητο – 1943)
- Histoire des États-Unis (Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών – 1943)
- Journal des États-Unis 1946 (Ημερολόγιο των Ηνωμένων Πολιτειών – 1946)
- Terre promise (Γη της Επαγγελίας – 1946) μυθιστόρημα
- —μτφ. Σωτήρης Πατατζής (εκδ. "Δαμιανού", χχ)
- —μτφ. Νάσος Δετζώρτζης (εκδ. "Οι φίλοι του βιβλίου", 1947)
- Sept visages de l'amour (Επτά πρόσωπα του έρωτα – 1946) δοκίμιο
- Nouveaux discours du Docteur O'Grady (Νέοι λόγοι του δρ. O' Grady – 1947)
- Histoire de France (Ιστορία της Γαλλίας – 1947)
- Des mondes impossibles (Αδύνατοι κόσμοι – 1947)
- A la recherche de Marcel Proust (Σε αναζήτηση του Μαρσέλ Προυστ – 1949) μελέτη και λογοτεχνική βιογραφία)
- Alain (1950) μελέτη και λογοτεχνική βιογραφία)
- Ce que je crois (Αυτό που πιστεύω – 1951)
- Lélia ou la Vie de George Sand (Λελιά, ή Η ζωή της Γεωργίας Σάνδη – 1952) μελέτη και λογοτεχνική βιογραφία
- Destins exemplaires (Ιδανικά πεπρωμένα – 1952)
- Olympio ou la Vie de Victor Hugo (Ολυμπιό ή Η ζωή του Βικτόρ Ουγκό – 1954) μελέτη και λογοτεχνική βιογραφία)
- Femmes de Paris (Γυναίκες του Παρισιού – 1954)
- Lettres à l'inconnue (Γράμματα στο άγνωστο – 1956)
- Les roses de septembre (Τα ρόδα του Σεπτέμβρη – 1956) μυθιστόρημα
- Lecture, mon doux plaisir (Ανάγνωση, η γλυκιά μου απόλαυση – 1957)
- Les Trois Dumas (Οι τρεις Δουμά – 1957) βιογραφία
- Robert et Elizabeth Browning (1957) βιογραφία
- Portrait d'un ami qui s'appelait moi (1959)
- La Vie de sir Alexander Fleming (Η ζωή του Αλεξάντερ Φλέμιγκ – 1959) βιογραφία
- Le Monde de Marcel Proust (εκδ. Hachette – 1960) ιστορική και λογοτεχνική μελέτη
- Pour piano seul (1960)
- Adrienne ou la Vie de Mme de La Fayette (Αντριάν ή Η ζωή της Μαντάμ ντε Λαφαγιέτ – 1961) βιογραφία
- "Histoire des États-Unis" (Ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών – 1962)
- —μτφ. Παύλος Φλώρος (εκδ. "Οι φίλοι του βιβλίου")
- La conversation (Η συνομιλία – 1964)
- Prométhée ou la Vie de Balzac (Προμηθέας ή Η ζωή του Μπαλζάκ – 1965) ιστορική και λογοτεχνική μελέτη
- Au commencement était l'action (Εν αρχή ην η δράσις – 1966)
- Le Chapitre suivant (Το επόμενο κεφάλαιο – 1967) 2η εκδοχή
- Magiciens et logiciens (Μάγοι και οπαδοί της λογικής)
- Lettre ouverte à un jeune homme sur la conduite de la vie (Ανοιχτό γράμμα σε ένα νέο για την πορεία της ζωής)
- —μτφ. Γ.Α. Βασδέκης (εκδ. "Δίπτυχο", 1972)
- La maison (Το σπίτι)
- Snobisme dans l'art (Ο σνομπισμός στην τέχνη)
- Rouen dévasté (Η Ρουέν αφανισμένη)
- Aspect de la biographie (Άποψη της βιογραφίας)
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 119152700. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6xd111k. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Andre-Maurois. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 CONOR.SI. 6259811.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 The Fine Art Archive. 79098. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021.
- ↑ hdl
.handle .net /21 .12123 /54755. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2023. - ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990005492. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2024.
- ↑ Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας: «Enciclopedia on line» (Ιταλικά) andre-maurois.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 (Ιταλικά) Sapere Encyclopedia. De Agostini Editore. 2001. André.html Maurois, André.
- ↑ concoursgeneral
.free .fr /assoc /histoire /histoire .html. - ↑ Γαλλική Ακαδημία. www
.academie-francaise .fr /les-immortels /andre-maurois?fauteuil=26&election=23-06-1938. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2022. - ↑ «INFORMATIONS DIVERSES». (Γαλλικά) Le Monde. Societe Editrice Du Monde. Παρίσι. 7 Οκτωβρίου 1965. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2024.
- ↑ Ιστορικό Λεύκωμα 1967, σελ. 149, Καθημερινή (1997)
- ↑ Lycée Pierre Corneille de Rouen - History
- ↑ «André Maurois at kirjasto.sci.fi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2011.