Αλεξέι Αλεξέγιεβιτς Αμπρικόσοφ

Ρωσοαμερικανός θεωρητικός φυσικός

Ο Αλεξέι Αλεξέγιεβιτς Αμπρικόσοφ (ρωσικά: Алексе́й Алексе́евич Абрико́сов‎‎, 25 Ιουνίου 192829 Μαρτίου 2017) ήταν Ρώσος (και από το 1999 Αμερικανός πολίτης)[15] θεωρητικός φυσικός, του οποίου οι κυριότερες συνεισφορές υπήρξαν στο πεδίο της φυσικής της συμπυκνωμένης ύλης. Κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 2003 από κοινού με τους Βιτάλι Γκίνζμπουργκ και Άντονυ Τζέιμς Λέγκετ.[16]

Αλεξέι Αλεξέγιεβιτς Αμπρικόσοφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Алексей Алексеевич Абрикосов (Ρωσικά)
Γέννηση25  Ιουνίου 1928[1][2][3]
Μόσχα[4]
Θάνατος29  Μαρτίου 2017[5][3][6]
Πάλο Άλτο
Αιτία θανάτουνόσος
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσία
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1999)
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Ρωσικά[7]
Αγγλικά[7]
ΕκπαίδευσηΔιδάκτωρ των Επιστημών στη Φυσική και τα Μαθηματικά
ΣπουδέςMSU Faculty of Physics
Ρωσική Ακαδημία Επιστημών[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου[9]
ΕργοδότηςΚρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
N. I. Lobachevsky State University of Nizhny Novgorod
Ινστιτούτο Φυσικής και Τεχνολογίας της Μόσχας
National University of Science and Technology
Ινστιτούτο Φυσικών Προβλημάτων
Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Λαντάου (1965–1988)
Institute for High Pressure Physics (1988–1991)
Πανεπιστήμιο του Ιλινόι στις Σαμπέιν-Ερμπάνα
Utah State University
Πανεπιστήμιο Λόγκμπορο
Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο[10]
Κρατικό τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας - Μπάουμαν[11]
Αξιοσημείωτο έργοΦυσική συμπυκνωμένης ύλης
Οικογένεια
ΣύζυγοςSvetlana Bunkova
ΓονείςΑλεξέι Ιβάνοβιτς Αμπρικόσοφ
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΚρατικό Βραβείο Ε.Σ.Σ.Δ.
τάγμα του Παράσημου της Τιμής
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (2003)[12][13]
τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας
Fritz London Award (1972)[14]
βραβείο Λένιν
Landau Gold Medal (1989)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Οικογένεια και σπουδές

Επεξεργασία

Ο Α.Α. Αμπρικόσοφ γεννήθηκε στη Μόσχα. Αμφότεροι οι γονείς του ήταν ιατροί: Ο διακεκριμένος παθολόγος Αλεξέι Ιβάνοβιτς Αμπρικόσοφ, μέλος της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών, και η Φανή Βουλφ-Αμπρικόσοβα. Η αδελφή του Μαρία Α. Αμπρικόσοβα (1929-1998), έγινε επίσης ιατρός. Ο Αλεξέι Αλεξέγιεβιτς απεφοίτησε από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας το 1948. Από το 1948 μέχρι το 1965 εργάσθηκε στο Ινστιτούτο Φυσικών Προβλημάτων της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών, από όπου πήρε δύο διδακτορικά: Το 1951 για τη θεωρία της θερμικής διαχύσεως σε πλάσματα και τον τίτλο του «Διδάκτορα των Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών» (ένα «ανώτερο διδακτορικό») το 1955 για μία διατριβή με θέμα την κβαντική ηλεκτροδυναμική σε υψηλές ενέργειες.

Σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Από το 1965 μέχρι το 1988 ο Αμπρικόσοφ εργάσθηκε στο Ινστιτούτο Λαντάου Θεωρητικής Φυσικής της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών και ταυτόχρονα ήταν καθηγητής στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας από το ίδιο έτος. Επιπροσθέτως, ήταν επισκέπτης στο Ινστιτούτο Φυσικής και Τεχνολογίας της Μόσχας από το 1972 μέχρι το 1976 και στο Ινστιτούτο Χάλυβα και Κραμάτων (σήμερα Εθνικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας) στη Μόσχα από το 1976 έως το 1991. Υπήρξε πλήρες μέλος της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών από το 1987 μέχρι το 1991 και στη συνέχεια πλήρες μέλος της διάδοχής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.

Σε δύο εργασίες του, το 1952 και το 1957, ο Αμπρικόσοφ ερμήνευσε το πώς μαγνητική ροή μπορεί να διεισδύσει μέσα σε μία τάξη υπεραγωγών, που είναι γνωστή ως υπεραγωγοί τύπου II. Η διάταξη των γραμμών της μαγνητικής ροής μέσα σε αυτούς τους υπεραγωγούς αποκαλείται πλέγμα δίνης Αμπρικόσοφ (Abrikosov vortex lattice).

Από το 1991 ο Αμπρικόσοφ εργαζόταν στο Εθνικό Εργαστήριο Αργκόν στο Ιλινόι των ΗΠΑ, όπου και προάχθηκε σε «Διακεκριμένο επιστήμονα» στην Ομάδα Θεωρίας της Συμπυκνωμένης Ύλης στον Τομέα Επιστήμης των Υλικών. Η πρόσφατη έρευνά του επικεντρώθηκε στην προέλευση της μαγνητοαντιστάσεως, μιας ιδιότητας ορισμένων υλικών που συνίσταται στη μεταβολή της ηλεκτρικής τους αντιστάσεως υπό την επίδραση ενός μαγνητικού πεδίου[17][18]

Τιμητικές διακρίσεις

Επεξεργασία

Ο Α.Α. Αμπρικόσοφ τιμήθηκε με το Βραβείο Λένιν το 1966, με το Βραβείο Φριτς Λόντον το 1972, με το Κρατικό Βραβείο Ε.Σ.Σ.Δ. το 1982 και με το «Βραβείο Λαντάου» της Σοβιετικής Ακαδημίας Επιστημών το 1989.

Μετά τη σοβιετική εποχή, το 1991, ο Αμπρικόσοφ πήρε το «Βραβείο Τζων Μπαρντήν» της Sony Corporation. Το ίδιο έτος εκλέχθηκε Ξένο Επίτιμο Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών[19]. Υπήρξε επίσης μέλος της Αμερικανικής Φυσικής Εταιρείας (American Physical Society), ενώ το 2000 εκλέχθηκε μέλος της αμερικανικής Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Το 2003 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής από κοινού με τους Βιτάλι Γκίνζμπουργκ και Άντονυ Τζέιμς Λέγκετ, για την ανάπτυξη θεωριών περί της συμπεριφοράς της ύλης σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Μερικές άλλες τιμητικές διακρίσεις του Αμπρικόσοφ είναι:

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Ο Αλεξέι Αλεξέγιεβιτς Αμπρικόσοφ νυμφεύθηκε τη Σβετλάνα Γιούργιεβνα Μπούνκοβα το 1977. Απέκτησαν τρία παιδιά: δύο γιους και μία κόρη. Απεβίωσε στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνιας σε ηλικία 88 ετών.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 177918358. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. «Argonne Scientist and Nobel Laureate Dies at 88».
  6. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Alexey-Abrikosov. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. 7,0 7,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20051114001. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  8. (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20051114001. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  10. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  11. Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2019.
  12. «The Nobel Prize in Physics 2003». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 1  Μαΐου 2020.
  13. «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1  Μαΐου 2020.
  14. iupap.org/who-we-are/internal-organization/commissions/low-temperature-physics/c5-awards/#commission.
  15. Alexei A. Abrikosov. Αυτοβιογραφία στο Nobelprize.org, 2003
  16. Σύντομη βιογραφία Αρχειοθετήθηκε 2016-03-03 στο Wayback Machine. στον Τομέα Επιστήμης των Υλικών του Argonne National Laboratory
  17. Abrikosov, A.A. «Theory of an Unusual Metal-Insulator Transition in Layered High-Tc Cuprates», Materials Science Division, Argonne National Laboratory, United States Department of Energy (28 Αυγούστου 2003) Αρχειοθετήθηκε 2004-06-20 στο Wayback Machine..
  18. Abrikosov, A.A. «Theory of High-{Tc} Superconducting Cuprates Based on Experimental Evidence», Materials Science Division, Argonne National Laboratory, United States Department of Energy,(10 Δεκεμ. 1999).
  19. «Book of Members, 1780–2010: Chapter A» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2011. 
  20. «Fellows of the Royal Society». Λονδίνο: Royal Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2015.