Άτταλος ο Μακεδών

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Άτταλος.

Ο Άτταλος (390 π.Χ. - 336 π.Χ.) ήταν Μακεδόνας αριστοκράτης, θείος της γυναίκας του Φίλιππου Β' της Μακεδονίας, Κλεοπάτρας.

Άτταλος ο Μακεδών
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Άτταλος (Αρχαία Ελληνικά)
Προφορά
Γέννηση	4ος αιώνας π.Χ.
Θάνατος	336 π.Χ. Μικρά Ασία
Συνθήκες θανάτου	ανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησης	Μακεδονία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός στρατιωτικός

Υπήρξε υπαίτιος της πρώτης έριδας μεταξύ του Βασιλέως της Μακεδονίας Φιλίππου με τον γιο του, τον Αλέξανδρο, όπως φαίνεται από το περιστατικό στο συμπόσιο για τον γάμο του Φίλιππου με την ανεψιά του Κλεοπάτρα. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο Άτταλος, σε κατάσταση μέθης, κάλεσε τους συνδαιτυμόνες να ευχηθούν στους θεούς το ζευγάρι να αποκτήσει γρήγορα ένα γνήσιο διάδοχο, αποκαλώντας έμμεσα τον Αλέξανδρο νόθο. Ο Αλέξανδρος αντέδρασε εκσφενδονίζοντας ένα σκύφο στον Άτταλο, ενώ στη συνέχεια αποχώρησε με τη μητέρα του Ολυμπιάδα, κίνηση που εξαγρίωσε τον μεθυσμένο πατέρα του Φίλιππο. Ο Αλέξανδρος ποτέ δεν συγχώρεσε τον Άτταλο για αυτήν την προσβολή.

Επίσης ο Άτταλος κατέστη και ο ηθικός υπεύθυνος της δολοφονίας αργότερα του Βασιλέως Φιλίππου, όπου βρίσκουμε τον Άτταλο να ευθύνεται για την σεξουαλική κακοποίηση του Παυσανία από την Ορεστίδα. Διορίστηκε το 336 π.Χ. από τον Φίλιππο ως διοικητής μαζί με τον Παρμενίωνα στην εμπροσθοφυλακή του Μακεδονικού στρατού που στάλθηκε στην Ασία. Εν τω μεταξύ πίσω στην Μακεδονία, ο Παυσανίας από την Ορεστίδα δολοφόνησε τον Φίλιππο για να τον εκδικηθεί που δεν τιμώρησε τον Άτταλο. Αλλά και ο Άτταλος στη φάση αυτή των εξελίξεων συνέλαβε το σχέδιο να υφαρπάξει την διαδοχή από τον Αλέξανδρο ως πατέρας της "υπό κηδεμονία" Κλεοπάτρας. Προς τον σκοπό αυτό ήλθε σε συνεννόηση με το ρήτορα Δημοσθένη και με άλλους αποστάτες θράκες έχοντας εμπιστοσύνη στον στρατό του. Ο διάδοχος όμως Αλέξανδρος λαμβάνοντας έγκαιρα μηνύματα περί της διαβολής του Αττάλου τον καταδίκασε ως ένοχο "εσχάτης προδοσίας" και έστειλε αμέσως τον Καρδιανό Εκαταίο στην Ασία, ηγούμενος στρατιωτικού αποσπάσματος, με τη ρητή διαταγή αφού ενωθεί με το στρατό του Παρμενίωνα (έστω και αν ήταν αυτός πεθερός του Αττάλου) να κομίσει τον προδότη ζωντανό ή νεκρό στη Μακεδονία. Η διαταγή του Αλέξανδρου εκτελέστηκε και ο Άτταλος συνελήφθη και θανατώθηκε. Η δε μητέρα του Αλέξανδρου Ολυμπιάδα θανάτωσε το παιδί της Κλεοπάτρας σφίγγοντάς το στην αγκαλιά της ενώ την ίδια την Κλεοπάτρα την υποχρέωσε ν΄ απαγχονιστεί με τη ζώνη της.

Πηγές

• Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τ. 3ος, σ.920.
• Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Δρανδάκη', τ. Στ΄, σ.147