Ο Άρβιντας Σαμπόνις (λιθ. Arvydas Sabonis, γεννήθηκε 19 Δεκεμβρίου 1964, Κάουνας, Λιθουανική ΣΣΔ, ΕΣΣΔ) είναι Λιθουανός πρώην διεθνής καλαθοσφαιριστής και νυν πρόεδρος της Λιθουανικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης. Αγωνιζόταν στη θέση του σέντερ θεωρούμενος ως ο καλύτερος στη θέση του εκτός ΗΠΑ[2] και ένας από τους κορυφαίους Ευρωπαίους καλαθοσφαιριστές όλων των εποχών.[3][4] Το 1991 ψηφίστηκε τρίτος καλύτερος καλαθοσφαιριστής στην ιστορία της FIBA.[5]

Άρβιντας Σαμπόνις
Προσωπικά στοιχεία
Πλ. ΌνομαΆρβιντας Ρομάς Σαμπόνις
ΠροσωνύμιοΘαύμα της φύσης
ΕθνικότηταΛιθουανική
Γέννηση19 Δεκεμβρίου 1964 (1964-12-19) (60 ετών)
Κάουνας, Σοβιετική Ένωση
Ύψος2,20 μ.[1]
Στοιχεία καριέρας
Ντραφτ1986 / Γύρος: 1ος / Επιλογή: 24η Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς
Αθλ. καριέρα1981 - 2005
ΘέσηΣέντερ
Καριέρα σε συλλόγους
1981–198900Ζάλγκιρις Κάουνας

1989–199200Φόρουμ Βαγιαδολίδ
1992–199500Ρεάλ Μαδρίτης
1995–200100Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς
2001–200200Ζάλγκιρις Κάουνας
2002–200300Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς

2003–200500Ζάλγκιρις Κάουνας
Εθνικές ομάδες
Ως παίκτης:0
1982 - 1990 0 Εθνική Σοβιετικής Ένωσης
1992 - 1999 0 Εθνική Λιθουανίας

Από το 1981 που ξεκίνησε την καριέρα του μέχρι το 2005, αγωνίστηκε σε συλλόγους της πατρίδας του, της Ισπανίας και στο NBA. Κέρδισε έξι φορές το βραβείο Euroscar, δύο το βραβείο Mr. Europa και μία τον τίτλο του MVP του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Είναι μέλος των Hall of Fame της FIBA και του Naismith Memorial Basketball Hall of Fame. Με την Εθνική ΕΣΣΔ κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ (1988). Με την Εθνική Λιθουανίας κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης (1992) και της Ατλάντας (1996), ενώ συνολικά κέρδισε δέκα μετάλλια στις διεθνείς διοργανώσεις.[6]

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ στην ηλικία των 9 ετών στο σχολείο. Σύμφωνα με τις αναμνήσεις του ιδίου, δύο χρόνια μετά την έναρξη της προπόνησης, αποφάσισε να εγκαταλείψει το άθλημα - το γυμναστήριο ήταν μακριά από το σπίτι και μετά την προπόνηση, επέστρεφε συχνά πολύ αργά. Επιπλέον το ύψος του δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο, μόλις τρίτος σε ύψος στην τάξη του και του άρεσε η μουσική ασχολούμενος με το ακορντεόν. Ωστόσο, υπέκυψε στην πειθώ του προπονητή και επέστρεψε στις προπονήσεις, ενώ το 1979, στα 15 του, το ύφος του ήταν ήδη 1,98 μέτρα και οι ικανότητες ενασχόλησης με την καλαθοσφαίριση εμφανείς. Το 1979 κλήθηκε στην εφηβική εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης.[7][8][9] Το 1981, ως μέλος της ομάδας μαθητών της Λιθουανίας, ο Σαμπόνις ήταν πρωταθλητής με τη σχολική ομάδα στη μαθητική Ολυμπιάδα που διοργανώθηκε στην Ελλάδα.[10]

Καριέρα σε συλλόγους

Επεξεργασία

Ζάλγκιρις Κάουνας

Επεξεργασία

Έκανε το επαγγελματικό ντεμπούτο του τον Αύγουστο του 1981 (τότε με ύψος 2,13 μέτρα), με μία από τις παλαιότερες ομάδες μπάσκετ στη Λιθουανία, τη Ζάλγκιρις στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Κάουνας.[11][12] Οι πέντε πρώτες αγωνιστικές του πρωταθλήματος διεξήχθησαν στη Μόσχα και έτσι είχε την ευκαιρία να εντυπωσιάσει τον κορυφαίο προπονητή της Σοβιετικής Ένωσης, Αλεξάντερ Γκομέλσκι, που τον ήθελε και στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Έναν χρόνο αργότερα, ο Γκομέλσκι κάλεσε τον Σαμπόνις στην εθνική ανδρών της ΕΣΣΔ, αλλά εκείνος κατέθεσε ψεύτικο καρδιογράφημα, όπου αναφερόταν ότι έπασχε από αρρυθμίες. Έτσι, δεν ενσωματώθηκε στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας άμεσα, ενώ παράλληλα έδωσε κατατακτήριες εξετάσεις και πέρασε στο πανεπιστήμιο για αγροτικές σπουδές. Η επιλογή του συγκεκριμένου πανεπιστημίου δεν ήταν τυχαία, καθώς οι φοιτητές που φοιτούσαν σε εκείνη τη σχολή δεν είχαν υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Συνεπώς, κατάφερε να κερδίσει το δικαίωμα να αποφύγει να παίξει στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ομάδα που συγκέντρωσε όλους τους κορυφαίους παίκτες της χώρας και είχε κατακτήσει 22 από τα 24 τελευταία πρωταθλήματα μέχρι το 1983. Οι κανόνες διεξαγωγής όμως άλλαξαν εκείνη τη χρονιά: μέχρι τότε το πρωτάθλημα το κατακτούσε η ομάδα που τερμάτιζε στην πρώτη θέση της κανονικής περιόδου, αφού δεν υπήρχαν πλέι-οφ. Εκείνη τη χρονιά, η ΤΣΣΚΑ τερμάτισε στη δεύτερη θέση, οπότε εφαρμόστηκε η ιδέα των τελικών ανάμεσα στον πρώτο και τον δεύτερο. Οι δύο πρώτοι τίτλοι πήγαν στην ομάδα της Μόσχας που διαθέτοντας το γίγαντα Βλαντίμιρ Τκατσένκο κατάφερε να αναχαιτίσει την επιθετική δραστηριότητα του πολυτάλαντου αλλά σαφώς πιο αδύνατου Λιθουανού.[13][14][15]

Το παιχνίδι του Σαμπόνις ήταν συχνά με την πλάτη στο καλάθι, με το γιγάντιο ανάστημά του να μην τον εμπόδιζε να έχει την κινητικότητα, τον συντονισμό και την ταχύτητα των κινήσεων. Έκανε τα πάντα καλά: ριμπάουντ, κοψίματα, ασίστ, εξαιρετικό σουτ στα τέσσερα μέτρα και όχι λιγότερο ενδιαφέρον σουτ ακόμα και από τη γραμμή των τριών πόντων.[16] Από το 1985 η κυριαρχία πέρασε στα χέρια της Ζαλγκίρις με την ενδυνάμωση του Σαμπόνις, που κέρδισε τρεις διαδοχικούς τίτλους της Σοβιετικού πρωταθλήματος και το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων της FIBA (FIBA Intercontinental Cup) το 1986. Στον τελικό του Μπουένος Άιρες με αντίπαλο τη Φέρρο Καρρίλ Οέστε σημείωσε 26 πόντους οδηγώντας τη σοβιετική ομάδα στη νίκη με 84–78.[15][17][18] Το 1986, η Ζάλγκιρις, ως πρωταθλήτρια της ΕΣΣΔ, εκπροσώπησε τη χώρα στην Ευρωλίγκα και έφτασε στον τελικό, όπου έπρεπε να αντιμετωπίσει την Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ, που υπεράσπιζε τον τίτλο. Το παιχνίδι διεξήχθη στη Βουδαπέστη στις 3 Απριλίου και δεν τελείωσε με τον καλύτερο τρόπο για το Σαμπόνις. Η ομάδα του έχασε 94–82, αφού οι διαιτητές Φιορίτο και Ρήγας τον απέβαλαν για αντιαθλητική συμπεριφορά, έχοντας μέχρι εκείνο το σημείο 27 πόντους και 14 ριμπάουντ.[8][19][20] Η επιθετική του παραγωγικότητα έφθασε σε ρεκόρ καριέρας σε αγώνα με την Ντιναμό Μόσχας πετυχαίνοντας 57 πόντους.[21] Ο τραυματισμός του το 1986 (συχνά αναφέρεται σε αγώνα με την Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ) τον οδήγησε να χάσει τον πρώτο τελικό αγώνα του πρωταθλήματος εναντίον της ΤΣΣΚΑ στον οποίο ο Λιθουανικός σύλλογος έχασε. Μετά από αυτό, ο Σαμπόνις επανήλθε (δεχόμενος ισχυρή εξωτερική πίεση), η Ζαλγκίρις νίκησε την ομάδα της Μόσχας δύο φορές στη σειρά και έγινε ξανά πρωταθλήτρια της χώρας. Αλλά δύο μήνες αργότερα, ο παίκτης είχε υποτροπή- ρήξη Αχίλλειου τένοντα.[22][23] Ακολούθησε νέα υποτροπή κατά τη διάρκεια προπόνησης στις αρχές του 1988. Χρειάστηκε χρονικό διάστημα ενάμιση χρόνου συνολικά για να ανακάμψει.[11][24]

Βαγιαδολίδ

Επεξεργασία

Το 1989, η Σοβιετική Ομοσπονδία μετά την κατάκτηση του χρυσού Ολυμπιακού μεταλλίου, επέτρεψε στους παίκτες της εθνικής ομάδας να αγωνιστούν στο εξωτερικό και ο Σαμπόνις υπέγραψε με την ισπανική Βαγιαδολίδ της ACB Λίγκας. Εκεί παρέμεινε για τρία χρόνια επιβεβαιώνοντας την ανάκαμψή του, παρά το γεγονός ότι η ταχύτητά του δεν ήταν αυτή του παρελθόντος και η αυτοπεποίθηση του περιορισμένη. Ο μεσολαβητής των διαπραγματεύσεων μεταξύ του ισπανικού συλλόγου και της σοβιετικής πλευράς ήταν ο Γκομέλσκι, ο κύριος πρωταγωνιστής στην αλλαγή στάσης της πολιτικής ηγεσίας στα ζητήματα μεταγραφών των παικτών.[25][26] Στις 7 Νοεμβρίου 1989 σημείωσε ρεκόρ καριέρας στην Ισπανία με 44 πόντους απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης έχοντας 17 στις 23 προσπάθειες και ακόμα 12 ριμπάουντ.[27] Με τη μικρή ισπανική ομάδα κατάφερε να φτάσει στα πλέι-οφ του πρωταθλήματος και τις τρεις χρονιές, ενώ έφτασε και στα ημιτελικά του Κυπέλλου Κόρατς.[8]

Ρεάλ Μαδρίτης

Επεξεργασία

Το 1992, μετά τη Βαγιαδολίδ, εντάχθηκε στην ισπανική Ρεάλ Μαδρίτης, μαζί με την οποία κατέκτησε δύο τίτλους Ισπανικού πρωταθλήματος και τον τίτλο της Ευρωλίγκας το 1995 με νίκη στον τελικό επί του Ολυμπιακού με 73–61. Ήταν πρώτος σκόρερ της συνάντησης με 23 πόντους και πολυτιμότερος παίκτης των τελικών.[28][29][30] Ο τεχνικός των «ερυθρόλευκων» Γιάννης Ιωαννίδης δήλωσε τότε ότι «πέντε ημέρες να παίζαμε τον τελικό, όσο ήταν ο Σαμπόνις στο γήπεδο δεν κερδίζαμε ποτέ».[31] Κατά τη διάρκεια της κανονικής περιόδου 1994–95 με τη Ρεάλ, οι μέσοι όροι ήταν 22,8 πόντοι, 13,2 ριμπάουντ, 2,6 κοψίματα και 2,4 ασίστ ανά παιχνίδι. Με τη Ρεάλ έφτασε σε τρεις τελικούς του πρωταθλήματος κερδίζοντας τον τίτλο του πολυτιμότερου παίκτη και τις τρεις φορές.[9][22] Στις 31 Μαρτίου 1995 και το εκτός έδρας παιχνίδι της Ρεάλ Μαδρίτης με την Ορένσε για την 36η αγωνιστική της Ισπανικής Λίγκας ο Λιθουανός σέντερ είχε συγκεντρώσει 66 βαθμούς στο σύστημα αξιολόγησης, επίδοση που παραμένει ρεκόρ μέχρι και σήμερα. Συγκεκριμένα είχε τελειώσει τον αγώνα έχοντας 32 πόντους με 10/15 δίποντα, 2/2 τρίποντα, 6/6 βολές, 27 ριμπάουντ, 3 ασίστ, 5 κλεψίματα, 5 κοψίματα και 6 λάθη σε 40 λεπτά.[32] Στα 31 του χρόνια, έφυγε από το Ισπανικό Πρωτάθλημα μετά από 235 αγώνες και με μέσο όρο 20,3 πόντους, 12,4 ριμπάουντ και 2,0 ασίστ σε 33 λεπτά αγωνιστικής παρουσίας.[8] Παρά το συγκριτικά μικρό χρονικό διάστημα παραμονής στη Ισπανία είναι 6ος ριμπάουντερ στην ιστορία του ισπανικού πρωταθλήματος έχοντας τον υψηλότερο μέσο όρο.[33]

Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς

Επεξεργασία

Επιλέχθηκε αρχικά από τους Ατλάντα Χοκς, όντας η 77η συνολική επιλογή του ντραφτ του 1985. Ωστόσο, η επιλογή ακυρώθηκε, επειδή ο Σαμπόνις ήταν κάτω των 21 ετών κατά το χρόνο του ντραφτ. Παρά τον σοβαρό τραυματισμό στον Αχίλλειο τένοντα, επιλέχθηκε από τους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς, με την 24η συνολική επιλογή στο ντραφτ του NBA του 1986.[34][35][36] Ο Σαμπόνις δεν είχε το δικαίωμα να παίξει στις ΗΠΑ, παρά την προσπάθεια του προπονητή της LSU Tigers, Ντέιλ Μπράουν, που είχε σχεδιάσει με τον παίκτη να σπουδάζει και να παίζει στο κρατικό πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα, διατηρώντας έτσι τον ερασιτεχνικό του χαρακτήρα. Ο παίκτης ήθελε να συμμετάσχει στους επερχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες, ευκαιρία που είχε χάσει το 1984 με το μποϊκοτάζ της ΕΣΣΔ. Ωστόσο, πήγε στο Πόρτλαντ μετά και τη δεύτερη χειρουργική επέμβαση που απαιτήθηκε από την υποτροπή του, για να αποκαταστήσει τον τραυματισμό του με το ιατρικό προσωπικό των Μπέιζερς τον Απρίλιο του 1988, προπονούμενος παράλληλα και με την ομάδα.[24][37]

Μετά την περίοδο 1994–95, Σαμπόνις και Πόρτλαντ επικοινώνησαν για την πιθανή μετακίνηση στο NBA. Πριν υπογράψει τον Σαμπόνις, ο γενικός διευθυντής των Μπλέιζερς, ζήτησε από τον ιατρό της ομάδας να εξετάσει τις ακτινογραφίες του Λιθουανού σέντερ. Ανεξάρτητα από τον αντίκτυπο των πολυάριθμων τραυματισμών του Σαμπόνις, ο Μπομπ Γουίτσιτ γενικός διευθυντής στους Μπλέιζερς εκείνη την εποχή υπενθύμισε σε συνέντευξη του 2011 ότι όταν ο γιατρός ανέφερε τα αποτελέσματα, «δήλωσε ότι ο Άρβιντας θα μπορούσε να είναι κατάλληλος για μια θέση στάθμευσης στη θέση ανθρώπων με ειδικές ανάγκες, με βάση μόνο την ακτινογραφία». Οι Μπλέιζερς τελικά συμφώνησαν με τον αθλητή.[38][39] Στις 30 Σεπτεμβρίου 1995, ο 31χρονος Λιθουανός υπέγραψε με τους Μπλέιζερς και στις 3 Νοεμβρίου έκανε το ντεμπούτο του στο ΝΒΑ με αντίπαλο τους Βανκούβερ Γκρίζλις με 10 πόντους και 7 ριμπάουντ. Είχε μία επιτυχημένη πρώτη χρονιά με μέσο όρο 14,5 πόντους, με 55 % ποσοστό ευστοχίας και 8,1 ριμπάουντ ανά παιχνίδι, ενώ έπαιζε λιγότερο από 24 λεπτά ανά παιχνίδι.[40] Ο Σαμπόνις επιλέχθηκε στην πρώτη ομάδα All-Rookie και ήταν επιλαχόντας και για τον τίτλο του καλύτερου ρούκι και του έκτου παίκτη της χρονιάς.[41] Οι μέσοι όροι έφτασαν τους 23,6 πόντους και 10,2 ριμπάουντ ανά παιχνίδι, στην πρώτη σειρά πλέι-οφ της καριέρας του ΝΒΑ αλλά το Πόρτλαντ έχασε από τη Γιούτα, σε πέντε παιχνίδια. Κατά μέσο όρο έφτασε τους 16,0 πόντους, 10,0 ριμπάουντ και 3,0 ασίστ ανά παιχνίδι, το 1997–98, όλα τα υψηλότερα του στη σταδιοδρομία του στο ΝΒΑ.[42] Τον Ιανουάριο του 1997 πέτυχε και το ρεκόρ καριέρας στο NBA με 33 πόντους απέναντι στους Ντάλας Μάβερικς. [23] Κατά τη διάρκεια της πρώτης παρουσίας του στο Πόρτλαντ, οι Μπλέιζερς έφταναν πάντοτε τα πλέι-οφ, ενώ μεταξύ του 1998 και του 1999 η ομάδα του Όρεγκον άλλαζε μεγάλα τμήματα του ρόστερ της, προκειμένου να ανταγωνιστεί για το πρωτάθλημα NBA, με τον Σαμπόνις να παραμένει ο μόνος παίκτης στις αρχικές πέντε σεζόν.[43] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του στο NBA κέρδισε τρεις φορές τον τίτλο Euroscar του καλύτερου Ευρωπαίου καλαθοσφαιριστή, μετά από τους τρεις πρώτους που είχε κατακτήσει τη δεκαετία του 1980. Ο αριθμός τίτλων εξακολουθεί να παραμένει ακατάρριπτο ρεκόρ.[6][44]

 
Από τον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 1988 με το Σαμπόνις με το νούμερο 11

Τα σωματικά προσόντα με τις τέλειες αναλογίες και η τεχνική του Σαμπόνις ήταν απαράμιλλα γι' αυτό και ονομάστηκε «θαύμα της φύσης». Ήταν εξαιρετικός στις τελικές πάσες (ασίστ-συχνά με περίτεχνο τρόπο), σούταρε από την περιφέρεια με επιτυχία (προσπάθειες τρίποντων δεν ήταν τόσο σπάνιες) και ήταν ανίκητος –όπως είναι φυσικό– στη ρακέτα. Η νοημοσύνη που έδειχνε με τον τρόπο παιχνιδιού του ήταν ιδιαίτερα υψηλή, στοιχείο που του επέτρεψε να αγωνιστεί με επιτυχία και σε μεγάλη ηλικία, παρά τα προβλήματα τραυματισμών, που εκτός του Αχίλλειου τένοντα περιελάμβαναν μικρότερους στα γόνατα και τους αστραγάλους. Η έφεσή του στα ριμπάουντ με το ογκώδες, δυνατό σώμα των 2,20 μέτρων και των 127–132 κιλών (στην περίοδο μετά τον τραυματισμό του), αλλά και η μαεστρία με την οποία έστηνε τα σκριν για τους συμπαίκτες του, τον μετέτρεψαν σε κορυφαία απειλή για κάθε άμυνα.[7][10][38][45] Ο Σαμπόνις ήταν σχεδόν 31 ετών όταν ξεκίνησε την καριέρα του στους Μπλέιζερς και είχε ήδη κερδίσει πολλούς τίτλους και χρυσά μετάλλια, υπέφερε από πολλούς τραυματισμούς και είχε χάσει μέρος της κινητικότητας και του αθλητισμού του. Στο «Βιβλίο του Μπάσκετ l» του Bill Simmons, ο Σαμπόνις, ως διεθνής παίκτης είναι εξιδανικευμένος, ενώ ο Άρβιντας Σαμπόνις των Μπλέιζερς, περιγράφεται ως «ξυλεμένος πάνω και κάτω από το γήπεδο». Στην άποψη του Ντέιβιντ Θορπ του ESPN, θα ήταν ο καλύτερος ψηλός στην ιστορία του NBA και ενδεχόμενα ένας κορυφαίος πάουερ φόργουορντ, αν είχε παίξει ολόκληρη τη σταδιοδρομία του εκεί. Ο Μπομπ Γουίτσιτ - ανέλαβε την αναμόρφωση των Μπλέιζερς το 1994 - έχει δηλώσει ότι εάν πήγαινε στο Πόρτλαντ χωρίς προβλήματα θα είχε επίδραση στο άθλημα ανάλογη με αυτή του Μάικλ Τζόρνταν.[7][46] Σύμφωνα με την άποψη του Κλάιντ Ντρέξλερ, εάν ο Σαμπόνις ήταν σε θέση να περάσει την ακμή του στο Πόρτλαντ, δίπλα στην πληθώρα σπουδαίων παικτών της ομάδας, «οι Μπλέιζερς θα είχαν πέντε ή έξι τίτλους ΝΒΑ».[31]

Τελευταία χρόνια

Επεξεργασία

Μετά τη σεζόν 2000–01, ο Σαμπόνις αρνήθηκε να υπογράψει επέκταση συμβολαίου με τους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς και αποχώρησε από το NBA. Με τα δικά του λόγια, «ήταν κουρασμένος ψυχικά και σωματικά».[36][47] Αντί αυτού, επέστρεψε στην Ευρώπη, όπου υπέγραψε μονοετή συμφωνία με τη Ζαλγκίρις Κάουνας, αναμένοντας να συμμετάσχει στην ομάδα για τα πιο σημαντικά παιχνίδια της σεζόν. Εντούτοις, κατέληξε να λείπει όλη τη σεζόν και να αναρρώνει από τους τραυματισμούς. Ο Σαμπόνις επέστρεψε στην ομάδα του Πόρτλαντ για μία τελευταία περίοδο, το 2002–03, όπου αγωνίστηκε κατά μέσο όρο για 15,5 λεπτά. Συνολικά στο ΝΒΑ μέτρησε 5.629 πόντους, 3.436 ριμπάουντ και 964 ασίστ.[40]

Ο τελευταίος σταθμός της μακρόχρονη καριέρα του ήταν η Ζάλγκιρις για να παίξει μία ακόμη σεζόν, το 2003–04. Αγωνιζόταν για περίπου 30 λεπτά και το βάρος του είχε ανέβει στα 140 κιλά. Ο ίδιος οδήγησε την ομάδα στο τοπ-16 της Ευρωλίγκας εκείνο το έτος και ονομάστηκε MVP της κανονικής περιόδου και του τοπ-16 στην ηλικία των 39 ετών.[9][48] Ο τελευταίος του αγώνας σε διεθνή διασυλλογική διοργάνωση ήταν με τη Μακάμπι Τελ Αβίβ (107–99), όπου σημείωσε 29 πόντους σε 30 λεπτά και ως είθισται, στις μεγάλες συναντήσεις είτε με την εθνική Λιθουανίας ή με τη Ζαλγκίρις, αποβλήθηκε με πέντε φάουλ.[49] Έγινε επίσης πρόεδρος της ομάδας και μέτοχος ενισχύοντας το σύλλογο που βρισκόταν σε οικονομικό αδιέξοδο. Αποχώρησε επίσημα από το επαγγελματικό μπάσκετ το 2005 στα 41 του χρόνια.[28]

 
Η φανέλα του με τη Ζάλγκριρις

Διεθνής καριέρα

Επεξεργασία

Σοβιετική Ένωση

Επεξεργασία

Παρά την αρχική του αποφυγή, έκανε το ντεμπούτο του με την εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1982, κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο με νίκη επί της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ με σκορ 95–94 στον τελικό. Στον τελευταίο αγώνα, καθώς και σε άλλους σημαντικούς αγώνες της διοργάνωσης, ο Γκομέλσκι δεν τον χρησιμοποίησε αρκετά επικαλούμενος την έλλειψη εμπειρίας. Ο μέσος όρος του ήταν 9,6 πόντοι. Την ίδια χρονιά είχε συμμετάσχει σε περιοδεία της εθνικής στις ΗΠΑ και είχε εντυπωσίασε με το Μπόμπι Νάιτ να τον θεωρεί τον καλύτερο νέο παίκτη του κόσμου.[2][50][51] Η καθιέρωση στην εθνική ομάδα ήρθε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1983 στη Γαλλία, όπου ήταν πρώτος σκόρερ της Σοβιετικής ομάδας με μέσο όρο 17,7 πόντους,[52] καλύτερη εμφάνιση με 28 πόντους με αντίπαλο την Ολλανδία, επίδοση ρεκόρ για παίκτη κάτω των 20 ετών που παραμένει, ενώ στο χαμένο ημιτελικό με την Ισπανία (95–94) 26 πόντους. Τότε το ύψος του είχε ανέβει στα 2,16 μέτρα.[21][53][54] Το 1985 η εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ στη Στουτγκάρδη της Γερμανίας έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Ο Σαμπόνις ήταν πρώτος σκόρερ της ομάδας με μέσο όρο 20,1 πόντους, σημείωσε 34 πόντους στο ντέρμπι του πρώτου γύρου με τη Γιουγκοσλαβία (105–97) και 36 πόντους στον ημιτελικό με την Ιταλία (112–96). Στον τελικό, η ΕΣΣΔ νίκησε την εθνική ομάδα της Τσεχοσλοβακίας με μεγάλη διαφορά (120–89), ο Σαμπόνις σημείωσε 23 πόντους και είχε 15 ριμπάουντ, ψηφίστηκε καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης και έτσι καθιερώθηκε ως ο καλύτερος παίκτης στην ευρωπαϊκή ήπειρο στα 21 του χρόνια κερδίζοντας για δεύτερη συνεχή χρονιά τον τίτλο Euroscar που απονέμεται ετήσια στον κορυφαίο Ευρωπαίο παίκτη από την ιταλική εφημερίδα Gazzetta dello Sport.[10][28][55][56] Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1986 ήταν πρωταγωνιστής του ημιτελικού με τη Γιουγκοσλαβία (91–90) σημειώνοντας 25 πόντους και ένα τρίποντο, που επέστρεψε στους Σοβιετικούς να ανέτρεψαν διαφορά εννέα πόντων (85–76) στα τελευταία 47 δευτερόλεπτα κερδίζοντας το εισιτήριο του τελικού στην παράταση, με το Σαμπόνις να έχει και τις δύο τελευταίες προσπάθειες επιτυχημένες στον επιπλέον χρόνο. Στον τελικό όμως η Αμερικανοί επικράτησαν με 87–85.[57][58][59]

Μετά τον τραυματισμό του έκανε την εμφάνισή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ σε αγώνα με αντίπαλο τη Γιουγκοσλαβία. Οι γιατροί του Πόρτλαντ προσπάθησαν να ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης να αγωνιστεί, θεωρώντας επισφαλή την επιστροφή του ποσού στην ενεργό δράση αλλά η απόφαση του ιδίου ήταν να αγωνιστεί.[12][60] Η εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ έχασε καθαρά (79–92), με το Λιθουανό να αγωνίζεται σχεδόν σε ολόκληρο τον αγώνα, ουσιαστικά χωρίς αντικαταστάσεις. Οι άλλοι αγώνες της διοργάνωσης ήταν νικηφόροι για την ΕΣΣΔ. Ο Γκομέλσκι έδωσε στον Σαμπόνις αυτοπεποίθηση και του είχε περάσει το μήνυμα της συνετής αγωνιστικής παρουσίας, κάτι που δεν ήταν χαρακτηριστικό του σε αρκετούς αγώνες πριν τον τραυματισμό του.[9][61] Στους ημιτελικούς, η ομάδα της ΕΣΣΔ ξεπέρασε την εθνική ομάδα των ΗΠΑ με σκορ 82–76, έχοντας πρωταγωνιστή το Σαμπόνις. Σημείωσε 13 πόντους και είχε ισάριθμα ριμπάουντ, εξουδετέρωσε τον Ντέιβιντ Ρόμπινσον, καλύτερο Αμερικανό παίκτη με σπουδαία καριέρα μετέπειτα στο NBA και με μακρινές πάσες έδωσε την ευκαιρία σε συμπαίκτες του να σημειώσουν εύκολα καλάθια σε αιφνιδιασμούς. Ο αγώνας της 28ης Σεπτεμβρίου 1988 ονομάστηκε τότε «ο αγώνας του αιώνα» και ίσως ήταν η σημαντικότερη αιτία για την απόφαση της FIBA ένα χρόνο αργότερα στο συνέδριο του Ελσίνκι να επιτρέψει τη συμμετοχή και επαγγελματιών στους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάτι που ξεκίνησε στην αμέσως επόμενη διοργάνωση. Στον τελικό, η εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ πήρε τη ρεβάνς από τη Γιουγκοσλαβία νικώντας 76–63 (με 20 πόντους και 15 ριμπάουντ του Λιθουανού παρά την παρουσία των σπουδαίων αντιπάλων Βλάντε Ντίβατς, Στόγιαν Βράνκοβιτς και Ντίνο Ράτζα, οι οποίοι αποδείχθηκαν αδύναμοι να τον αντιμετωπίσουν), η οποία επέτρεψε στους σοβιετικούς παίκτες να κερδίσουν το χρυσό μετάλλιο του Ολυμπιακού τουρνουά για δεύτερη φορά στην ιστορία τους μετά το 1972.[62][63][64][65]

 
Ο Άρβιντας Σαμπόνις στη μέση μετά την απονομή του χρυσού μεταλλίου στην Ολυμπιάδα της Σεούλ

Λιθουανία

Επεξεργασία

Το 1992, ο Σαμπόνις αγωνίστηκε με την εθνική ομάδα της Λιθουανίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης. Κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, οι Λιθουανοί έχασαν δύο φορές, για πρώτη φορά στο προκαταρκτικό στάδιο η εθνική ομάδα της Λιθουανίας έχασε από την Ενωμένη ομάδα της πρώην ΕΣΣΔ (80–92) και στους ημιτελικούς με σκορ 76–127 από την εθνική ομάδα των ΗΠΑ με το Ρόμπινσον να παίρνει τη ρεβάνς από το Σαμπόνις, αν και σημείωσαν ίδιο αριθμό πόντων. Στον αγώνα για το χάλκινο μετάλλιο, η Λιθουανία κατάφερε να νικήσει την ομάδα από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες με 82–77.[66][67] Ο Σαμπόνις σημείωσε 27 πόντους και μάζεψε 16 ριμπάουντ στη συνάντηση, ενώ οι μέσοι όροι της διοργάνωσης ήταν 25,3 πόντοι και 13,2 ριμπάουντ.[68] Η τρίτη θέση - μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κροατία - ανέβασε τους παίκτες στην κατάταξη των εθνικών ηρώων, οι οποίοι στη Λιθουανία, πιθανά η πιο μπασκετική χώρα στην Ευρώπη με το άθλημα πρώτο σε δημοτικότητα, έτυχαν υποδοχής σαν να είχαν επιστρέψει μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αποστολής στον Άρη στο ιστορία της ανθρωπότητας.[69] Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Αθήνας το 1995 έκανε πολύ καλές εμφανίσεις, ήταν πρώτος ριμπάουντερ της διοργάνωσης με μέσο όρο 15,3 ανά αγώνα, 22,0 πόντους (δεύτερος σκόρερ) και κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο μετά από μεγάλη μονομαχία στον τελικό με τη Γιουγκοσλαβία.[70][71][72] Το 1996, η εθνική ομάδα της Λιθουανίας με επικεφαλής το Σαμπόνις, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα επανέλαβε την επιτυχία κατακτώντας το χάλκινο μετάλλιο όπως πριν από τέσσερα χρόνια έχοντας μέσους όρους 16,8 πόντους και 10,1 ριμπάουντ στο τουρνουά. Οι βασικότεροι παίκτες της ομάδας ήταν ακόμα οι πρωταθλητές της Σεούλ του 1988. Ο Σαμπόνις ψηφίστηκε καλύτερος Λιθουανός αθλητής της χρονιάς για τέταρτη φορά στην καριέρα του.[44][73][74]

Μετά την αποχώρηση από την ενεργό δράση

Επεξεργασία

Μετά την αποχώρησή του από το άθλημα ίδρυσε σχολή μπάσκετ στη χώρα του.[35] Το 2008 συμπεριλήφθηκε από την Ευρωλίγκα στους 50 σπουδαιότερους συνεισφέροντες στην ιστορία της διοργάνωσης.[75] Στις 24 Οκτωβρίου 2011, ψηφίστηκε ως ο επόμενος Πρόεδρος της Λιθουανικής Ομοσπονδίας Μπάσκετ, αντικαθιστώντας τον Βλάδας Γκαράστας, ο οποίος είχε τη θέση στην LBF από το 1991.[36][76] Αποχώρησε από τη θέση στις 2 Οκτωβρίου 2013, αλλά επέστρεψε σε αυτήν στις 10 Οκτωβρίου 2013. Στις 6 Ιουνίου 2016, επανεκλέχθηκε πρόεδρος της Ομοσπονδίας για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.[77] Τον Ιούνιο του 2020, ανακοινώθηκε η παραμονή του στη θέση για ακόμα ένα χρόνο.[78]

Ο Σαμπόνις θεωρείται ο κορυφαίος αθλητής της Λιθουανίας του 20ού αιώνα. Το 1997 κυκλοφόρησε η ταινία ντοκιμαντέρ «Sabas» (συχνά τον αποκαλούσαν έτσι), δημιουργός της οποίας ήταν ο Λιθουανός σκηνοθέτης Vytautas Landsbergis. Η ταινία ασχολήθηκε με τη σταδιοδρομία, τα γεγονότα από την προσωπική ζωή του αθλητή και τα επιτεύγματά του. Ένας άλλος σκηνοθέτης, ο Rimvydas Vyekavičius, αποφάσισε να συνοψίσει τα αθλητικά επιτεύγματά του, δημοσιεύοντας ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Κεφάλι και ώμοι πάνω». Η ταινία παρουσιάστηκε στο ευρύ κοινό το 2014.[79]

Στατιστικά καριέρας

Επεξεργασία
Περίοδος Ομάδα Αγώνες Πόντοι μ.ο. Ριμπάουντ μ.ο.
1981–1982 Ζάλγκιρις Κάουνας 31 13,2
1982–1983 Ζάλγκιρις Κάουνας 37 14,4
1983–1984 Ζάλγκιρις Κάουνας 28 17,7
1984–1985 Ζάλγκιρις Κάουνας 30 22,7
1985–1986 Ζάλγκιρις Κάουνας 31 28,9
1986–1987 Ζάλγκιρις Κάουνας 20 26,3
1987–1988 Ζάλγκιρις Κάουνας
1988–1989 Ζάλγκιρις Κάουνας 35 24,7
1989–1990 Φόρουμ Βαγιαδολίδ 35 23,3 13,5
1990–1991 Φόρουμ Βαγιαδολίδ 32 18,4 10,5
1991–1992 Φόρουμ Βαγιαδολίδ 32 19,8 13,3
1992–1993 Ρεάλ Μαδρίτης 30 17,1 12,5
1993–1994 Ρεάλ Μαδρίτης 27 17,7 11,5
1994–1995 Ρεάλ Μαδρίτης 34 22,9 11,2
1995–1996 Μπλέιζερς (NBA) 73 14,5 8,1
1996–1997 Μπλέιζερς (NBA) 69 13,4 7,9
1997–1998 Μπλέιζερς (NBA) 73 16,0 10,0
1998–1999 Μπλέιζερς (NBA) 50 12,1 7,9
1999–2000 Μπλέιζερς (NBA) 66 13,8 7,8
2000–2001 Μπλέιζερς (NBA) 71 10,1 5,4
2001–2002 Ζάλγκιρις Κάουνας
2002–2003 Μπλέιζερς (NBA) 78 6,1 4,3
2003–2004 Ζάλγκιρις Κάουνας 14 12,6 9,6
2004–2005 Ζάλγκιρις Κάουνας 10,8
Σύνολα 872 16,0 9,0

Πηγή: Basketball Reference

Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία στο NBA αφορούν την κανονική περίοδο - δεν συμπεριλαμβάνονται τα πλέι-οφ

Τίτλοι και διακρίσεις

Επεξεργασία

Συλλογικοί

Επεξεργασία

Ατομικοί

Επεξεργασία
  • 6 × Euroscar Παίκτης της χρονιάς: (1984, 1985, 1988, 1995, 1997, 1999)
  • 2× Mr. Europa: (1985, 1997)
  • 4 × Λιθουανός αθλητής της χρονιάς: (1984–1986, 1996)
  • Πολυτιμότερος παίκτης Ευρωμπάσκετ (MVP) : 1985
  • Καλύτερη πεντάδα Ευρωμπάσκετ (3) : (1983, 1985, 1995)
  • MVP Final-4 Ευρωλίγκα: (1995)
  • MVP Ευρωλίγκα: (2004)
  • MVP Top 16 Ευρωλίγκα: (2004)
  • Καλύτερη πεντάδα Ευρωλίγκα: (2004)
  • MVP ισπανικού All Star Game: (1992)
  • 2 × MVP πρωταθλήματος Ισπανίας: (1994, 1995)
  • 2 × MVP τελικών πρωταθλήματος Ισπανίας: (1993, 1994)
  • 2 × Πρώτος σκόρερ τελικού Ευρωλίγκα: (1986, 1995)
  • NBA καλύτερα πεντάδα ρούκι: (1996)
  • Το 1991 επιλέχθηκε ανάμεσα στους 50 καλύτερους μπασκετμπολίστες όλων των εποχών της FIBA (πλην NBA) : 3η θέση
  • Το 2008 επιλέχθηκε ως ένας από τους 50 κορυφαίους συντελεστές στην πενηντάχρονη ιστορία (1958–2008) της Ευρωλίγκα ανδρών.
  • Στις 20 Αυγούστου 2010, εισήχθη στο Hall of Fame της FIBA.[80]
  • Στις 4 Απριλίου 2011 εισήχθη στην αίθουσα της φήμης του μπάσκετ Naismith Memorial Basketball Hall of Fame.[81] Την εποχή εκείνη ήταν ο ψηλότερος παίκτης-μέλος.
  • Τον Σεπτέμβριο του 2014, η Ζαλγκίρις Κάουνας απέσυρε το νούμερο 11 προς τιμήν του.[82]

Εθνική Ομάδα

Επεξεργασία

Λιθουανία

Επεξεργασία

Ατομικοί

Επεξεργασία
  • 2 x Καλύτερη πεντάδα στο Ευρωμπάσκετ: (1983, 1985)
  • MVP Ευρωμπάσκετ 1985
  • Καλύτερη πεντάδα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 1986

Πηγές : Арвидас Сабонис, ARVYDAS SABONIS

  •   Στις 21 Σεπτεμβρίου 2001 του απονεμήθηκε η ανώτατη αθλητική τιμή (Ολυμπιακό Τάγμα - Olympic Order)
  •   Τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας (Орден Трудового Красного Знамени)
  •   Τάγμα Φιλίας των Λαών (Орден Дружбы народов) : 2006
  •   Τάγμα του Μεγάλου Δούκα της Λιθουανίας Gediminas (Lietuvos didžiojo kunigaikščio Gedimino ordinas) : 1995

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «FIBA : Arvydas-Romas SABONIS (LTU)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  2. 2,0 2,1 «IOC : ARVYDAS SABONIS» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  3. «Best European Basketball Players of All Time» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  4. «Ευρωμπάσκετ: Η κορυφαία δωδεκάδα όλων των εποχών!». Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
  5. «FIBA's 50 Greatest Players» (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2021. 
  6. 6,0 6,1 «Smooth Sailing» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  7. 7,0 7,1 7,2 «Άρβιντας Σαμπόνις: Το θαύμα του μπάσκετ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 «101 Greats: Arvydas Sabonis» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 «Арвидас Сабонис» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  10. 10,0 10,1 10,2 «Σοβιετική Ένωση, ο... τελευταίος χορός». Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  11. 11,0 11,1 «САБОНИС Арвидас-Ромас Андреевич» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  12. 12,0 12,1 «Арвидас Сабонис: чем cейчас занимается громивший американцев легендарный советский баскетболист?» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  13. «ΤΣΣΚΑ-Ζαλγκίρις: Η κόντρα που… τάραξε τη Σοβιετική Ένωση». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2021. 
  14. «Арвидас Сабонис» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2021. 
  15. 15,0 15,1 «Basketball - Soviet Union Premier League - Prize list» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  16. «ARVYDAS ROMAS SABONIS» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2021. 
  17. «Όταν ο Σαμπόνις έλαμψε στο Intercontinental Cup!». Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  18. «Арвидас Сабонис — чемпион Европы и мира» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  19. ««Клоун и эгоист». Петрович и Сабонис ненавидели друг друга, встреча в финале закончилась дракой» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 
  20. «Year by year EuroLeague Champions» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
  21. 21,0 21,1 «Арвидас Сабонис: Биография» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  22. 22,0 22,1 «Арвидас сабонис. Сабонис Арвидас Андреевич» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  23. 23,0 23,1 «The Legend That Could Have Changed the NBA Legacy of Michael Jordan, Larry Bird and Others» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  24. 24,0 24,1 «Arvydas Sabonis: The Original Unicorn» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  25. «Arvydas Sabonis' Long, Strange Trip» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021. 
  26. «Neįtikėtina istorija: kaip Arvydas Sabonis į vietą sovietų sporto komitetą statė» (στα lie). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  27. «ARVYDAS SABONIS» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2021. 
  28. 28,0 28,1 28,2 «FIBA : Arvydas Sabonis (Lithuania)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  29. «Ρεάλ - Ολυμπιακός, ο τελικός του 1995». Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  30. «F4 History: 1995, A title for the giants» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021. 
  31. 31,0 31,1 «To «θαύμα της Φύσης» και του μπάσκετ». Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 
  32. «Πριν από 25 χρόνια το απόλυτο ρεκόρ του Σαμπόνις στο σύστημα αξιολόγησης!». Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020. 
  33. «HISTORICOS: Reboteadores en LACB» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. 
  34. «'85 NBA Draft Revisited: The Strange Phantom Drafting of Arvydas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  35. 35,0 35,1 «Arvydas Sabonis 'Satisfied' With His Career» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  36. 36,0 36,1 36,2 «Мемория. Арвидас Сабонис» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 
  37. «THE OLD COLLEGE TRY» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2021. 
  38. 38,0 38,1 «Our Favorite Passers in NBA History» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2024. 
  39. «Arvydas Sabonis' injury-marred basketball journey ends in Hall of Fame» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  40. 40,0 40,1 «Arvydas Sabonis» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  41. «Portland Trail Blazers - #11 - Center - Arvydas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  42. «Arvydas Sabonis» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  43. «Ευρωλίγκα: Το "θαύμα της φύσης", Άρβιντας Σαμπόνις!». Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  44. 44,0 44,1 «САБОНИС Арвидас-Ромас» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  45. «Blazers Top 40: No. 20 Arvydas Sabonis was still a force even after his prime» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  46. ««Το ανολοκλήρωτο θαύμα της φύσης»». Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021. 
  47. «Центровой литовец» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  48. «The Legend, Zalgiris Kaunas: Arvydas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  49. «Τα 40 κορυφαία ματς στην ιστορία του μπάσκετ». Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  50. ««Эскобар сказал: русским несдобровать» Как сборная СССР последний раз стала чемпионом мира» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  51. «1982 WORLD CHAMPIONSHIP FOR MEN : Arvydas-Romas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  52. «1983 EUROPEAN CHAMPIONSHIP FOR MEN : Arvydas-Romas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  53. «Μεθώντας με τον Σαμπόνις». Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2021. 
  54. «Photo: Τα 10 ιερά τέρατα και το "ασημένιο" Φιλανδικό Unicorn!». Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021. 
  55. «Eurobasket - European Basketball Championships» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  56. «EUROBASKET 1985» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  57. «ΕΣΣΔ – Γιουγκοσλαβία: Το «ματς του αιώνα» στη Μαδρίτη». Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021. 
  58. «MONSTERS OF THE MUNDOBASKET ^ THE U.S. ROSE UP TO DEFEAT THE U.S.S.R. IN MADRID AND WIN ITS FIRST WORLD BASKETBALL TITLE SINCE 1954» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  59. «ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 91-90. Η μεγαλύτερη ανατροπή του 20ού αιώνα». Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2021. 
  60. «ЧЕМПИОН ОЛИМПИАДЫ ИЗ СССР АРВИДАС САБОНИС СПИВАЛСЯ В НБА. ЕГО ИМЕНЕМ НАЗВАЛИ ВОДКУ» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  61. «1988 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR MEN : Arvydas-Romas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  62. «FIBA : 1988 OLYMPIC GAMES:TOURNAMENT FOR MEN» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  63. «Games of the XXIVth Olympiad -- 1988» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  64. «Баскетбольное золото Сеула-1988» (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 
  65. «The New York Times : THE SEOUL OLYMPICS: Men's Basketball;After 16-Year Wait, Soviets Stun U.S. Again, 82-76» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2022. 
  66. «FIBA : 1992 OLYMPIC GAMES: TOURNAMENT FOR MEN» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2021. 
  67. «Games of the XXVth Olympiad -- 1992» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  68. «1992 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR MEN : Arvydas-Romas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  69. «Хотите побеждать? Вам нужен Арвидас Сабонис» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  70. «1995 EUROPEAN CHAMPIONSHIP FOR MEN: Event Standings» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  71. «EuroBasket Final 1995: Yugoslavia wins a grand final against Lithuania» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021. 
  72. «1995 EUROPEAN CHAMPIONSHIP FOR MEN : Player Leaders» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  73. «FIBA : 1996 OLYMPIC GAMES: TOURNAMENT FOR MEN» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2021. 
  74. «1996 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR MEN : Arvydas-Romas Sabonis» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  75. «50 GREATEST CONTRIBUTORS LIST» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2021. 
  76. «Πρόεδρος της Ομοσπονδίας ο Σαμπόνις». Onsports.gr. 24 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019. 
  77. «Επανεκλογή Σαμπόνις στη Λιθουανική Ομοσπονδία». Eurohoops. 6 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020. 
  78. «Πρόεδρος για έναν ακόμη χρόνο στην ομοσπονδία Λιθουανίας ο Σαμπόνις». sport-fm.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2020. 
  79. «Баскетболист Арвидас Сабонис: краткая биография, достижения и интересные факты» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 
  80. «Μενεγκίν, Σαμπόνις και Ντίβας στο Hall of Fame της FIBA». Basketnet.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019. 
  81. «Στο «Hall of Fame» Ρόντμαν και Σαμπόνις». novasports.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019. 
  82. «Ζαλγκίρις Κάουνας: Αποσύρεται το Νο 11 του Σαμπόνις (video+photos)». Onsports.gr. 25 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία