Βικιπαίδεια

Άμβλωση

τερματισμός της εγκυμοσύνης
(Ανακατεύθυνση από Έκτρωση)

Η άμβλωση ή αλλιώς έκτρωση, είναι ο τερματισμός της εγκυμοσύνης με την αφαίρεση ενός ή περισσότερων εμβρύων από τη μήτρα πριν γίνει το έμβρυο βιώσιμο έξω από τη μήτρα.

Σύγχρονες μέθοδοι άμβλωσης είναι η χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων ή η χειρουργική επέμβαση.[1] Όταν επιτρέπεται από τον νόμο η άμβλωση είναι μια από τις πιο ασφαλείς επεμβάσεις στην Ιατρική.[2][3] Το φάρμακο μιφεπριστόνη (mifepristone) σε συνδυασμό με προσταγλανδίνη φαίνεται να είναι εξίσου ασφαλές και αποτελεσματικό με τη χειρουργική επέμβαση εάν χρησιμοποιηθεί κατά το πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.[1][4]

Μέτρα αντισύλληψης, όπως το αντισυλληπτικό δισκίο και ενδοκολπικές συσκευές μπορούν να χρησιμοποιηθούν αμέσως μετά την άμβλωση.[4] Όταν η άμβλωση πραγματοποιηθεί νόμιμα και με ασφάλεια, δεν αυξάνεται ο κίνδυνος για σωματικά προβλήματα/ασθένειες. [5] Υπάρχει ωστόσο σύμφωνα με μελέτες κίνδυνος για ψυχικές παθήσεις και ιδιαίτερα για το Σύνδρομο Άγχους μετά την Έκτρωση (Post Abortion Stress Syndrome).[6][7][8] Όταν οι αμβλώσεις γίνονται από ανεκπαίδευτο προσωπικό, με επικίνδυνα μηχανήματα σε μη αποστειρωμένο περιβάλλον, προκαλούν σημαντικά ιατρικά προβλήματα. [5][9] Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά οι νόμιμες και ασφαλείς αμβλώσεις να είναι διαθέσιμες σε όλες τις γυναίκες στον κόσμο.[10]

Ιστορικά η άμβλωση γινότανε χρησιμοποιώντας βότανα, αιχμηρά αντικείμενα, φυσική δύναμη (γροθιές) για να τραυματίσουν το έμβρυο. [11]

Οι νόμοι για την άμβλωση διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Σε ορισμένες χώρες η άμβλωση επιτρέπεται μόνο υπό προϋποθέσεις, π.χ. εάν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, εάν υπάρχουν ιατρικά προβλήματα στο έμβρυο, εάν απειλείται η υγεία της γυναίκας ή αν συντρέχουν κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες[12] Σε αρκετές χώρες υπάρχει έντονη συζήτηση για την ηθική της έκτρωσης[13][14] Αυτοί που είναι εναντίον των εκτρώσεων συνήθως ισχυρίζονται πως το έμβρυο είναι άνθρωπος και άρα έχει δικαίωμα στη ζωή, ενώ όσοι είναι υπέρ της νομιμότητας των εκτρώσεων συνήθως αναφέρουν το δικαίωμα της γυναίκας στην αυτονομία και να διαθέτει το σώμα της όπως θέλει.[15][16] [17]

Τύποι άμβλωσης

Επεξεργασία

Προκλητή άμβλωση

Επεξεργασία

Περίπου 205 εκατομμύρια εγκυμοσύνες πραγματοποιούνται κάθε χρόνο παγκόσμια. Περίπου το 1/3 είναι χωρίς προγραμματισμό και το 1/5 καταλήγουν σε προκλητή άμβλωση. [18] Οι περισσότερες αμβλώσεις οφείλονται σε ακούσιες εγκυμοσύνες.[19][20]

Στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1-2% πραγματοποιούνται λόγω γενετικών προβλημάτων στο έμβρυο.[5]

Μια εγκυμοσύνη μπορεί να τερματιστεί με αρκετές μεθόδους. Η μέθοδος εξαρτάται από την εβδομάδα κύησης του εμβρύου.[21][22] Επίσης, θέματα νομιμότητας, τοπικής διαθεσιμότητας και προτίμησης της γυναίκας μπορούν να επηρεάσουν τη μέθοδο που θα επιλεχθεί. Οι λόγοι για να επιλέξει κανείς την προκλητή έκτρωση συνήθως είναι θεραπευτικοί ή εκλεκτικοί. Μια έκτρωση ονομάζεται θεραπευτική όταν πραγματοποιείται για να σωθεί η ζωή της γυναίκας ή για να μην επιδεινωθεί η υγείας της. Επίσης ονομάζεται έτσι όταν το παιδί αναμένεται να έχει αυξημένη πιθανότητα για ιατρικά προβλήματα μετά τη γέννα, όπως κάποιου είδους αναπηρία, ή επίσης για να μειωθεί ο αριθμός των εμβρύων σε περίπτωση εγκυμοσύνης μεγάλου αριθμού κυημάτων. [23][24] Μια άμβλωση καλείται εκλεκτική ή εθελούσια/οικιοθελως εάν πραγματοποιείται μετά από επιθυμία της γυναίκας για μη ιατρικούς λόγους.[24] Η σύγχυση μερικές φορές προέρχεται από τον όρο "αιρετό" επειδή η "αιρετή επέμβαση" γενικά αναφέρεται σε όλες τις προγραμματισμένες επεμβάσεις, χωρίς να εξαρτάται εάν είναι ιατρικά αναγκαίες ή όχι.[25]

Αποβολή

Επεξεργασία

Ο αυτόματος ή μη προκλητός τερματισμός της κύησης πριν τη συμπλήρωση της 24ης εβδομάδας κυήσεως ονομάζεται αποβολή.[26]

Η εγκυμοσύνη η οποία τερματίζεται πριν την 37η εβδομάδα κυήσεως με τη γέννηση ενός ζωντανού παιδιού ονομάζεται πρόωρος τοκετός [27] Εάν το έμβρυο πεθάνει εντός της μήτρας ή κατά τη γέννηση, ονομάζεται θνησιγένεια [28] Μόνο το 30% με 50% των συλλήψεων επιβιώνουν το πρώτο τρίμηνο.[29] Η μεγάλη πλειοψηφία εξ αυτών δεν θα αντιληφθεί καν ότι είναι έγκυος,[24] και πολλές εγκυμοσύνες χάνονται πριν οι ιατροί να εντοπίσουν ένα έμβρυο.[30] Μεταξύ 15% και 30% των γνωστών κυήσεων τελειώνουν σε κλινικά προφανή αποβολή, ανάλογα με την ηλικία και την υγεία της εγκύου γυναίκας.[31] Το 80% αυτών των αυθόρμητων αμβλώσεων συμβαίνουν στο πρώτο τρίμηνο.[32] Ο πιο συχνός λόγος για αποβολή το πρώτο τρίμηνο, είναι χρωματοσωματικές ανωμαλίες από το έμβρυο,[24][33] που αντιστοιχούν στο τουλάχιστον 50% των δειγματολημμένων πρόωρων απωλειών κύησης.[34] Άλλες αιτίες αποτελούν: αγγειακή νόσος, σακχαρώδης διαβήτης, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ορμονικά προβλήματα, μολύνσεις και ανωμαλίες της μήτρας. [33] Η μεγάλη ηλικία της μητέρας και το ιστορικό προηγούμενων αποβολών, είναι οι δυο παράγοντες που συνδέονται με μεγαλύτερο ρίσκο αποβολής.[34]

Μέθοδοι

Επεξεργασία

Φαρμακευτικές μέθοδοι

Επεξεργασία

Οι φαρμακευτικές αμβλώσεις έγιναν διαθέσιμες τη δεκαετία του 1970 όταν κυκλοφόρησαν ανάλογα προσταγλανδινών, και το αντιπρογεστερονικό φάρμακο μιφεπριστόνη (mifepristone ή RU-486) τη δεκαετία του 1980.[1][4][35][36][37] Στο πρώτο τρίμηνο, οι πιο συχνές ιατρικές συνταγές για άμβλωση χρησιμοποιούν μιφεπριστόνη σε συνδυασμό με ένα ανάλογο προσταγλανδίνης όπως η μισοπροστόλη ή η gemeprost έως την 9η εβδομάδα ή μεθοτρεξάτη σε συνδυασμό με ανάλογο προσταγλανδίνης έως την 7η εβδομάδα κύησης ή ακόμη, ένα ανάλογο προσταγλανδίνης μόνο του.[35] Οι συνδυασμοί μιφεπριστόνης–μισοπροστόλης δρουν ταχύτερα και είναι πιο αποτελεσματικοί σε μεγαλύτερες ηλικίες από ότι ο συνδυασμός μεθοτρεξάτης–μισοπροστόλης.[36] Αυτό το σύστημα είναι αποτελεσματικό στο δεύτερο τρίμηνο.[38] Τα ιατρικά βοηθήματα που περιλαμβάνουν μιφεπριστόνη ακολουθούμενα από μισοπροστόλη στο μάγουλο μεταξύ 24 και 48 ωρών αργότερα είναι αποτελεσματικά όταν εκτελούνται πριν από 63 ημέρες κύησης.[39]

Στις εκτρώσεις έως 7 εβδομάδες κύησης, η φαρμακευτική άμβλωση με συνδυασμό μιφεπριστόνης–μισοπροστόλης είναι πολύ πιο ασφαλές από χειρουργικές αμβλώσεις (αναρρόφηση κενού)ιδίως όταν η χειρουργική πρακτική δεν περιλαμβάνει λεπτομερή ανασκόπηση του αναρροφηθέντος ιστού. [40]

Η χρήση μιφεπριστόνης ακολουθούμενη μετά από 24–48 ώρες από μισοπροστόλης είναι κατά 98% αποτελεσματική έως την 9η εβδομάδα κύησης.[41] Εάν η φαρμακευτική έκτρωση αποτύχει, η χειρουργική θεραπεία πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να ολοκληρωθεί η διαδικασία.[42]

Οι αμβλώσεις πριν την 9η εβδομάδα είναι η πλειοψηφία των αμβλώσεων στη Βρετανία,[43][44] Γαλλία,[45] Ελβετία,[46] και σκανδιναβικές χώρες.[47] Στις ΗΠΑ, το ποσοστό των αμβλώσεων πριν την 9η εβδομάδα είναι αρκετά μικρότερο.[48][49]

Φαρμακευτική άμβλωση η οποία χρησιμοποιεί συνδυασμό ιατρικής μιφεπριστόνης με ανάλογο προσταγλανδίνης είναι ανάμεσα στις πιο συχνές μεθόδους άμβλωσης το δεύτερο τρίμηνο στον Καναδά, στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, στην Κίνα και Ινδία. [37] Σε αντίθεση, στις ΗΠΑ, το 95% των εκτρώσεων γίνονται χειρουργικά με διαστολή και αναρρόφηση. [50] Στην Ελλάδα, δυστυχώς δεν υπάρχει καμία επίσημη πηγή που να αναφέρει το ποσοστό των Φαρμακευτικών Μεθόδων, λόγω των προκαταλήψεως που έχουν δημιουργηθεί γύρω από το θέμα. Κατά συνέπεια, οι ασθενείς μπορεί να προσφύγουν σε μη-ασφαλείς μεθόδους έτσι ώστε να μην υπάρξει η καταχώρηση κανενός στοιχείου σε συστήματα. Η φαρμακευτική μέθοδος θα βοηθούσε πάρα πολύ τόσο στην ανωνυμία, όσο και στη διαμόρφωση ενός πιο σωστού ποσοστού για την ευαισθητοποίηση του κόσμου στο θέμα. Με βάση ανεπίσημες πηγές, οι αμβλώσεις στην Ελλάδα ανέρχονται σε 100.000-300.000 ανά έτος, εκ των οποίων μόνο το 10% γίνεται με τη χρήση μιφεπριστόνης–μισοπροστόλης λόγω ελλιπούς ενημέρωσης.

Χειρουργική

Επεξεργασία
 
Μια έκτρωση με αναρρόφηση κενού σε ηλικία κύησης οκτώ εβδομάδων (έξι εβδομάδες μετά τη γονιμοποίηση).
1: Αμνιοτικός σάκος
2: Έμβρυο
3: Επένδυση της μήτρας
4, 5, 6: Ιατρικά όργανα.

Μέχρι την 15η εβδομάδα, η αναρρόφηση είναι η πιο συχνή χειρουργική μέθοδος για έκτρωση.[51]

Η διαστολή τραχήλου και απόξεση ενδομητρίου (ή απλά απόξεση) αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή μέθοδο χειρουργικής έκτρωσης και αποτελεί συνηθισμένη γυναικολογική επέμβαση που πραγματοποιείται και για άλλους λόγους πέραν της άμβλωσης όπως εξέταση για πιθανή κακοήθεια, διερεύνηση αυξημένης εμμηνόρροιας και άλλα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά τη συγκεκριμένη μέθοδο, όταν η αναρρόφηση δεν είναι διαθέσιμη.[52] Από την 15η εβδομάδα έως την 26η, άλλες χειρουργικές τεχνικές χρησιμοποιούνται κατά τις οποίες πάλι ενέχουν διαστολή του τραχήλου και αφαίρεση του εμβρύου και άλλων ιστών χρησιμοποιώντας χειρουργικά εργαλεία και αναρρόφηση.

Κατά το τρίτο τρίμηνο, η άμβλωση μπορεί προκληθεί χειρουργικά είτε με διαστολή του κόλπου και αφαίρεση του εμβρύου και άλλων ιστών με χειρουργικά εργαλεία είτε με υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας). Η υστερεκτομή για αμβλωση είναι μια επέμβαση όμοια περίπου με την καισαρική τομή και πραγματοποιείται με γενική αναισθησία. Απαιτεί μικρότερη τομή από την καισαρική τομή και πραγματοποιείται στα τελευταία στάδια της κύησης. [53] Ενώ οι επεμβάσεις του πρώτοι τριμήνου πραγματοποιούνται υπό τοπική αναισθησία, οι επεμβάσεις δεύτερου τριμήνου ίσως απαιτήσουν κάποιου είδους νάρκωση ή μέθη. [49]

Άλλες μέθοδοι

Επεξεργασία

Η φυσική βία, όπως γροθιές, έχει χρησιμοποιηθεί για πρόκληση έκτρωσης. Ανάλογα με την ένταση της βίας, μπορεί να προκληθεί εσωτερική αιμορραγία της γυναίκας, χωρίς όμως να προκληθεί αποβολή. [54]

Σε περιοχές της νοτιοανατολικής Ασίας, υπάρχουν παραδόσεις όπου έντονο μασάζ στην περιοχή της κοιλιάς πραγματοποιείται με στόχο την άμβλωση. [55] Άλλες μέθοδοι έκτρωσης, αποτελούν η λανθασμένη χρήση misoprostol, η εισαγωγή μη χειρουργικών αντικείμενων στα εσωτερικά γεννητικά όργανα της γυναίκας, όπως κρεμαστάρια ρούχων. Αυτές οι μέθοδοι συνήθως δεν χρησιμοποιούνται στον αναπτυγμένο κόσμο όπου η άμβλωση είναι νόμιμη και προσβάσιμη.[56]

Ασφάλεια

Επεξεργασία
 
Φυλλάδιο έκτρωσης στη Νότια Αφρική

Η έκτρωση θεωρείται από τις πιο ασφαλείς ιατρικές πράξεις όταν πραγματοποιείται με ασφάλεια. [57] Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει ως μη ασφαλή έκτρωση αυτή που πραγματοποιείται από ανεκπαίδευτο προσωπικό, επικίνδυνα εργαλεία ή εγκαταστάσεις όπου η αντισηψία είναι πλημελής.[58]
Η θνησιμότητα στις ΗΠΑ από εκτρωση είναι 0,7 στις 100,000 γυναίκες που υποβαλλονται στη διαδικασια, κάνοντας την έκτρωση 13 φορές πιο ασφαλή σε σύγκριση με τη γέννα (όπου η θνησιμότητα είναι 8,8 ανα 100,000 γυναίκες). [59] Η θνησιμότητα της γυναίκας αυξάνει με την ηλικία του εμβρύου, όμως παραμένει μικρότερη από τη γέννα μέχρι τουλάχιστον την 21η εβδομάδα κυήσεως.[60] [61]
Η έκτρωση που πραγματοποιείται στα εξωτερικά ιατρεία είναι ασφαλής και αποτελεσματική για τις 70 πρώτες μέρες της κυήσεως. Η αναρρόφηση κενου το πρώτο τρίμηνο είναι η πιο ασφαλής μέθοδος για χειρουργική έκτρωση και μπορεί να πραγματοποιηθεί σε εξωτερικά ιατρεία ή και σε νοσοκομείο. Οι επιπλοκές είναι σπάνιες και περιλαμβάνουν ρήξη μήτρας, ενδομητρίτιδα (είδος λοίμωξης) ή και παραμονή υπολειματικού υλικού που απαιτεί δεύτερη επέμβαση για να αφαιρεθεί.[62]
Προληπτική αντιβίωση (όπως δοξυκυκλίνη ή μετρονιδαζόλη) συνήθως χορηγείται πριν την επέμβαση,[63] καθώς πιστεύεται πως μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα λοίμωξης μετά την επέμβαση. [49][64] Οι επιπλοκές της έκτρωσης στο δεύτερο τρίμηνο είναι παρόμοιες με αυτές στο πρώτο τρίμηνο και φαίνεται να εξαρτώνται από τη μέθοδο που επιλέχθηκε. Μερικές από επιπλοκές που αναφέρονται στη δημόσια συζήτηση για τις αμβλώσεις προέρχονται από ομάδες κατά των εκτρώσεων, αλλά δεν παρουσιάζουν επιστημονική τεκμηρίωση.[65] [66] Για παράδειγμα, το ερώτημα για ύπαρξη σχέσης μεταξύ έκτρωσης και καρκίνου του μαστού έχει εξετασθεί εκτενώς. Μεγάλες ιατρικές ενώσεις όπως ο «Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας», το «Αμερικανικό Ινστιτούτο κατά του Καρκίνου», το "American Cancer Society", και το αγγλικό "Royal College of Obstetricians and Gynaecologists" έχουν καταλήξει ότι η άμβλωση δεν προκαλεί καρκίνο του μαστού.[67]

Ψυχιατρική Υγεία

Επεξεργασία

Δεν υπάρχει σχέση μεταξύ των περισσότερων προκλητών αμβλώσεων και ψυχιατρικών προβλημάτων, [5][68] πέραν των αναμενόμενων αναφορικά με οποιαδήποτε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. [69]

Η Αμερικάνικη Εταιρεία Ψυχολόγων έχει καταλήξει ότι η πρώτη έκτρωση μιας γυναίκας δεν μπορεί να επιφέρει ψυχιατρικό πρόβλημα στη γυναίκα εάν πραγματοποιηθεί στο πρώτο τρίμηνο, με τις γυναίκες αυτές να μην έχουν περισσότερη πιθανότητα να παρουσιάσουν ψυχιατρικά προβλήματα σε σχέση με αυτές που θα συνεχίσουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η σχέση της ψυχιατρικής υγείας με την έκτρωση δεν είναι το ίδιο καλά μελετημένη. [69][70] Αν και μερικές μερικές έρευνες δείχνουν αρνητική επίπτωση στην πνευματική υγεία γυναικών που πραγματοποίησαν έκτρωση μετά το πρώτο τρίμηνο,[71] περισσότερες μελέτες απαιτούνται για υπάρχουν βέβαια συμπεράσματα. [72] Οι αναφερόμενες αρνητικές ψυχολογικές συνέπειες της έκτρωσης αναφέρονται από ομάδες κατά των εκτρώσεων ως «μετά την έκτρωση σύνδρομο», το οποίο όμως δεν είναι επιβεβαιωμένη ιατρική κατάσταση από επαγγελματίες της υγείας στις ΗΠΑ. [73]

Μη ασφαλείς εκτρώσεις

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Μη ασφαλείς εκτρώσεις
 
Σοβιετική αφίσα γύρω στο 1925, που προειδοποιεί κατά των μαιών που κάνουν εκτρώσεις. Μετάφραση τίτλου: "Οι εκτρώσεις που γίνονται από εκπαιδευμένες ή αυτοδίδακτες μαίες όχι μόνο ακρωτηριάζουν τη γυναίκα, οδηγούν επίσης συχνά στον θάνατο."

Οι γυναίκες συνήθως επιθυμούν να τερματίσουν την εγκυμοσύνη χρησιμοποιώντας μη ασφαλείς μεθόδους όταν η πρόσβαση σε νόμιμη άμβλωση απαγορεύεται. Τείνουν να πραγματοποιούν την έκτρωση μοναχές τους ή να βασίζονται σε άλλα άτομα, χωρίς κατάλληλη ιατρική εκπαίδευση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πολλές επιπλοκές, όπως ατελής έκτρωση, σήψη, αιμορραγία ή βλάβη σε εσωτερικά όργανα. [74]

Οι μη ασφαλείς εκτρώσεις είναι από τους κυριότερους λόγους θνητότητας και θνησιμότητας ανάμεσα στις γυναίκας παγκοσμίως. Αν και τα ακριβή στοιχεία ίσως να μην είναι απόλυτα ακριβή, εκτιμάται πως κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 20 εκατομμύρια μη ασφαλείς εκτρώσεις, εκ των οποίων το 97% λαμβάνουν χώρα στις αναπτυσσόμενες χώρες και προκαλούν εκατομμύρια ατυχημάτων.[75] Οι θάνατοι υπολογίζονται από 37,000 εως 70,000 γυναίκες την προηγούμενη δεκαετία. [76] Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πιστεύει ότι η θνησιμότητα έχει μειωθεί συγκριτικά με τη δεκαετία του 1990. [77] Για να μειωθεί ο αριθμός των μη ασφαλών εκτρώσεων, οι οργανισμοί υγείας συνήθως δίνουν έμφαση στη νομιμοποίηση της άμβλωσης, στην εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού και στην εξασφάλιση της εύκολης πρόσβασης σε υπηρεσίας υγείας από τις γυναίκες [78]. Ο κυριότερος παράγοντας σχετικά με το αν η έκτρωση πραγματοποιείται με ασφάλεια ή χωρίς, είναι η νομιμότητα της διαδικασίας. Χώρες με περιοριστικό νομοθετικό πλαίσιο, έχουν μεγαλύτερο αριθμό μη ασφαλών αμβλώσεων ενώ ο αριθμός εκτρώσεων είναι παρόμοιος με τον αριθμό αμβλώσεων σε χώρες όπου η άμβλωση είναι νόμιμη και διαθέσιμη. [79][80][81][82] Για παράδειγμα, η νομιμοποίηση της έκτρωσης στη Νότια Αφρική το 1996 είχε άμεση θετική επίδραση στη συχνότητα των επιπλοκών σχετιζόμενων με τις αμβλώσεις,[83] με τους σχετικούς με την έκτρωση θανάτους να μειώνονται κατά πάνω από 90%.[84] Παρόμοιες μειώσεις στη θνητότητα της γυναίκας έχουν παρατηρηθεί σε χώρες όπου έχουν φιλελευθεροποιήσει τους νόμους περί έκτρωσης όπως στη Ρουμανία και το Νεπάλ.[85] Μια μελέτη του 2011, έχει καταλήξει πως στις ΗΠΑ, μερικές ομοσπονδιακές νομοθεσίες εναντίον των εκτρώσεων σχετίζονται με μικρότερους ρυθμούς έκτρωσης στην ίδια την πολιτεία.[86] Η ανάλυση πάντως δεν έλαβε υπόψιν τα ταξίδια των γυναικών σε άλλες πολιτείες όπου η άμβλωση επιτρέπεται, για να πραγματοποιήσουν την έκτρωση.[87]

Το 40% των γυναικών παγκοσμίως μπορούν να έχουν πρόσβαση σε νόμιμες εκτρώσεις ενώ ένα 35%, μπορεί να προβαίνει νομίμως σε εκτρώσεις αν όμως πληρούν συγκεκριμένα σωματικά, ψυχικά και κοινωνικοοικονομικά κριτήρια. [12] Οι μη ασφαλείς πρακτικές εκτρώσεων οδηγούν τις γυναίκες σε 70.000 θανάτους το χρόνο περίπου και σε 5 εκατομμύρια μόνιμες δυσλειτουργίες. [9][88]

Η μη ασφαλής έκτρωση μπορεί να προκαλέσει στείρωση. Υπολογίζεται ότι η στείρωση εξ αιτίας της μη ασφαλούς έκτρωσης αφορά 24 εκατομμύρια γυναίκες. [80] Για να αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο, σύμφωνα με την UNICEF, απαιτείται εκπαίδευση του πληθυσμού σε θέματα υγείας, πρόσβαση σε αξιόπιστα κέντρα υγείας πριν και μετά την άμβλωση. [89]

Κίνητρα

Επεξεργασία

Οι λόγοι και τα κίνητρα πίσω από την απόφαση των γυναικών για άμβλωση είναι αρκετά και ποικίλουν ανα γεωγραφική περιοχή.

Προσωπικά

Επεξεργασία
 
Ιστόγραμμα στο οποίο απεικονίζονται στοιχεία έρευνας του 1998 AGI meta-study με επίκεντρο τους λόγους για τους οποίους μια γυναίκα επιδιώκει να πραγματοποιήσει έκτρωση.

Οι πιο συχνοί λόγοι είναι να καθυστερήσουν την έλευση του πρώτου παιδιού σε μια πιο κατάλληλη για τη γυναίκα εποχή, ή να επικεντρώσουν την ενέργεια και τις οικονομίες τους στα παιδιά που ήδη έχουνε. Άλλοι λόγοι είναι η δυσκολία να αντέξουν οικονομικά το κόστος ανατροφής ενός παιδιού, μη υποστήριξη από τον πατέρα, διακοπή της εκπαίδευσης της μητέρας ή της καρριέρας της, προβλήματα στη σχέση μητέρα πατέρα, η αντίληψη πως κάποια είναι πολύ μικρή για να αποκτήσει παιδί, ανεργία και να μην θέλει κάποια να κυοφορήσει και γεννήσει το παιδί ως αποτέλεσμα βιασμού ή αιμομιξίας, κ.α.[90][91]

Κοινωνικοί

Επεξεργασία

Μερικές αμβλώσεις πραγματοποιούνται ως αποτέλεσμα κοινωνικής πίεσης. Παραδείγματα κοινωνικής πίεσης αποτελούν η κοινωνική απόρριψη της μητέρας η οποία δεν είναι παντρεμένη με τον πατέρα του παιδιού, η κοινωνική κριτική της πολύ νέας μητέρας, η θέληση για ένα συγκεκριμένο φύλο, ο κοινωνικός στιγματισμός για αναπηρίες, η έλλειψη οικονομικής υποστήριξης ή μέθοδοι ελέγχου του πληθυσμού (π.χ. η πολιτική του ενός παιδιού στην Κίνα). [92]

Υγεία μητέρας και εμβρύου

Επεξεργασία

Ένας επιπρόσθετος λόγος για την έκτρωση, είναι πολλές φορές η υγεία της μητέρας καθώς αν η εγκυμοσύνη συνυπάρχει με συγκεκριμένες ασθένειες, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή της. Σε αρκετές χώρες αποτελεί την αιτία της έκτρωσης, σε περισσότερο από τον 1/3 των συνολικών εκτρώσεων.

Η συζήτηση σχετικά με την άμβλωση

Επεξεργασία

Η συζήτηση σχετικά με το κατά πόσο η άμβλωση πρέπει να είναι ή όχι νόμιμη, είναι ένα πολυσυζητημένο και δυσεπίλυτο θέμα στις διάφορες κοινωνίες. Ηθική, ιατρική ηθική, φιλοσοφικά, βιολογικά, θρησκευτικά και νομικά ζητήματα υπάρχουν στη συζήτηση. Η θεματολογία σχετίζεται με το ποια είναι και αν υπάρχουν τα δικαιώματα του εμβρύου, κατά πόσο το κράτος έχει αρμοδιότητα να ρυθμίζει το σώμα της γυναίκας και το δικαίωμα της γυναίκας στην αυτονομία. Τόσο στη δημόσια, όσο και στην ιδιωτική αντιπαράθεση, τα επιχειρήματα εστιάζονται είτε στο αν είναι ηθικά επιτρεπτή η άμβλωση, είτε στο ότι ο νόμος πρέπει να περιορίζει αντί να επιτρέπει τις αμβλώσεις. [93] Ο Παγκόσμιος Ιατρικός Σύνδεσμός (World Medical Association) στη διακήρυξη του για τη θεραπευτική Άμβλωση, σημειώνει: «όταν τα συμφέροντα της μητέρας συγκρούονται με τα συμφέροντα του αγέννητου παιδιού, δημιουργούν ένα δίλημμα σχετικά με το κατά πόσο η εγκυμοσύνη πρέπει να διακοπεί».[94] Οι συζητήσεις κυριαρχούνται συνήθως από δυο γκρουπ που συνήθως τάσσονται είτε υπέρ του δικαιώματος της άμβλωσης είτε κατά. Όσοι είναι κατά, υπερασπίζονται αυστηρότερους κανονισμούς, συνήθως ισχυρίζονται πως το έμβρυο είναι άνθρωπος και έχει δικαίωμα στη ζωή, άρα η έκτρωση ισοδυναμεί με φόνο. Όσοι είναι υπέρ του δικαιώματος της άμβλωσης ισχυρίζεται πως η γυναίκα έχει δικαίωμα να επιλέξει αν θέλει να κάνει παιδί ή όχι.

Νομική παράμετρος

Επεξεργασία

Ελλάδα

Επεξεργασία

Στην Ελλάδα η έκτρωση επιτρέπεται υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Ο Ποινικός Κώδικας στο άρθρο 304 επιτρέπει την έκτρωση (τεχνητή διακοπή της κύησης) μόνο με τη συναίνεση της εγκύου και μόνο από γιατρό μαιευτήρα - γυναικολόγο, με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα στις ακόλουθες περιπτώσεις:

  • Εντός των πρώτων 12 εβδομάδων της κύησης σε κάθε περίπτωση
  • Εντός των πρώτων 24 εβδομάδων, αν υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού
  • Εντός των πρώτων 19 εβδομάδων, αν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, αποπλάνησης ανήλικης, αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί
  • Χωρίς χρονικό περιορισμό, αν υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της, βεβαιωμένος από αντίστοιχο ιατρό. Επίσης σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτει και η περίπτωση άμβλωσης όταν το έμβρυο αποδεδειγμένα αντιμετωπίζει σοβαρές δυσλειτουργίες.

Ιταλία

Επεξεργασία

Στην Ιταλία, με βάση το νόμο 194 της 22/05/1978, γίνεται διάκριση ανάμεσα στη διακοπή της κύησης εντός των πρώτων 90 ημερών και της διακοπής μετά το πέρας της 91ης ημέρας.

  • Κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης, το άρθρο 4 του νόμου ορίζει ότι σε περίπτωση που έχει γίνει διάγνωση κάποιας δυσπλασίας του εμβρύου ή η συνέχιση της εγκυμοσύνης, ο τοκετός και η μητρότητα αποτελούν απειλή για τη σωματική ή ψυχική υγεία της μητέρας και σε άμεση σχέση με την οικονομική, κοινωνική, οικογενειακή κατάσταση της αλλά και σχετικά με τις συνθήκες κάτω από τις οποίες επήλθε η σύλληψη, η γυναίκα μπορεί να απευθυνθεί σε μια δημόσια κλινική ή στο γιατρό της επιλογής της και να παραθέσει τους λόγους για τους οποίους επιθυμεί να διακόψει την κύηση. Το άρθρο 5 προβλέπει την παροχή βοήθειας στη γυναίκα ώστε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που την οδήγησαν στο να λάβει αυτή την απόφαση. Στην περίπτωση που ο γιατρός κρίνει ότι οι λόγοι επιβάλλουν την άμεση διακοπή της κύησης, χορηγεί ένα πιστοποιητικό με το οποίο η γυναίκα μπορεί να διακόψει την κύηση. Εφόσον δε συντρέχουν λόγοι για άμεση διακοπή της κύησης, ο γιατρός δίνει ένα αντίγραφο του πιστοποιητικού και προσκαλεί τη γυναίκα να επαναξιολογήσει την απόφασή της και να επιστρέψει μετά από 7 ημέρες. Με το πέρας αυτού του χρονικού διαστήματος, η γυναίκα έχει το δικαίωμα να διακόψει την κύηση.
  • Μετά το πρώτο τρίμηνο, το άρθρο 6 ορίζει ότι η διακοπή της κύησης είναι νόμιμη και μπορεί να εφαρμοστεί: α) όταν η εγκυμοσύνη ή ο τοκετός θέτουν σε βαρύτατο κίνδυνο τη ζωή της γυναίκας, β) όταν υπάρχουν ανωμαλίες ή δυσμορφίες του εμβρύου που θέτουν σε βαρύτατο κίνδυνο τη σωματική ή ψυχική υγεία της γυναίκας.

Ο νόμος είναι πιο ελαστικός κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και συμπεριλαμβάνει, μαζί με τα κλινικά κριτήρια, ορισμένα κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια ενώ ο στόχος του είναι να προασπίσει κατά κύριο λόγο τη μητέρα. Μετά το πρώτο τρίμηνο, ο νόμος δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στην προάσπιση της ζωής του εμβρύου και η αξιολόγηση γίνεται αποκλειστικά με αυστηρά κλινικά κριτήρια. Ειδικές διατάξεις υπάρχουν για τα ανήλικα κορίτσια και τις γυναίκες με νοητική υστέρηση. [95]

Η Καθολική Εκκλησία είναι αντίθετη στις εκτρώσεις ακόμη και αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι υγείας. [96]

Απεικόνιση της νομοθετικής αντιμετώπισης του ζητήματος παγκόσμια

Επεξεργασία
 
Χάρτης της νομιμότητας της άμβλωσης ανά χώρα ή περιοχή
Υπόμνημα
   Επιτρέπεται κατόπιν αιτήματος, χωρίς όριο κύησης.
   Επιτρέπεται κατόπιν αιτήματος, με όριο κύησης μετά τις πρώτες 17 εβδομάδες.
   Επιτρέπεται κατόπιν αιτήματος, με όριο κύησης τις πρώτες 17 εβδομάδες.
   Επιτρέπεται κατόπιν αιτήματος, με ασαφές όριο κύησης.
   Επιτρέπεται για μητρική ζωή, μητρική υγεία*, βιασμό*, εμβρυϊκά ελαττώματα* και κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες.
   Απαγορεύεται με εξαιρέσεις για τη μητρική ζωή, την υγεία της μητέρας*, τον βιασμό και τα ελαττώματα του εμβρύου.
   Απαγορεύεται με εξαιρέσεις για τη μητρική ζωή, την υγεία της μητέρας* και τα ελαττώματα του εμβρύου.
   Απαγορεύεται με εξαιρέσεις για τη μητρική ζωή*, την υγεία της μητέρας* και τον βιασμό.
   Απαγορεύεται με εξαιρέσεις για τη μητρική ζωή και την υγεία της μητέρας.
   Απαγορεύεται με εξαιρέσεις για τη μητρική ζωή.
   Απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση.
   Καμία πληροφορία.
* Δεν ισχύει για ορισμένες χώρες αυτής της κατηγορίας.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Kulier, R; Kapp, N; Gülmezoglu, AM; Hofmeyr, GJ; Cheng, L; Campana, A (9 November 2011). «Medical methods for first trimester abortion.». Cochrane Database of Systematic Reviews (11): CD002855. doi:10.1002/14651858.CD002855.pub4. PMID 22071804. 
  2. ↑ Grimes, DA; Benson, J; Singh, S; Romero, M; Ganatra, B; Okonofua, FE; Shah, IH (2006). «Unsafe abortion: The preventable pandemic» (PDF). The Lancet 368 (9550): 1908–1919. doi:10.1016/S0140-6736(06)69481-6. PMID 17126724. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2011. https://web.archive.org/web/20110629040442/http://www.who.int/reproductivehealth/publications/general/lancet_4.pdf. 
  3. ↑ Raymond, EG; Grossman, D; Weaver, MA; Toti, S; Winikoff, B (November 2014). «Mortality of induced abortion, other outpatient surgical procedures and common activities in the United States». Contraception 90 (5): 476–479. doi:10.1016/j.contraception.2014.07.012. PMID 25152259. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Kapp, N; Whyte, P; Tang, J; Jackson, E; Brahmi, D (September 2013). «A review of evidence for safe abortion care». Contraception 88 (3): 350–63. doi:10.1016/j.contraception.2012.10.027. PMID 23261233. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Lohr, PA; Fjerstad, M; Desilva, U; Lyus, R (2014). «Abortion». BMJ 348: f7553. doi:10.1136/bmj.f7553. 
  6. ↑ Speckhard, Anne C.; Rue, Vincent M. (1992-10). «Postabortion Syndrome: An Emerging Public Health Concern» (στα αγγλικά). Journal of Social Issues 48 (3): 95–119. doi:10.1111/j.1540-4560.1992.tb00899.x. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1540-4560.1992.tb00899.x. 
  7. ↑ «Psychological Effects of Abortion. An UpdatedNarrative Review, Eastern Journal of Medicine, 2020» (PDF). 
  8. ↑ Kotta, Sameera; Molangur, Umashankar; Bipeta, Rajshekhar; Ganesh, Radhika (2018-04). «A Cross-Sectional Study of the Psychosocial Problems Following Abortion» (στα αγγλικά). Indian Journal of Psychiatry 60 (2): 217–223. doi:10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_361_16. ISSN 0019-5545. https://journals.lww.com/indianjpsychiatry/Fulltext/2018/60020/A_Cross_Sectional_Study_of_the_Psychosocial.10.aspx. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Shah, I; Ahman, E (December 2009). «Unsafe abortion: global and regional incidence, trends, consequences, and challenges» (PDF). Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 31 (12): 1149–58. PMID 20085681. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 July 2011. https://web.archive.org/web/20110716212405/http://www.sogc.org/jogc/abstracts/full/200912_WomensHealth_1.pdf. 
  10. ↑ World Health Organization (2012). Safe abortion: technical and policy guidance for health systems (PDF) (2nd έκδοση). Geneva: World Health Organization. σελ. 8. ISBN 9789241548434. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2015. 
  11. ↑ Joffe, Carole (2009). «1. Abortion and medicine: A sociopolitical history». Στο: M Paul, ES Lichtenberg, L Borgatta, DA Grimes, PG Stubblefield, MD Creinin. Management of Unintended and Abnormal Pregnancy (PDF) (1st έκδοση). Oxford, United Kingdom: John Wiley & Sons, Ltd. ISBN 978-1-4443-1293-5. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2011. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Boland, R.; Katzive, L. (2008). «Developments in Laws on Induced Abortion: 1998–2007». International Family Planning Perspectives 34 (3): 110–120. doi:10.1363/ifpp.34.110.08. PMID 18957353. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 October 2011. https://web.archive.org/web/20111007221828/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3411008.html. 
  13. ↑ Nixon, edited by Frederick Adolf Paola, Robert Walker, Lois LaCivita (2010). Medical ethics and humanities. Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett Publishers. σελ. 249. ISBN 9780763760632. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2017. 
  14. ↑ Johnstone, Megan-Jane (2009). Bioethics a nursing perspective (5th έκδοση). Sydney, N.S.W.: Churchill Livingstone/Elsevier. σελ. 228. ISBN 9780729578738. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2017. Although abortion has been legal in many countries for several decades now, its moral permissibilities continues to be the subject of heated public debate. 
  15. ↑ Pastor Mark Driscoll (18 October 2013). «What do 55 million people have in common?». Fox News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 August 2014. https://web.archive.org/web/20140831022138/http://www.foxnews.com/opinion/2013/10/18/what-do-55-million-people-have-in-common/. Ανακτήθηκε στις 2 July 2014. 
  16. ↑ Hansen, Dale (18 March 2014). «Abortion: Murder, or Medical Procedure?». Huffington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 July 2014. https://web.archive.org/web/20140714230359/http://www.huffingtonpost.com/dale-hansen/abortion-murder-or-medica_b_4986637.html. Ανακτήθηκε στις 2 July 2014. 
  17. ↑ Sifris, Ronli Noa (2013). Reproductive Freedom, Torture and International Human Rights Challenging the Masculinisation of Torture. Hoboken: Taylor and Francis. σελ. 3. ISBN 9781135115227. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2015. 
  18. ↑ Cheng L. (1 Νοεμβρίου 2008). «Surgical versus medical methods for second-trimester induced abortion». The WHO Reproductive Health Library. World Health Organization. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2011. 
  19. ↑ Bankole (1998). «Reasons Why Women Have Induced Abortions: Evidence from 27 Countries». International Family Planning Perspectives 24 (3): 117–127 & 152. doi:10.2307/3038208. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 January 2006. https://web.archive.org/web/20060117191716/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/2411798.html. 
  20. ↑ Finer, Lawrence B.; Frohwirth, Lori F.; Dauphinee, Lindsay A.; Singh, Susheela; Moore, Ann M. (2005). «Reasons U.S. Women Have Abortions: Quantitative and Qualitative Perspectives» (PDF). Perspectives on Sexual and Reproductive Health 37 (3): 110–118. doi:10.1111/j.1931-2393.2005.tb00045.x. PMID 16150658. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 January 2006. https://web.archive.org/web/20060117143856/https://www.guttmacher.org/pubs/journals/3711005.pdf. 
  21. ↑ Stubblefield, Phillip G. (2002). «10. Family Planning». Στο: Berek, Jonathan S. Novak's Gynecology (13 έκδοση). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-0-7817-3262-8. 
  22. ↑ Bartlett, LA; Berg, CJ; Shulman, HB; Zane, SB; Green, CA; Whitehead, S; Atrash, HK (2004), «Risk factors for legal induced abortion-related mortality in the United States», Obstetrics & Gynecology 103 (4): 729–37, doi:10.1097/01.AOG.0000116260.81570.60, PMID 15051566 
  23. ↑ Roche, Natalie E. (28 Σεπτεμβρίου 2004). «Therapeutic Abortion». eMedicine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2011. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 Schorge, John O.· Schaffer, Joseph I.· Halvorson, Lisa M.· Hoffman, Barbara L.· Bradshaw, Karen D.· Cunningham, F. Gary, επιμ. (2008). «6. First-Trimester Abortion». Williams Gynecology (1 έκδοση). McGraw-Hill Medical. ISBN 978-0-07-147257-9. 
  25. ↑ «Elective surgery». Encyclopedia of Surgery. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2012.  "An elective surgery is a planned, non-emergency surgical procedure. It may be either medically required (e.g., cataract surgery), or optional (e.g., breast augmentation or implant) surgery.
  26. ↑ Churchill Livingstone medical dictionary. Edinburgh New York: Churchill Livingstone Elsevier. 2008. ISBN 978-0-443-10412-1. The preferred term for unintentional loss of the product of conception prior to 24 weeks' gestation is miscarriage. 
  27. ↑ Annas, George J.· Elias, Sherman (2007). «51. Legal and Ethical Issues in Obstetric Practice». Στο: Gabbe, Steven G.· Niebyl, Jennifer R.· Simpson, Joe Leigh. Obstetrics: Normal and Problem Pregnancies (5 έκδοση). Churchill Livingstone. σελ. 669. ISBN 978-0-443-06930-7. A preterm birth is defined as one that occurs before the completion of 37 menstrual weeks of gestation, regardless of birth weight. 
  28. ↑ «Stillbirth». Stillbirth. Oxford University Press. 2010. https://books.google.com/books?id=Zs8ZM4OUurcC&pg=PA698&lpg=PA698. «birth of a fetus that shows no evidence of life (heartbeat, respiration, or independent movement) at any time later than 24 weeks after conception». 
  29. ↑ Annas, George J.· Elias, Sherman (2007). «24. Pregnancy loss». Στο: Gabbe, Steven G.· Niebyl, Jennifer R.· Simpson, Joe Leigh. Obstetrics: Normal and Problem Pregnancies (5 έκδοση). Churchill Livingstone. ISBN 978-0-443-06930-7. 
  30. ↑ Katz, Vern L. (2007). «16. Spontaneous and Recurrent Abortion – Etiology, Diagnosis, Treatment». Στο: Katz, Vern L.· Lentz, Gretchen M.· Lobo, Rogerio A.· Gershenson, David M. Katz: Comprehensive Gynecology (5 έκδοση). Mosby. ISBN 978-0-323-02951-3. 
  31. ↑ Stovall, Thomas G. (2002). «17. Early Pregnancy Loss and Ectopic Pregnancy». Στο: Berek, Jonathan S. Novak's Gynecology (13 έκδοση). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-0-7817-3262-8. 
  32. ↑ Cunningham, F. Gary· Leveno, Kenneth J.· Bloom, Steven L.· Spong, Catherine Y.· Dashe, Jodi S.· Hoffman, Barbara L.· Casey, Brian M.· Sheffield, Jeanne S., επιμ. (2014). Williams Obstetrics (24th έκδοση). McGraw Hill Education. ISBN 978-0-07-179893-8. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Stöppler, Melissa Conrad. Shiel, William C., Jr., επιμ. «Miscarriage (Spontaneous Abortion)». MedicineNet.com. WebMD. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2004. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2009. 
  34. ↑ 34,0 34,1 Jauniaux E, Kaminopetros P, El-Rafaey Η (1999). «Early pregnancy loss». Στο: Whittle MJ, Rodeck CH. Fetal medicine: basic science and clinical practice. Edinburgh: Churchill Livingstone. σελ. 837. ISBN 978-0-443-05357-3. OCLC 42792567.  Vancouver style error: non-Latin character (βοήθεια)
  35. ↑ 35,0 35,1 «Medical methods for first trimester abortion». Cochrane Database Syst Rev 11 (11): CD002855. 2011. doi:10.1002/14651858.CD002855.pub4. PMID 22071804. 
  36. ↑ 36,0 36,1 Creinin MD, Gemzell-Danielsson K (2009). «Medical abortion in early pregnancy». Στο: Paul M, Lichtenberg ES, Borgatta L, Grimes DA, Stubblefield PG, Creinin MD. Management of unintended and abnormal pregnancy: comprehensive abortion care. Oxford: Wiley-Blackwell. σελίδες 111–134. ISBN 1-4051-7696-2. 
  37. ↑ 37,0 37,1 Kapp N, von Hertzen Η (2009). «Medical methods to induce abortion in the second trimester». Στο: Paul M, Lichtenberg ES, Borgatta L, Grimes DA, Stubblefield PG, Creinin MD. Management of unintended and abnormal pregnancy: comprehensive abortion care. Oxford: Wiley-Blackwell. σελίδες 178–192. ISBN 1-4051-7696-2.  Vancouver style error: non-Latin character (βοήθεια)
  38. ↑ Wildschut, H; Both, MI; Medema, S; Thomee, E; Wildhagen, MF; Kapp, N (19 January 2011). «Medical methods for mid-trimester termination of pregnancy.». Cochrane database of systematic reviews (Online) (1): CD005216. doi:10.1002/14651858.CD005216.pub2. PMID 21249669. 
  39. ↑ Chen, MJ; Creinin, MD (July 2015). «Mifepristone With Buccal Misoprostol for Medical Abortion: A Systematic Review.». Obstetrics and Gynecology 126 (1): 12–21. doi:10.1097/AOG.0000000000000897. PMID 26241251. 
  40. ↑ WHO Department of Reproductive Health and Research (23 Νοεμβρίου 2006). Frequently asked clinical questions about medical abortion (PDF). Geneva: World Health Organization. ISBN 92-4-159484-5. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. (απαιτείται συνδρομή)
  41. ↑ «Effectiveness of medical abortion with mifepristone and buccal misoprostol through 59 gestational days». Contraception 80 (3): 282–286. September 2009. doi:10.1016/j.contraception.2009.03.010. PMID 19698822.  The regimen (200 mg of mifepristone, followed 24–48 hours later by 800 mcg of vaginal misoprostol) previously used by Planned Parenthood clinics in the United States from 2001 to March 2006 was 98.5% effective through 63 days gestation—with an ongoing pregnancy rate of about 0.5%, and an additional 1% of women having uterine evacuation for various reasons, including problematic bleeding, persistent gestational sac, clinician judgment or a women's request. The regimen (200 mg of mifepristone, followed 24–48 hours later by 800 mcg of buccal misoprostol) currently used by Planned Parenthood clinics in the United States since April 2006 is 98.3% effective through 59 days gestation.
  42. ↑ Holmquist S, Gilliam M (2008). «Induced abortion». Στο: Gibbs RS, Karlan BY, Haney AF, Nygaard I. Danforth's obstetrics and gynecology (10th έκδοση). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. σελίδες 586–603. ISBN 978-0-7817-6937-2. 
  43. ↑ «Abortion statistics, England and Wales: 2010». London: Department of Health, United Kingdom. 24 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. [νεκρός σύνδεσμος]
  44. ↑ «Abortion statistics, year ending 31 December 2010» (PDF). Edinburgh: ISD, NHS Scotland. 31 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. 
  45. ↑ Vilain A, Mouquet MC (22 Ιουνίου 2011). «Voluntary terminations of pregnancies in 2008 and 2009» (PDF). Paris: DREES, Ministry of Health, France. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. 
  46. ↑ . (5 Ιουλίου 2011). «Abortions in Switzerland 2010». Neuchâtel: Office of Federal Statistics, Switzerland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. 
  47. ↑ Gissler M, Heino A (21 Φεβρουαρίου 2011). «Induced abortions in the Nordic countries 2009» (PDF). Helsinki: National Institute for Health and Welfare, Finland. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. 
  48. ↑ «Abortion incidence and access to services in the United States, 2008». Perspect Sex Reprod Health 43 (1): 41–50. March 2011. doi:10.1363/4304111. PMID 21388504. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 September 2011. https://web.archive.org/web/20110927030139/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/4304111.pdf. Ανακτήθηκε στις 22 November 2011. 
  49. ↑ 49,0 49,1 49,2 Templeton, A.; Grimes, D. A. (2011). «A Request for Abortion». New England Journal of Medicine 365 (23): 2198–2204. doi:10.1056/NEJMcp1103639. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 January 2012. https://web.archive.org/web/20120108100041/http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMcp1103639. 
  50. ↑ Hammond C, Chasen ST (2009). «Dilation and evacuation». Στο: Paul M, Lichtenberg ES, Borgatta L, Grimes DA, Stubblefield PG, Creinin MD. Management of unintended and abnormal pregnancy: comprehensive abortion care. Oxford: Wiley-Blackwell. σελίδες 178–192. ISBN 1-4051-7696-2. 
  51. ↑ Healthwise (2004). «Manual and vacuum aspiration for abortion». WebMD. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2008. 
  52. ↑ World Health Organization (2003). «Dilatation and curettage». Managing Complications in Pregnancy and Childbirth: A Guide for Midwives and Doctors. Geneva: World Health Organization. ISBN 978-92-4-154587-7. OCLC 181845530. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2008. 
  53. ↑ McGee, Glenn; Jon F. Merz. «Abortion». Encarta. Microsoft. http://encarta.msn.com/encyclopedia_761553899/Abortion.html. Ανακτήθηκε στις 5 December 2008.  Αρχειοθετήθηκε 2009-10-28 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2017. 
  54. ↑ Smith JP (1998). «Risky choices: The dangers of teens using self-induced abortion attempts». Journal of Pediatric Health Care 12 (3): 147–151. doi:10.1016/S0891-5245(98)90245-0. PMID 9652283. 
  55. ↑ Potts, M.; Graff, M.; Taing, J. (2007). «Thousand-year-old depictions of massage abortion». Journal of Family Planning and Reproductive Health Care 33 (4): 233–234. doi:10.1783/147118907782101904. PMID 17925100. 
  56. ↑ Thapa, S. R.; Rimal, D.; Preston, J. (2006). «Self induction of abortion with instrumentation». Australian Family Physician 35 (9): 697–698. PMID 16969439. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 January 2009. https://web.archive.org/web/20090108181951/http://www.racgp.org.au/afp/200609/11015. 
  57. ↑ Grimes, DA; Creinin, MD (2004). «Induced abortion: an overview for internists». Ann. Intern. Med. 140 (8): 620–6. doi:10.7326/0003-4819-140-8-200404200-00009. PMID 15096333. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 May 2010. https://web.archive.org/web/20100507081029/http://www.annals.org/content/140/8/620.full. 
  58. ↑ «The Prevention and Management of Unsafe Abortion» (PDF). World Health Organization. Απριλίου 1995. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 30 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2010. 
  59. ↑ Raymond, E. G.; Grimes, D. A. (2012). «The Comparative Safety of Legal Induced Abortion and Childbirth in the United States». Obstetrics & Gynecology 119 (2, Part 1): 215–219. doi:10.1097/AOG.0b013e31823fe923. PMID 22270271. 
  60. ↑ Bartlett LA; Berg CJ; Shulman HB και άλλοι. (April 2004). «Risk factors for legal induced abortion-related mortality in the United States». Obstet Gynecol 103 (4): 729–37. doi:10.1097/01.AOG.0000116260.81570.60. PMID 15051566. https://archive.org/details/sim_obstetrics-and-gynecology_2004-04_103_4/page/729. 
  61. ↑ Trupin, Suzanne (27 Μαΐου 2010). «Elective Abortion». eMedicine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2010. At every gestational age, elective abortion is safer for the mother than carrying a pregnancy to term. 
  62. ↑ «Manual vacuum aspiration for first-trimester abortion». Arch Fam Med 7 (6): 559–62. 1998. doi:10.1001/archfami.7.6.559. PMID 9821831. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 April 2005. https://web.archive.org/web/20050405202853/http://archfami.ama-assn.org/cgi/content/full/7/6/559. 
  63. ↑ ACOG Committee on Practice Bulletins—Gynecology (May 2009). «ACOG practice bulletin No. 104: antibiotic prophylaxis for gynecologic procedures». Obstet Gynecol 113 (5): 1180–9. doi:10.1097/AOG.0b013e3181a6d011. PMID 19384149. https://archive.org/details/sim_obstetrics-and-gynecology_2009-05_113_5/page/1180. 
  64. ↑ «Antibiotics at the time of induced abortion: the case for universal prophylaxis based on a meta-analysis». Obstet Gynecol 87 (5 Pt 2): 884–90. May 1996. PMID 8677129. 
  65. ↑ Schneider, A. Patrick II; Zainer, Christine (August 2014). «The breast cancer epidemic: 10 facts». The Linacre Quarterly (Catholic Medical Association) 81 (3): 244–277. doi:10.1179/2050854914Y.0000000027. http://www.maneyonline.com/doi/full/10.1179/2050854914Y.0000000027. Ανακτήθηκε στις 11 November 2015. «...an association between [induced abortion] and breast cancer has been found by numerous Western and non-Western researchers from around the world. This is especially true in more recent reports that allow for a sufficient breast cancer latency period since an adoption of a Western life style in sexual and reproductive behavior.». 
  66. ↑ Jasen P (October 2005). «Breast cancer and the politics of abortion in the United States». Med Hist 49 (4): 423–44. doi:10.1017/S0025727300009145. PMID 16562329. PMC 1251638. https://archive.org/details/sim_medical-history_2005-10_49_4/page/423. 
  67. ↑ Position statements of major medical bodies on abortion and breast cancer include:
  68. ↑ Cockburn, Jayne· Pawson, Michael E. (2007). Psychological Challenges to Obstetrics and Gynecology: The Clinical Management. Springer. σελ. 243. ISBN 978-1-84628-807-4. 
  69. ↑ 69,0 69,1 American Psychological Association (12 August 2008). APA Task Force Finds Single Abortion Not a Threat to Women's Mental Health. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 7 September 2011.
  70. ↑ «Report of the APA Task Force on Mental Health and Abortion» (PDF). Washington, DC: American Psychological Association. 13 Αυγούστου 2008. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2010. 
  71. ↑ «Mental Health and Abortion». American Psychological Association. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2012. 
  72. ↑ Steinberg, J. R. (2011). «Later Abortions and Mental Health: Psychological Experiences of Women Having Later Abortions—A Critical Review of Research». Women's Health Issues 21 (3): S44–S48. doi:10.1016/j.whi.2011.02.002. PMID 21530839. 
  73. ↑ Kelly, Kimberly (February 2014). «The spread of ‘Post Abortion Syndrome’ as social diagnosis». Social Science & Medicine 102: 18–25. doi:10.1016/j.socscimed.2013.11.030. 
  74. ↑ Okonofua, F. (2006). «Abortion and maternal mortality in the developing world» (PDF). Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 28 (11): 974–979. PMID 17169222. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2012. https://web.archive.org/web/20120111121431/http://www.jogc.org/abstracts/full/200611_WomensHealth_1.pdf. 
  75. ↑ Haddad, LB.; Nour, NM. (2009). «Unsafe abortion: unnecessary maternal mortality». Rev Obstet Gynecol 2 (2): 122–6. PMID 19609407. 
  76. ↑ Lozano, R (15 December 2012). «Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden Disease Study 2010.». Lancet 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604. 
  77. ↑ World Health Organisation (2011). Unsafe abortion: global and regional estimates of the incidence of unsafe abortion and associated mortality in 2008 (PDF) (6th έκδοση). World Health Organisation. σελ. 27. ISBN 978-92-4-150111-8. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2014. 
  78. ↑ Berer M (2000). «Making abortions safe: a matter of good public health policy and practice». Bull. World Health Organ. 78 (5): 580–92. PMID 10859852. 
  79. ↑ «Induced abortion: estimated rates and trends worldwide». Lancet 370 (9595): 1338–45. 2007. doi:10.1016/S0140-6736(07)61575-X. PMID 17933648. 
  80. ↑ 80,0 80,1 «Unsafe abortion: Global and regional estimates of the incidence of unsafe abortion and associated mortality in 2003» (PDF). World Health Organization. 2007. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2011. 
  81. ↑ Berer M (November 2004). «National laws and unsafe abortion: the parameters of change». Reprod Health Matters 12 (24 Suppl): 1–8. doi:10.1016/S0968-8080(04)24024-1. PMID 15938152. 
  82. ↑ Culwell, Kelly R.; Hurwitz, Manuelle (May 2013). «Addressing barriers to safe abortion». International Journal of Gynecology & Obstetrics 121: S16–S19. doi:10.1016/j.ijgo.2013.02.003. 
  83. ↑ «The impact of age on the epidemiology of incomplete abortions in South Africa after legislative change». BJOG 112 (3): 355–9. March 2005. doi:10.1111/j.1471-0528.2004.00422.x. PMID 15713153. https://archive.org/details/sim_bjog_2005-03_112_3/page/355. 
  84. ↑ Bateman C (December 2007). «Maternal mortalities 90% down as legal TOPs more than triple». S. Afr. Med. J. 97 (12): 1238–42. PMID 18264602. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 August 2017. https://web.archive.org/web/20170830200316/http://samj.org.za/index.php/samj/article/view/642. 
  85. ↑ Conti, Jennifer A.; Brant, Ashley R.; Shumaker, Heather D.; Reeves, Matthew F. (November 2016). «Update on abortion policy». Current Opinion in Obstetrics and Gynecology: 1. doi:10.1097/GCO.0000000000000324. 
  86. ↑ New, M. J. (15 February 2011). «Analyzing the Effect of Anti-Abortion U.S. State Legislation in the Post-Casey Era». State Politics & Policy Quarterly 11 (1): 28–47. doi:10.1177/1532440010387397. 
  87. ↑ Medoff, M. H.; Dennis, C. (21 July 2014). «Another Critical Review of New's Reanalysis of the Impact of Antiabortion Legislation». State Politics & Policy Quarterly 14 (3): 269–276. doi:10.1177/1532440014535476. 
  88. ↑ Maclean, Gaynor (2005). «XI. Dimension, Dynamics and Diversity: A 3D Approach to Appraising Global Maternal and Neonatal Health Initiatives». Στο: Balin, Randell E. Trends in Midwifery Research. Nova Publishers. σελίδες 299–300. ISBN 978-1-59454-477-4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2015. 
  89. ↑ UNICEF, United Nations Population Fund, WHO, World Bank (2010). «Packages of interventions: Family planning, safe abortion care, maternal, newborn and child health». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2010. 
  90. ↑ Bankole, Akinrinola; Singh, Susheela; Haas, Taylor (1998). «Reasons Why Women Have Induced Abortions: Evidence from 27 Countries». International Family Planning Perspectives 24 (3): 117–127; 152. doi:10.2307/3038208. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 January 2006. https://web.archive.org/web/20060117191716/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/2411798.html. 
  91. ↑ Finer, L. B.; Frohwirth, L. F.; Dauphinee, L. A.; Singh, S.; Moore, A. M. (2005). «Reasons U.S. Women Have Abortions: Quantitative and Qualitative Perspectives». Perspectives on Sexual and Reproductive Health 37 (3): 110–118. doi:10.1111/j.1931-2393.2005.tb00045.x. PMID 16150658. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 January 2012. https://web.archive.org/web/20120107092446/http://www.guttmacher.org/pubs/journals/3711005.html. 
  92. ↑ «Nuremberg and the Crime of Abortion». U. Toledo. L. Rev. 42: 283. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 November 2013. https://web.archive.org/web/20131103153245/http://digitalcommons.liberty.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1047&context=lusol_fac_pubs. Ανακτήθηκε στις 12 July 2014. 
  93. ↑ Farrell, Courtney (2010). Abortion Debate. ABDO Publishing Company. σελίδες 6–7. ISBN 1617852643. 
  94. ↑ «WMA Declaration on Therapeutic Abortion». WMA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2015. 
  95. ↑ Elementi di Medicina Legale, Bertol - Catanesi - Crino' - Danesino - De Leo, Editore: Monduzzi, ISBN: 9788865210260, Edizione: 2010.
  96. ↑ «Aborto, per il Vaticano resta un crimine gravissimo al pari dell'omicidio». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή: Η θεσμική διαδρομή της αμβλώσεως: Μια ηθικο-συνταγματική προσέγγιση, Πρόλογος: Ισμήνη Κριάρη, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2016.
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Άμβλωση&oldid=10679361"